O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “ ijtimoiy fanlar


 Fuqarolik jamiyatini barpo etish jarayonida axborot sohasini isloh qilish



Yüklə 8,04 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə88/169
tarix17.07.2023
ölçüsü8,04 Mb.
#136717
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   169
Fuqarolik jamiyati

 
2. Fuqarolik jamiyatini barpo etish jarayonida axborot sohasini isloh qilish, 
so‘z va axborot erkinligi. 
175
Каримов И. Ўзбекистонда демократик ўзгаришларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамияти асосларини 
шакллантиришнинг асосий йўналишлари. – Т.: Ўзбекистон, 2002. – Б. 19. 
176
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. – Т.: Ўзбекистон, 2012. – Б. 13.
177
Ўша ерда. – Б. 8. 
178
Каримов И.А. Ўзбекистоннинг 16 йиллик мустақил тараққиёт йўли. – Т.: “Ўзбекистон”, 2007. – Б. 36. 


160 
Axborot erkinligini ta’minlaydigan konstitutsiyaviy me’yorlar ommaviy axborot 
vositalari faoliyatini va umuman axborot sohasidagi munosabatlarni tartibga soluvchi 
boshqa qonunlarda ham takomillashtirilgan. 
SHuni alohida ta’kidlash kerakki, demokratik jarayonlar ancha chuqurlashgan, 
bunga mos matbuotga ega bo‘lgan rivojlangan mamlakatlarda so‘z va fikr erkinligi asta-
sekin o‘z oqimi bilan kirib kelgan. Jamiyatni tubdan isloh qilish, asrlar mobaynida 
shakllanib qolgan tushunchalarni sindirish, hur fikrlilikni turmush tarziga aylantirish 
maqsadida ana shunday qonunlarning qabul qilinishi O‘zbekiston uchun katta siyosiy, 
madaniy, qolaversa, huquqiy voqea bo‘ldi. Ayni paytda u axborot sohasini jahon 
andozalariga moslashtirish, fuqorolarni erkin fikrlashga o‘rgatish va shu asosda jamiyatni 
sog‘lom fikrlar asosida qaytadan qurish davlat siyosati darajasiga ko‘tarilganligini 
ko‘rsatadi. 
Ўзбекистонда 
оммавий 
ахборот 
воситалари 
фаолиятини 
тартибга 
солувчи
қонунлар 
“Оммавий ахборот воситалари тў
ғ
рисида”(2007 йил 15 
“Ахборот олиш кафолатлари ва эркинлиги тў
ғ
рисида”(1997 
йил 24 апрель)“Ахборот олиш кафолатлари ва эркинлиги 
тў
ғ
рисида”(1997 йил 24 апрель) 
“Журналистлик фаолиятини 
ҳ
имоя 
қ
илиш тў
ғ
рисида”(1997 
йил 24 апрель)“Журналистлик фаолиятини 
ҳ
имоя 
қ
илиш 
тў
ғ
рисида”(1997 йил 24 апрель) 
“Ахборот эркинлиги принциплари ва кафолатлари 
тў
ғ
рисида”(2002 йил 12 декабр)“Ахборот эркинлиги 
принциплари ва кафолатлари тў
ғ
рисида”(2002 йил 12 
декабр) 
“Ноширлик фаолияти тў
ғ
рисида”(1996 йил 30 
август)“Ноширлик фаолияти тў
ғ
рисида”(1996 йил 30 
август) 
“Муаллифлик 
ҳ
у
қ
у
қ
и ва турдош 
ҳ
у
қ
у
қ
лар тў
ғ
рисида”(2006 
йил 20 июль)“Муаллифлик 
ҳ
у
қ
у
қ
и ва турдош 
ҳ
у
қ
у
қ
лар 
тў
ғ
рисида”(2006 йил 20 июль) 
“Реклама тў
ғ
рисида”(1998 йил 25 декабрь)“Реклама 
тў
ғ
рисида”(1998 йил 25 декабрь) 
“Ахборотлаштириш тў
ғ
р
исида”(1993 йил 7 
май)“Ахборотлаштириш тў
ғ
рисида”(1993 йил 7 май) 
“Телекоммуникациялар тў
ғ
рисида”ги
1
”(1999 йил 20 
август)“Телекоммуникациялар тў
ғ
рисида”ги
1
”(1999 йил 20 
август) 


