235
shuningdek, 1-4-sinflarda o’qish malakasiga qo’yilgan talablar ancha aniq ajratildi.
XX asrning 70-yillari boshlarida mazmuni va metodik apparati jihatidan hayotga
yaqinlashtirilgan o’qish kitoblari yaratildi.
Mustaqillik tufayli ta’lim sohasida ham katta islohotlar amalga oshirildi. 1999
yil boshlang’ich ta’limning ham “Davlat ta’lim standarti” yaratildi, o’quv dasturlari
yangilandi. 2005- yil tajriba-sinov natijalari hisobga olinib, davlat ta’lim standartlari
va o’quv dasturlari qayta ko’rib chiqildi, “O’qish kitobi” darsliklari ham yangilandi.
O’zbek maktablarida taniqli rus metodist-olimlari T. G. Ramzaeva, M. S.
Vasileva, V. G. Goretskiy, K. T. Golenkina, L. A, Gorbushina, M. I. Omorokova,
Ye. A. Nikitina, N. S. Rojdestvenskiylar, o’zbek olimlaridan A.Zunnunov,
K.Qosimova,
Q.Abdullaeva,
S.Matchonov,
M.Yusupov,
M.
Umarova,
X.G’ulomovalar ishlab chiqqan takomillashgan sinfda o’qish metodikasidan ijodiy
foydalanilmoqda.
Boshlang’ich sinflarda badiiy asar quyidagi muhim metodik shartlar asosida
tahlil qilinadi:
1. Asar mazmunini tahlil qilish va to’g’ri, tez, ongli, ifodali o’qish malakalarini
shakllantirish bir jarayonda boradi (asarning mazmunini tushuntirishga oid topshiriq
o’qish malakalarini takomillashtirish topshirig’i ham hisoblanadi).
2. Asarning g’oyaviy asoslari va mavzusini, uning obrazlari, syujet chizig’i,
kompozitsiyasi va tasviriy vositalarini tushuntirish o’quvchilarning shaxs sifatida
umumiy kamol topishiga yaxshi xizmat qiladi, shuningdek, bog’lanishli nutqining
o’sishi (lug’atining boyishi va faollashishi)ni ta’minlaydi.
3. O’quvchilarning hayotiy tajribasiga tayanish asar mazmunini ongli idrok
etishning asosi va uni tahlil qilishning zaruriy sharti hisoblanadi.
4. Sinfda o’qishga o’quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirish, atrof-muhit
haqidagi bilimlarini kengaytirish va ilmiy dunyoqarash asoslarini shakllantirishning
samaarali vositasi sifatida qaraladi.
Asarni tahlil qilishda hisobga olish zarur bo’lgan muhim omillardan biri uning
o’quvchilarga
Dostları ilə paylaş: