O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “ ijtimoiy fanlar
Yüklə 8,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
АХБОРОТ СОҲАСИДА ДАВЛАТ СИЁСАТИ: Жамият демократик механизмлардан фойдаланишга тайёр бўлиши, фуқаролар эса, ўз билимлари, ўз вақтлари ва саъй- ҳаракатларини бошқарув жараёнида иштирок этишга сарфлашга тайёр бўлиши, Сиёсий тизим механизмлари катта ижтимоий гуруҳларнинг манфаатларини ўз вақтида пайқаши ва акс эттириши ҳамда мазкур манфаатлар бўйича омма ўртасида ўзаро келишувни таъминлаши, 167 “Elektron hukumat” tizimi joriy etilishi natijasida hozirgi kunda biz davlat boshqaruvining mutlaqo yangi mexanizmlari shakllanishiga guvoh bo‘lib turibmiz. 2015 yil 18 noyabrda O‘zbekiston Respublikasining “Elektron hukumat to‘g‘risida” gi qonununi qabul qilindi. 194 Bu esa axborot-kommunikatsiya texnologiyalari yordamida aholi manfaatlariga xizmat qiluvchi, davlat organlari bilan qulay va samarali munosabatlarni o‘rnatuvchi “elektron hukumat” tizimi izchil tatbiq etish uchun imkoniyat yaratdi. Elektron demokratiya hozirgi kunda o‘z rivojining boshlang‘ich pallasida turibdi, uning salohiyati juda katta va butun dunyoda keng muhokama qilinmoqda, elektron demokratiyani madaniyatning yangi fenomeni sifatida nazariy jihatdan mushohada qilish esa, borgan sari dolzarb ahamiyatkasb etmoqda. Raqamli hukumat, kibersiyosat, elektron 194 Ахборот соҳасини ислоҳ қилишнинг муҳим босқичи // Халқ сўзи. - 2015 йил. - 17 декабрь. “Электрон ҳукумат” тизимини жорий этиш натижасида Ҳокимият органлари фаолияти самарадорлигини мунтазам равишда юксалишига Жамоат ташкилотлари ва фуқароларнинг барча бўғинларидаги ҳокимият органлари фаолияти тўғрисидаги ахборот билан танишиш ва ундан фойдаланиш имкониятини яратишига Ахборотнинг очиқлиги шароитида фуқароларнинг давлат ҳокимияти органлари вакиллари билан бевосита мулоқот олиб боришига Фуқароларнинг қабул қилинаётган бошқарув қарорлари муҳокамасида иштирок этишига ва пировард натижада ҳокимиятга бўлган ишончни ошишига Қарорлар қабул қилинишида аҳоли иштирок этишининг кенгайиши туфайли ҳокимиятнинг фаолияти янада сифатли, шаффоф бўлишига эришилади. 168 ovoz berish, raqamli demokratiya, kompyuter vositasidagi siyosiy kommunikatsiya qaror topishi imkoniyatining o‘ziyoq axborot jamiyati sharoitlarida siyosiy, iqtisodiy va madaniy mexanizmlar shakllarining tubdan o‘zgarishidan dalolat beradi. Insoniyat madaniyat jihatdan tub burilishga yaqinlashmoqda. Bunda fuqarolarning demokratik tartib-taomillardan foydalanish borasida keng imkoniyatlarga ega bo‘lishi, qarorlar qabul qilinishida fuqarolar ishtirok etishining kengayishi tufayli hokimiyat yanada sifatli, shaffof va pirovard natijada yanada samarali bo‘ladi. Davlat o‘z xizmatlarini elektron vositalar orqali taqdim etish yo‘li bilan o‘z sa’y- harakatlarini oddiy fuqarolar hayoti sifatini yaxshilashga qaratayotganidan dalolat beradigan misollar ko‘p. Ta’kidlash lozimki, O‘zbekistonda bu sohada keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda. 2003 yilning sentyabr oyida respublikamizda elektron hukumatning eng muhim tarkibiy qismlaridan biri bo‘lgan Hukumat portali ishlab chiqildi va www.gov.uz manzili bilan internet tarmog‘ida joylashtirildi. Bugun davlat organlari tomonidan o‘z faoliyatiga axborot tizimi hamda resurslarini joriy qilish bo‘yicha jadal olib borilgan ishlar natijasida 320 dan ortiq davlat axborot resurslari va 465 dan ziyod davlat axborot tizimi faoliyati yo‘lga qo‘yildi. Jumladan, 2013 yilda joriy etilgan YAgona interaktiv davlat xizmatlari portali my.gov.uz orqali aholining uzog‘ini yaqin, og‘irini engil qiluvchi 250 turdan ortiq davlat xizmatlari elektron shaklda ko‘rsatilayotir. O‘tgan davr mobaynida ulardan 380 mingdan ziyod aholi masofadan turib foydalangan. Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini muhokama etishda fuqarolarning keng ishtirokini ta’minlash maqsadida maxsus portal faoliyati yo‘lga qo‘yildi. Unda ayni paytga kelib, foydalanuvchilar tomonidan 73 ta davlat organining 237 ta normativ- huquqiy hujjat loyihasi bo‘yicha 350 dan ortiq taklif va mulohazalar bildirilgan. Bu esa qabul qilinayotgan hujjatlarning sifatini oshirishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. 195 Bugungi kunda davlat interaktiv xizmatlari soni 1088 taga etdi. Bu o‘tgan yilning shu davridagiga nisbatan 438 taga ko‘pdir. Mamlakatda interaktiv davlat xizmatlarini rivojlantirish bo‘yicha ko‘rilgan choralar natijasida soliq (soliq.uz) va statistik hisobotlar (stat.uz)ni elektron shaklda topshirayotgan tadbirkorlik sub’ektlari ulushi 100 foizga etdi. 2015 yilning 6 yanvaridan my.gov.uz.da «Normativ-huquqiy hujjatlar ta’sirini baholash tizimi» yo‘lga qo‘yildi. U orqali qonun hujjatlarini internet orqali muhokama qilish mumkin. Hozirgacha YAgona portalda 131 ta qonun hujjati muhokamaga qo‘yilgan bo‘lib, shulardan 19 tasi muhokama jarayonida, 104 tasining muhokamasi yakuniga etgan, 8 ta hujjat loyihasi tasdiqlangan. Qonun hujjatlari loyihasini baholash jarayonida 282 fikr qoldirilgan bo‘lib, ularning 81 tasiga javob berilgan 196 . Axborot bilan bu kabi erkin tanishish hamda undan foydalanish tabiiy ravishda fuqarolarda siyosat va boshqaruvda muntazam ishtirok etish uchun keng imkoniyat yaratadi. Bu o‘rinda elektron hukumatga nisbatan muammolarning nafaqat navbatdagi amaliy echimi, amal qilib turgan tuzilmalar va ijtimoiy munosabatlarni modernizatsiya qilish, balki davlatni boshqarishning yangi usuli sifatida ham qaraladi. SHu munosabat bilan bir qator mamlakatlarda hozirgi zamon axborot kommunikatsiyalari sharoitlariga mos keladigan qonunchilik bazasi va ma’muriy tartibga solish qoidalari (intellektual mulk, shaxsga doir ma’lumotlar, shaxsiy hayotning 195 «Электрон ҳукумат» тизимининг ҳуқуқий асоси // Халқ сўзи. - 2015. - 2 декабрь. 196 Ягона портал:фуқаролар учун катта қулайликлар яратилмоқда // Ўзбекистон овози. – 2015. - 7-июль. 169 daxlsizligiga bo‘lgan huquqni himoya qilish vositalari) ni yanada takomillashtirishning huquqiy, siyosiy, tashkiliy va institutsional chora-tadbirlari amalga oshirilmoqda. Bu borada hokimiyatning jamoatchilik bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqotini rag‘batlantirishga qaratilgan shart-sharoitlar yaratiladi, hokimiyatning o‘zi bunday muloqotning tashabbuskori bo‘ladi. Bugungi kunda davlat hokimiyati organlarining tuzilmasida jamoatchilik bilan aloqalar bo‘yicha ixtisoslashtirilgan bo‘linmalar mavjudligi shu bilan izohlanadi. Siyosiy muloqotda elektron texnologiyalardan foydalanish bunday muloqot ishtirokchilaridan yuksak darajadagi axborot madaniyatiga hamda birgalikda interfaol harakat qilish madaniyatiga ega bo‘lishni talab qiladi. Ayni chog‘da, ta’lim qadri oshadi, axborot mehnatiga, “jamiyat-hokimiyat” interfaol muloqotining yangi shart-sharoitlariga eng ko‘p darajada tayyor bo‘lgan professional tahlilchilarga bo‘lgan qiziqish kuchayadi. Elektron demokratiyaning qaror topishi shaxs mediamadaniyati oshishini taqozo etadi, fuqarolarning axborot makonida taklif etilayotgan medianomalarni tanqidiy tahlil etish va ularga xolis baho berish, axborot plyuralizmining, to‘g‘ridan-to‘g‘ri foydalanish demokratiyasi amal qilishining ijtimoiy-madaniy va siyosiy qonuniyatlarining xos xususiyatlarini tushunish borasidagi qobiliyatini rivojlantirishni nazarda tutadi. Bu borada Davlatimiz rahbarining “Elektron hukumat” tizimini, shu jumladan, boshqaruv jarayonlari, shuningdek, biznes sohasiga va fuqarolarga davlat xizmatlari ko‘rsatish tizimini shakllantirish konsepsiyasi va kompleks dasturini ishlab chiqishni jadallashtirish, Axborot tizimlarining idoralararo va idoraviy komplekslarini integratsiya qiladigan milliy tizimni yaratishga alohida e’tibor qaratish lozim” 197 degan fikrini alohida qayd etish zarur. Yüklə 8,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|