161 
Ҳ
ар
бир 
ф
уқ
арог
а 
ахб
орот 
олиш
каф
олатл
ани
ши 
ва д
авлат
том
они
да
н ҳи
моя
қили
ни
ши 
каб
и 
м
еъ
ёрла
р 
алоҳид
а 
белг
илаб
қўйи
лг
ан
Бу 
пай
тда
ш
ундай 
Қ
онун
лар 
баъ
зи
МД
Ҳ
қаб
ул 
қили
нм
аг
анлиги,
бо
шқ
а 
мам
лак
атлар
да

хусус
ан, 
де
мок
ратия
ни
сб
атан 
рив
ож
ланга
н 
м
амлак
атлар
да
э
са 
камдан

ам 
уч
рай
дига
н 
ҳодис
а 
эди
диққ
атга
са
зов
ор.

збе
кис
то
нн
ин
г 
ян
ги 
та
рих
и.
М
ус
та
қил
Ў
збек
ис
то
нн
инг
та
ри
хи.
–Т
.: 
Ш
ар
қ,
20
00


Б
.2
15
)
Ўз
бе
кистон
ни
нг
умум
ин
сони
й 
қад
рия
тл
арг
а 
сод
иқ
лиги,
ин
сон 
ҳуқ
уқ
лари
эрк
ин
ли
гин
и 
ҳим
оя
қил
иш 
каб
и 
ха
лқ
аро
ҳуқ
уқ
норм
алариг
а 
из
чил 
амал
қилаёт
ганлиги н
амоён 
бў
лди.
Мустақиллик йилларида ОАВ га оид қабул қилинган 
Қонунларда: 


162 
Mustaqillik davrida mamlakatimizdagi OAV larining qiyofasi, tizimdagi tarkibiy 
o‘zgarish va yangilanishlar quyidagilarda namoyon bo‘lmoqda: 
1. OAVning soni va sifati keskin ortib bormoqda. 1991 yilda OAV umumiy soni 
395 ta bo‘lgan bo‘lsa
179
,1994 yilda Respublikada 475 ta OAV, ulardan 384 ta gazeta, 
66ta jurnal, 19 ta telestudiya, 3 ta kabel televideniyasi, 2 ta radiostudiya va bitta agentlik 
faoliyat ko‘rsatgan
180
. bugunga kelib, 1,4 mingtaga yaqin ommaviy axborot vositalari 
O‘zbekiston matbuot va axborot agentligida ro‘yxatga olinganligini aytish zarur. Ulardan 
709 gazeta, 289 jurnal, 95 TV i radio. Bosma nashrlar, tele- i radiokanallar bilan bir 
vaqtda publitsistik faoliyatni veb-saytlar ham olib bormoqdalar.
181
2. Mustaqillik yillaridamamlakatimizda davriy bosma nashrlarning internet 
versiyalari, internet jurnalistika vujudga keldi va u jadallik bilan rivojlanib bormoqda. 
So‘nggi besh yil ichida ularning soni 2 barobardan ortdi.1 yanvar 2015 yil holatiga ko‘ra, 
internet ommaviy axborot vositalari 304 tani tashkil etadi.
182
3. So‘nggi o‘n yil ichida mustaqil bosmaOAV larining soni 2,5 marta, mustaqil 
elektron OAVlarning soni esa 7 barobar oshdi.
183
Mavjud barcha telekanallarning qariyb 
53 foizi, radiokanallarning esa 85 foizi nodavlat ommaviy axborot vositalari 
hisoblanadi.
184
Bu esa erkin axborot bozori, bozor iqtisodiyoti talablariga javob bera 
oladigan mustaqil nashrlar soni ko‘payib, raqobat muhiti shakllanganlidan dalolat beradi. 
4. Respublikamizda istiqomat qilayotgan ko‘p millatli mushtariylarning talab va 
istaklari inobatga olingan holda bosma ommaviy axborot vositalari 12 ta tilda
185
nashr 
etilmoqda, televidenie va radioda ham bu amaliyot qo‘llanilmoqda, eshittirish va 
ko‘rsatuvlar qardosh xalqlar tillaridan tashqari rus, ingliz tillarida ham efirga uzatilib, 
veb-saytlar o‘zbek, rus va ingliz tillarida faoliyat yuritadi; 
5. Bugun respublikamizdagi ommaviy axborot vositalari siyosiy-ijtimoiy, 
huquqiy, tibbiy, ta’lim-tarbiya, xotin-qizlar, ijtimoiy-ma’rifiy, iqtisodiy-ijtimoiy, sport, 
ma’naviy-ma’rifiy va shu kabi boshqa ko‘plab sohalar bo‘yicha chiqarilmoqda.
179
Қаранг: Важный этап реформирования информационной сферы // Народное слово. – 2013. – 20 
ноября. 
180
ОАВ: ҳуқуқий база такомиллаштирилмоқда // Халқ сўзи. – 2010. – 20 август. 
181
Қаранг: Цифры и комментарии // Народное слово. – 2014. – 5 февраля. 
182
“Фуқаролик жамияти институтларининг фаоллиги ошмоқда”. 24.04. 2015 // Инт.: http://uza.uz 
183
Қаранг: Важный этап реформирования информационной сферы // Народное слово. – 2013. – 20 
ноября. 
184
Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини 
ривожлантириш концепцияси: Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Сенатининг қўшма 
мажлисидаги маъруза. 2010 йил 12 ноябрь / И. Каримов. – Т: “Ўзбекистон”, 2010. – Б. 30. 
185
Фуқаролик жамияти асослари: ўқув қўлланма /А.Жалилов ва бошқ. – Тошкент, 2015. - Б.187. 


