Mamlakatimiz viloyatlari bo’yicha hamma kategoriyadagi sug’oriladigan yerlarning
joylashishi, ming gektarda (2004 yil)
Viloyatlar
Umumi
y sug’o
-
riladiga
n maydon
Ulushi
, %
Shu jumladan
Ha
yda
ladiga
n y
erla
r
Ko’
p yil
li
k
da
ra
xtl
ar
B
o’
z ye
rla
r
P
icha
nz
or
lar
va
ya
ylovl
ar
S
ug’or
il
adigan
tom
or
qa
ye
rla
ri
Ha
r xil boshqa ye
rla
r
O’zbekiston Respublikasi
shu jumladan
4278,8
100
3309,4 328,1
48,9
44,3
501,4
46,7
Qoraqalpog’iston Respublikasi
500,2
11,8
419,5
9,0
9,3
27,2
34,2
1,0
Andijon viloyati
271,2
6,3
197,5
28,2
1,1
0,6
40,3
3,6
Buxoro viloyati
274,3
6,11
199,6
23,5
5,7
0
43,5
3,0
Jizzax viloyati
301,6
7,0
259,8
14,6
0,5
0
29,0
4,7
Qashqadaryo viloyati
505,3
11,8
417,6
31,1
5,1
0,1
46,0
5,4
Navoiy viloyati
124,8
2,91
91,6
10,2
6,7
0
14,9
1,4
Namangan viloyati
279,5
6,5
198,1
36,5
3,2
0
37,4
4,3
Samarqand viloyati
376,2
8,8
261,2
49,8
0
0
60,9
4,3
Surxondaryo viloyati
325,8
7,6
243,4
31,9
0,1
0
47,6
2,9
Sirdaryo viloyati
292,9
6,8
255,7
6,7
11,3
0
15,8
3,5
Toshkent viloyati
394,3
9,2
299,1
34,7
0,8
2,0
48,4
2,6
Farg’ona viloyati
357,5
8,3
255,0
37,9
0
5,0
50,1
9,5
Xorazm viloyati
276,2
6,4
210,9
13,9
5,2
9,4
36,2
0,6
9
Hozirgi vaqtda mamlakatimizdagi hosildor maydonlar qishloq xo’jalik oborotiga
kiritilgan. Bunday o’zlashtiriladigan yangi yerlar juda katta miqdorda kapital mablag’lar
sarflashni talab etadi, chunki o’zlashtiriladigan yangi yerlar suv manbalaridan ancha baland
mintaqalarda joylashgan.
Bunday maydonlarga suv chiqarish uchun yirik nasos stantsiyalarini qurish va yuqori
kuchlanishdagi elektr energiyasini olib kelish uchun ko’plab xarajatlar qilishga to’g’ri keladi.
O’zlashtiriladigan yangi yerlar Qarshi cho’li, Jizzax cho’li kabi mintaqalarda joylashgan bo’lsa
mehnat resurslarini jalb qilish uchun ular yashaydigan qishloq va shaharchalar qurishga to’g’ri
keladi, juda katta hajmda yerlarni tekislash, magistral kanallar va yirik kollektorlar, avtomobil
va temir yo’llar qurishga to’g’ri keladi.
1.1-jadval
ma’lumotlariga asoslanib shunday xulosaga kelish mumkinki,
mamlakatimizning umumiy yer maydonlarining 10 foizi sug’oriladigan yerlarga to’g’ri keladi.
Mamlakatda ishlab chiqariladigan qishloq xo’jalik mahsulotlarining 90% dan ko’prog’i
sug’oriladigan yerlarga to’g’ri keladi. Sug’oriladigan yerlar tarixan asosan Amudaryo,
Sirdaryo, Zarafshon va boshqa bir qancha kichik daryolarning vohalarida va vodiylarida
joylashgan. Bulardan juda qadim zamonlardan buyon dehqonchilik rivojlanib kelgan va
hozirgi vaqtda jamlangan hamma viloyatlar, Zarafshon vodiysi, Qashqadaryo, Surxondaryo
vohalari quyi Amudaryo vohalarida joylashgan viloyatlardir.
Dostları ilə paylaş: |