Raqobatchilar strategiyasi. Korxonaga potensial iste’molchilar va
bir vaqtda asosiy raqobatchilarga nisbatan siyosatni ko‘proq jalb qilish mavqeidan bozordagi ustunlikni shakllantiradi. Bu yerda, eng aw alo, raqobat tahlili asosida m a’lum jarayon o ‘rganiladi va korxona o ‘zining ham, bozordagi raqobatchilarga ham raqobat ustunligiga baho berish zaruriyati paydo boiadi. 0 ‘z navbatida, raqobatustunligiraqo batchilarga nisbatan m a’lum ustunliklami yaratuvchi korxonaning bozor faoliyati tavsifini ifodalaydi. Raqobat ustunligini yaratish raqobat- chilaming mos harakatlari ustidan ustunlikni ta’minlovchi tovar, narx, taqsimlash, rag‘batlantirish sohasida marketing kompleksini tayyorlash bilan bog'liq.
Raqobat strategiyasining marketing ma’nosi shundan iboratki, ular korxona tomonidan bozoming m a’lum ulushini ushlab qolishga (bozoming alohida segmentini) yoki uning ko‘payishiga ko‘maklashadi. Buning uchun quyidagi model va matritsalar ishlatiladi: umumiy raqobatchi matritsa, raqobat kuchi modeli, raqobat ustunligi matritsasi va raqobatchi reaksiyasi modeli.
Umumiyraqobatchimatritsa.Amerikalik tadqiqotchi M.Porteming umumiy raqobatchi matritsasi shundan kelib chiqadiki, korxonaning bozordagi raqobat ustunligi uchta asosiy yo‘l bilan ta’minlanadi (5.1.4-chizma).
91
Narx yetakchiligi mahsulot ishlab chiqarish xarajatlarini pasaytirish mumkinligiga asoslanadi. Bu yerda asosiy bo‘lib xarajatlami boshqarish va nazorat qilish, mukammal texnologiyalarni kiritish, investitsiyalar barqaroriigi, standartlashtirilgan tovarlarni ishlab chiqarish hisoblanadi. Narx - bozor mexanizmining muhim tarkibiy unsurlaridan biri. Shu- ningdek, u ishlab chiqaruvchilami rag‘batlantirib, sog‘lom raqobat mu- hitining yaratilishiga katta ta’sir ko‘rsatadi.