163 
6. Davlat va jamoat tashkilotlari ommaviy axborot vositalari bilan bir qatorda 
nodavlat ommaviy axborot vositalari va ularning faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga 
qaratilgan bir qancha tashkilotlar tizimi yaratildi. Xususan, O‘zbekiston Respublikasi 
Oliy Majlisi huzuridagi Nodavlat notijorat tashkilotlarini va fuqarolik jamiyatining 
boshqa institutlarini ko‘llab-kuvvatlash Jamoat fondi, Jurnalistlar ijodiy uyushmasi, 
O‘zbekiston mustaqil bosma ommaviy axborot vositalari va axborot agentliklarini 
qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi, Nodavlat elektron ommaviy axborot 
vositalari milliy assotsiatsiyasi, Jurnalistlarni tayyorlash xalqaro markazi shular 
jumlasidandir. 
7. Xalqaro hamjamiyatni mamlakatimiz hayoti, islohotlarni amalga oshirish 
borasida qo‘lga kiritilgan yutuqlar to‘g‘risida xabardor qilish, aholining axborotga 
bo‘lgan ehtiyojini qondirish hamda fuqarolar va davlat organlari o‘rtasidagi o‘zaro 
aloqadorlikni kuchaytirish maqsadida hozirgi kunda internet tarmog‘ida deyarli barcha 
davlat organlarining veb-saytlari joylashtirilgan. Davlat organlari veb-saytlaridan tashqari 
boshqa veb-saytlarning soni ham oshib borayotganligini alohida qayd etish zarur. 
Xususan, “Uz” domen zonasidagi veb-saytlarning soni 2002 yildagi 587dan
186
2010 yil 
fevral oyida milliy internet makonida 10 mingta veb-sayt ro‘yxatga olingan, 2015 yil 
iyun oyi holatiga ko‘ra esa, ularning soni 21,86 mingtaga etdi.
187
8. Sohaga zamonaviy texnologiyalar izchil joriy etilishi natijasida tizimga raqamli, 
mobil va internet televidenie kabi mutlaqo yangi mediatuzilmalar kirib kelmoqda. Global 
tarmoqda 200 ga yaqin nashrlarning elektron versiyalari mavjud.
188
SHuningdek, hozirgi kunda Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Navoiy, Namangan, 
Farg‘ona va Samarqand viloyatlari kompyuterlashtirish markazlariga "uz" domenini 
ro‘yxatga olish maqomi berildi. Bu esa "uz" domenini hududlarning o‘zida ro‘yxatga 
olish va ularning sonini yanada oshirishga xizmat qiladi.
189
Veb-saytlarning soni oshib borayotganligi nafaqat fuqarolarimizning, balki 
boshqa mamlakatlarda ham Respublikamizda o‘zkazilayotgan islohotlar haqida to‘la 
ma’lumotga ega bo‘lish uchun imkoniyatlar yaratmoqda. 
Bu misollar mamlakatimizda ommaviy axborot vositalarini liberallashtirishga oid 
siyosat tizimli asosda, bosqichma-bosqich va aniq maqsadga yo‘naltirilgan holda amalga 
oshirilayotganligidan dalolat beradi. Ayni chog‘da, mamlakatimizda ijtimoiy hayotning 
turli sohalarida amalga oshirilayotgan islohotlar oxir oqibatda ommaviy axborot 
vositalari ishida yangi yo‘nalishlarning paydo bo‘lishi va sohaga oid qonunchilik bazasini 
takomillashtirishga olib keldi. 
Mamlakatimizda yaratilgan qonunchilik bazasi va amalga oshirilayotgan ishlar 
xalqaro-huquqiy me’yorlarga to‘la mos kelishini alohida qayd etish kerak. Xususan, 
OAV faoliyatiga oid qonunlarning tahlili ularning Birlashgan Millatlar Tashkilotining 
“Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi”ning 19-moddasidagi “har kim davlat 
chegaralaridan qat’iy nazar har qanday axborotni olish va tarqatish huquqiga ega 
ekanligi”hamda boshqa halqaro hujjatda “o‘zaro tenglik va turli madaniyatlarni hurmat 
186
Миллий домен интернет фестивали бошланди // Халқ сўзи. – 2013. – 15 август. 
187
Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2015 йил 
биринчи ярим йиллик ҳисоботи.
188
Замонавий медиатехнологиялар ва тараққиёт // Халқ сўзи. – 2013. – 9 апрель. 
189
Ўзбекистон матбуоти миллий форуми // Халқ сўзи. – 2013. – 20 ноябрь. 


164 
qilish asosida barcha davlatlar o‘rtasida ikki va ko‘p tomonli axborot almashish 
muhim”ligi to‘g‘risidagi me’yorlarga hamohang ekanligini namoyon qilmoqda.
190
 
Mamlakat rahbari jamiyatimiz rivojida ommaviy axborot vositalarining roli 
haqida to‘xtalib:“Bugun hayotning o‘zi oldimizga fuqarolik jamiyati institutlari tizimida 
ommaviy axborot vositalarining o‘rni va rolini yanada mustahkamlash vazifasini qat’iy qilib 
qo‘ymoqda. Ommaviy axborot vositalarining yanada erkinlashtirish,... olib borilayotgan 
islohotlar siyosatining ochiqligi va oshkorligini ta’minlashga, kuchli fuqarolik jamiyatning 
izchil shakllanishiga madad berishi darkor” 
191
deb ta’kidlagan. 
SHu ma’noda Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov tomonidan ishlab chiqilgan 
“Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik 
jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”da axborot sohasini isloh qilish borasidagi 
qonunchilik tashabbuslari ushbu sohada bosqichma-bosqich amalga oshirilayotgan 
tadrijiy islohotlarning uzviy davomi bo‘ldi. 
 
Unda YUrtboshimiz axborot sohasini taraqqiy toptirish, so‘z va axborot erkinligini 
ta’minlashni mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik 
jamiyatini rivojlantirishning eng muhim yo‘nalishlaridan biri sifatida belgilab bergan.
 
Ma’lumki, fuqarolik jamiyatining muhim belgilaridan biri davlat hokimiyati va 
boshqaruvi organlari ustidan jamoatchilik va parlament nazoratini ta’minlash sanaladi. 
SHu nuqtai nazardan Konsepsiyada “Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari 
faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida”gi Qonunni qabul qilish taklif etildi. 2014 yilning 6 
mayida qabul qilingan bu qonunning hayotga joriy etilishi davlat hokimiyati organlari 
faoliyati xaqida jamoatchilikni xabardor qilib borishning huquqiy mexanizmlariniyaratib, 
yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlarning ochiqligi va oshkoraligini ta’minlashga 
xizmat qiladi. 
Fuqarolik jamiyatini shakllantirish sharoitida jamoatchilik fikrining roli tobora 
muhim ahamiyat kasb etib bormoqda. Fuqarolarning axborot vositalari orqali siyosiy 
qarorlarni qabul qilinishga ta’siri va keng ishtiroki natijasida dasturlarni amalga oshirish 
jarayonida OAVga murojaatlar oshib boradi. Bu esa ommaviy axborot vositalari 
yordamida fuqarolar va davlat boshqaruvi organlari o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning 
yanada yaqinlashuvi, rivoji uchun imkoniyat yaratadi. 
Ushbu qonunning qabul qilinishi fuqarolarni davlat hokimiyati va boshqaruvi 
organlarining faoliyati to‘g‘risida xolis, tezkor va to‘la-to‘kis xabardor qilishga, 
fuqarolarning davlat va jamiyat qurilishi jarayonlarida faol ishtirokini ta’minlashga 
xizmat qilib, bu organlar faoliyati ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshirishda 
barcha zarur sharoitlarni yaratib beradi.
Birinchi Prezidentimiz Prezident I.Karimov tomonidan “Davlat hokimiyati va 
boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida”gi qonunni qabul qilish haqidagi 
taklifi ham bu muammoning echimi jamiyat taraqqiyoti uchun nechog‘lik dolzarb ekanini 
tasdiqlaydi
192
.
Bir so‘z bilan aytganda, qonunning qabul qilinishi natijasida, axborot vositalari 
bilan davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari o‘rtasida aloqalarni mustahkamlash 
orqali mediamakonni tezkor va mukammal axborot bilan to‘ldirish hamda ushbu 
ma’lumotlardan fuqarolarning erkin foydalana olishlari uchun keng imkoniyatlar 
yaratiladi. 
190
Борсиева З.Х. Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пакт ва уни Ўзбекистон Республикасида амалга 
ошириш жараёни. – Т: ТДЮИ нашриёти, 2009. – Б.34. 
191
Каримов И.А. Асосий вазифамиз – ватанимиз тараққиёти ва халқимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир. – Т.: Ўзбекистон,
2010. – Б. 31. 
192
Каримов И.А. Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимларига байрам табриги // Инт.www.press-service.uz. – 
2011. – 27 июнь. 


