O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturi ona tili adabiyot

O‘quvchilar sinfda va mustaqil o‘qishlari, yod olishlari lozim bo‘lgan 
asar:
“Kuntug‘mish” dostoni.

II. 
O‘ZBEK ADABIYOTI TARIXIDAN 
(13 soat, A2+: 6 soat) 

7-11-mavzu. Lutfiy. “Sensan sevarim, xoh inon, xoh inonma”, “Meni 
shaydo qiladurg‘on bu ko‘nguldir, bu ko‘ngul”, “Ayoqingg‘a tushar har lahza 
gisu” g‘azallari va tuyuqlari. (5 soat) 
Shoirning hayoti va ijodi haqida qisqacha ma’lumot. Lutfiy merosi va xalq
og‘zaki ijodi. “Sensan sevarim, xoh inon, xoh inonma”, “Meni shaydo qiladurg‘on
bu ko‘nguldur, bu ko‘ngul”, “Ayoqingg‘a tushar har lahza gisu” g‘azallarining
tahlili. Ularning vazni, tasvir vositalari va boshqa badiiy xususiyatlari (2 soat).
Lutfiy – tuyuq ustasi. “Ko‘ngluma har yonki boqsam dog‘i bor”, “Men sening

---

109
ilkingdin, ey dil, bandamen”, “Charxi kajraftor elidin yozamen” tuyuqlarida so‘z

o‘yinlari. So‘z o‘yinlarining yuzaga kelishida tajnisning o‘rni. Tuyuqlarning vazn,
qofiya va boshqa badiiy xususiyatlari (2 soat).
Nazariy ma’lumot. Tuyuq, irsoli masal (1 soat).

Nazorat ishi: Insho va uning tahlili.

(2 soat) 
Nazorat ishi: Test. (1 soat)
Takrorlash: (1 soat)
Sinfdan tashqari o‘qilgan asarlar muhokamasi. (1 soat)

12-17-mavzu. Alisher Navoiy. G‘azal va qit’alar. “Qaro ko‘zum kelu 
mardumlig‘ emdi fan qilg‘il”, “Qoshi yosinmu deyin...”, “Kecha kelgumdur 
debon...”, “Yordin ayri ko‘ngul...” g‘azallari, “Kamol et kasbkim, olam 
uyidin” qit’alari. (6 soat, A2+: 10 soat)) 
Navoiy g‘azal mulkining sultoni ekanligi. “Xazoyin ul-ma’oniy” haqida
qisqacha ma’lumot. Navoiy she’riyatining mavzu qamrovi va badiiyati. “Qaro
ko‘zum kelu mardumlig‘ emdi fan qilg‘il” g‘azali tahlili (1 soat).
“Qoshi yosinmu deyin...”, “Kecha kelgumdur debon...”, “Yordin ayri
ko‘ngul...” g‘azallarida majoziy va ilohiy ishq talqini. “Jonga chun dermen…”
singari g‘azallari tahlili (2 soat).
Navoiy g‘azallaridagi tasvirlarning favquloddaligi. Buning shoir mahorati
bilan aloqadorligi. Navoiy va o‘zbek g‘azalchiligining taraqqiyoti (1 soat).
“Kamol et kasbkim, olam uyidin”, “Jahon ganjig‘a shoh erur ajdaho” qit’alari.
Ularning g‘oyaviy-badiiy mazmuni va mohiyati, qit’alarning tuzilishi, tarkibi,
tasvir xususiyatlari (1 soat).
Nazariy ma’lumot. Qofiya, radif, g‘azal haqida (1 soat).