O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universisteti

Tayanch iboralar: 
Adabiy jarayon,
 
tanqid, o‘rni, 
ahamiyati, qarashlar, turfa xillik, talqinga munosabat
. 
Genetik yondashish - badiiy asarning yuzaga kelish 
jarayoni, variantlari, asarning yozilishiga turtki bo‗lgan sabab, 
aynan yoxud bu badiiy shaklga solinganining boisi singari 
holatlar yoritilishiga e‘tibor ko‗proq qaratiladi. 
Tipologik yondashish - tahlil qilinayotgan asar muallifi 
bilan o‗zga adiblar orasidagi ijodiy vorislik, mazkur adib 
ijodiga ta‘sir ko‗rsatgan yozuvchilar ijodidagi tipologik 
umumiylikka diqqatni qaratish. 
Funksion tahlil - o‗rganilayotgan badiiy asar yaratilgan davr 
kishilar ongiga qanday ta‘sir ko‗rsatdi, badiiy tafakkurda 
qanday yangilik yuz berdi kabi masalalarga e‘tiborning 
kuchayishi. 

---

185 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tanqid, adabiy tanqid, tanqidchilik — adabiy faoliyat turi, 
badiiy asarni, shuningdek, bu asarda aks ettirilgan hayot 
hodisalarini taqlil va talqin etish. Tanqid ko‗pincha 
adabiyotshunoslikning bir qismi sifatida ta‘riflanib keladi. Lekin 
Tanqidadabiy 
faoliyatning 
mustaqil 
sohasi 
bo‗lib, 
adabiyotshunoslikdan farqli o‗laroq, asosan zamonaviy adabiy 
hayotda sodir bo‗layotgan jarayonlarni kuzatadi, bu jarayondagi 
yetakchi tamoyillarni aniqlaydi, gazeta va jurnali sahifalarida 
e‘lon qilingan adabiy asarlarga munosabat bildirib, ularni odatda 
shu davrning g‗oyaviy va estetik talablari asosida tahlil etadi. 
Tanqid adabiy meros namunalarining teatr, kino, musiqa va 
tasviriy san‘atdagi yangi talqini masalalari bilan ham qiziqib, 
o‗z e‘tiborini ko‗pincha shu asarlarning hozirgi zamon uchun 
ahamiyatli tomonlariga qaratadi. Tanqidning asosiy vazifasi