165 
XXI asrda taraqqiyotning axborot bosqichiga qadam qo‘ygan jahon hamjamiyati 
har sohani modernizatsiyalash va axborotlashtirish yo‘lidan bormoqda. Axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarning inqilobiy ta’siri davlat tuzilmalari va fuqarolik 
jamiyati institutlari, iqtisodiy va ijtimoiy soha, ilm-fan va ta’lim, madaniyat va 
odamlarning turmush tarzida kuzatilmoqda. Kompyuter texnologiyalari insonlarga o‘z 
salohiyatidan yanada to‘liq foydalanish imkoniyatini beradi, farovonlik darajasini 
oshirish, demokratiya, tinchlik va barqarorlikni mustahkamlash maqsadlariga erishishiga 
yordam beradi. 
Respublikamiz ham mazkur jarayonlardan chetda qolayotgani yo‘q va global 
axborot jamiyatini shakllantirishda faol ishtirok etmoqda. “Mamlakatimizda demokratik 
islohotlarni 
yanada 
chuqurlashtirish 
va 
fuqarolik 
jamiyatini 
rivojlantirish 
konsepsiyasi”da
193
axborot sohasiga oid belgilangan vazifalar ham O‘zbekistonga jahon 
axborot makonida o‘zining munosib o‘rnini topishiga yordam bermoqda.
Ayni chog‘da, axborot texnologiyalari, ommaviy axborot vositalari va elektron 
kommunikatsiyaning rivojlanishi hozirgi zamon jamiyati boshdan kechirayotgan global 
o‘zgarishlarni keltirib chiqarmoqda. Jamiyatning asosiy institutlari hisoblangan 
hokimiyatlar, sog‘liqni saqlash, oila va nikoh, madaniyat, ta’lim va fan kabilar jiddiy 
transformatsiyaga yuz tutmoqda.
Axborot texnologiyalari asosida davlat hokimiyati organlari faoliyatining shakli 
va mazmuni tubdan o‘zgarmoqda, davlat boshqaruvining innovatsion tizimi – elektron 
hukumatlar, elektron davlatlar tashkil topmoqda, demokratik boshqaruvning tartib-
taomillari (elektron demokratiya, to‘g‘ridan-to‘g‘ri foydalanish yoki tanishish 
demokratiyasi) takomillashib bormoqda.
Axborot jamiyatida ijtimoiy institutlar jiddiy o‘zgarib borar ekan, yuz berayotgan 
o‘zgarishlarni o‘rganish va mushohada qilishga bo‘lgan ehtiyoj ham shunga yarasha ortib 
boradi.
Hozirgi zamon jamiyati axborot makonining o‘zgarishi qadriyatlarning yangi 
tizimi, bilish va amaliyotning eng yangi ustuvorliklari shakllanishiga olib keladi. Bunday 
qadriyatlar va ustuvorliklar o‘z navbatida insonning jamiyatdagi xulq-atvoriga, siyosiy va 
iqtisodiy tizimni rivojlantirishga, deyarli barcha ijtimoiy institutlar faoliyat ko‘rsatishiga 
jiddiy ta’sir o‘tkazadi.
Ayni bir vaqtda siyosat, iqtisodiyot va madaniyat axborotdan muayyan guruhlar 
manfaatlarida foydalanilishi yoki axborotni ongli ravishda buzish bilan bog‘liq turli xavf 
va tahdidlarga duchor bo‘ladi. Bunday muammolar elektron kommunikatsiyalar 
hukmronligi sharoitlarida rivojlanish istiqbollarini qayta mushohada qilishning 
dolzarbligini kuchaytiradi, shuningdek yangi turdagi axborot makoni imkoniyatlariga 
tegishli baho berish va uning ijobiy salohiyatini amalga oshirish uchun zarur shart-
sharoitlar yaratishga taqozo qiladi.
SHunday qilib, axborot bilan ta’minlangan jamiyat madaniyati hokimiyatning 
yangi turini – ilmiy bilimga asoslangan hokimiyatni shakllantiradi. Bunday hokimiyat 
axborot bilan ta’minlangan jamiyatning muhim, ajralmas xususiyati bo‘lib, uni siyosiy, 
iqtisodiy, madaniy va ijtimoiy-texnik jihatdan rivojlantirish yo‘nalishlari va 
parametrlarini ko‘rsatib beradi.
Mazkur vazifalarni, shuningdek o‘zgarishlar borishining butun jarayoniga jiddiy 
ta’sir qiluvchi muammolarni hal etish uchun davlat tomonidan axborot siyosati amalga 
oshiriladi.
193
Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини 
ривожлантириш концепцияси: Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Сенатининг қўшма 
мажлисидаги маъруза. 2010 йил 12 ноябрь / И. Каримов. – Т: “Ўзбекистон”, 2010. – Б.34. 


