O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Suv)
Bolg’asi yo’q, boltasi yo’q, 
Daraxtlarni urar tuk-tuk. (
Do’l
) 
Qaynaydi kecha-kunduz, 
Qo’ling teksa, go’yo muz. 
(Buloq
) 
Uchib yurar yo’q hidi, 
Tutunga o’xshar xuddi
. 
Quyosh chiqqani zamon, 
Undan qolmaydi nishon. (
Tuman)
Otasi qor, onasi yomg’ir, 
Ishlatsangiz, chiqaradi nur, 
Ko’kartirib har bir giyohni, 
Yashnatadi u hamma yoqni. 
(Suv
) 
O’z-o’zini quvib kelar, 
O’t-toshlarni yuvib kelar, 
Yetib borgach, dalalarga 
Jon kiritar gul-lolalarga. (
Suv
) 
Qish chog’i kapalaklar 
Uchib yurar osmonda, 
Qiziq yo’qolib qolar 

---

606 
Asfalьtga qo’ngan chog’da. (
QorparchA.
Ko’kda supra ochildi, 
Uni yerga sochildi. (
Qor
) 
Ayoz bobo novvot sotdi, 
Olgan edim, qo’lim qotdi. (
Muz
) 
Qo’lsiz, qalamsiz, bo’yoqsiz rasm chizar. ( 
Ayoz
) 
O’quvchilarga qirov, shudring, yomg’irni taoriflab berishlari aytiladi. SHu 
tariqa suvning yomg’ir, qor, shudring, qirov, do’l, muz, sumalak (bo’g’otlarda osilib 
turadigan) 
holatlari 
borligini 
bilib 
oladilar, 
tabiat 
haqidagi 
bilimlari 
mustahkamlanadi. 
Bir darsda o’quvchilar suv, yomg’ir, qor, shudring, qirov, do’l, muz so’zlari 
orasidagi bog’lanishni bilib oladilar hamda ularning lug’atiga “gul unar, gulzor cho’l 
bo’lar, daraxtlarni urar tuk-tuk, qaynaydi, go’yo muz, qolmaydi nishon, otasi qor, 
onasi yomg’ir, ishlatsangiz, chiqaradi nur, ko’kartirib, giyohni, yashnatadi, o’z-
o’zini quvib kelar, o’t-toshlarni yuvib kelar, jon kiritar gul-lolalarga”
 
so’z va 
birikmalari kiradi. Bu so’zlarning nimani bildirishini va qaysi so’roqlarga javob 
bo’lishini bilib oladilar.