O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

 
 
Dasturlash tillarining sintaktik jihatdan turlari 
Dasturlash tillarining sintaktik jihatdan turlari 3 turga(Informatika 
darsliklariga asosan) bo‘linadi: 
DASTUR 
biror masalani 
еchishda elеktron hisoblash 
mashinalari bajarishi lozim 
bo’lgan amallarning izchil 
tartibidan iborat. 
EHM uchun
dastur tuzish
jarayoni
DASTURLASH 
dеyiladi

---

141 
Quyi darajadagi dasturlash tili “Mashina tili” deb ham ataladi. 
Ushbu tilda dasturlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri operativ xotira(OX) katakchalari 
va protsessor reyestrlari bilan ishlab tuziladi. Ushbu tildagi buyruqlar 
markaziy protsessor(MP)ning operatsiyalariga to‘g‘ri keladi.
Bir paytlar perfokartalar yordamida aynan mashina tilida dasturlar 
yozilgan. 
O‘rta daraja dasturlash tillarida protsessor buyruqlarini mnemonik 
kodlarga(buyruqqa mos qisqartirilgan so‘zlar) almashtirilgan. Assembler 
tili bunga misoldir. O‘rta darajadagi dasturlash tillarida ham bir 
protsessor operatsiya deyarli bir buyruqqa mos keladi.
Ko‘rib turganingizdek, Assembler tili mashina kodidan bir pog‘ona 
yuqorida turadi xolos. 
Yuqori darajadagi dasturlash tillari esa, asosan, dasturlash 
jarayonini tezlashtirish uchun yaratilgan. Shuni eslatib o‘tish lozimki, 
har qanday dastur bajarilishidan oldin mashina kodiga o‘tkaziladi. 
Ushbu darajadagi dasturlash tillarida yozilgan dastur ma’lum ma’noli 
so‘zlardan(odatda ingliz tilidagi) tashkil topadi. Ko‘rib turibsizki, dastur 
qismi ingliz tilidagi ma’noli so‘zlardan tashkil topgan. Hozirgi 
zamonaviy tillarning barchasi yuqori darajaga mansub. 
DTning sintaktik jihatdan 
turlari 
Quyi 
darajadagi
 
Yuqori 
darajadagi