166 
Hozirgi vaqtda rivojlanayotgan mamlakatlarda axborot milliy resurs bo‘lib, uni 
saqlash, rivojlantirish va undan oqilona foydalanish davlat ahamiyatiga molik vazifa 
ekanligi to‘la-to‘kis anglab etilgan. SHunday qilib, hozirgi bosqichda jamiyat axborot 
sohasini rivojlantirishga qaratilgan va nafaqat telekommunikatsiya vositalarini, balki 
axborotning (ishchanlikka qaratilgan, tomoshabop, ilmiy-ta’lim yangiliklaridan xabardor 
qilish va shu kabi) turlarini yaratish, saqlash, ular ustida ishlash va ularni tarqatish bilan 
bog‘liq ishlab chiqarishlar hamda munosabatlarning butun jamlamasini qamrab oladigan 
soluvchi davlat siyosati shakllanib bormoqda.
SHunday qilib, jahon hamjamiyatida ilg‘or mavqelarni egallashga intilayotgan 
davlat samarali milliy axborot siyosatini ishlab chiqishi va amalga oshirishi hamda 
bunday siyosatga nisbatan axborotlashgan demokratik va fuqarolik jamiyatga o‘tishni 
ta’minlashga davlat boshqaruvining ustuvor vazifasi sifatida qarashi kerak.
O‘zgargan axborot muhitida davlat va jamiyatning o‘zaro bog‘liqligi yangi 
konfiguratsiya – raqamli hamishtirokchilik konfiguratsiyasi tusini kasb etmoqda. Bu hol 
hokimiyat tuzilmalari bilan fuqarolar muloqotining hozirda amalda bo‘lgan, an’anaviy 
tus olgan shakllarini modernizatsiya qilish imkoniyatini, shuningdek hokimiyatlar o‘zaro 
munosabatlarining sifat jihatidan yangi turi – elektron hukumat va elektron 
demokratiyapaydo bo‘lishi imkoniyatini ham beradi. Bunday o‘zaro munosabatlarning 
qaror topishi davlat boshqaruvi qadriyatlarini tubdan qayta ko‘rib chiqishni, hokimiyat 
organlari faoliyatini fuqaroviy va ilmiy ekspertizasi samarali boshqaruv qarorlari qabul 
qilinishiga ko‘maklashadigan ochiq demokratik jamiyat mo‘ljalida faoliyat olib borishni 
anglatadi. Hozirgi zamon siyosiy hokimiyati jamiyat taraqqiyotining avvalgi tarixiy 
davrlarida mavjud bo‘lmagan yangi resursga – shaxs va jamiyatga mafkuraviy ta’sir 
ko‘rsatadigan axborot-kommunikatsiya resursiga ega bo‘lmoqda.

Yüklə 8,04 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   169




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin