partiyalarning o‘zaro bog‘liqligiga shunday baho beradi: “Agar har qaysi partiya
muayyan ijtimoiy toifa yoki guruhning manfaatini ifoda etadigan bo‘lsa,
demokratiyaning eng ta’sirchan mexanizmi bo‘lgan saylovlar hisobidan dasturini
amalga oshirish, o‘z maqsadiga yetish imkoniga ega bo‘ladi. Demokratiya va saylov
tushunchalari dlimo yonma-yon yuradi, ular o‘zaro birlashib ketgan. Saylov -
demokratiya degani. Demokratiya - bu saylov deganidir” degan edi.
Saylov ovoz berish orqali davlat organlari, mahalliy o‘zini o‘zi boshqarish
organlari va boshqa tuzilmalarni tashkil etish vositasidir. Fuqarolarning o‘z saylov
huquqini amalga oshirishi - ularning davlatni boshqarishda ishtirok etishining eng
muhim shakllaridan biri. Saylov o‘tkazishning asosiy qoida va prinsiplari, odatda, har
bir davlating konstitutsiyasi va boshqa huquqiy hujjatlarda belgilanadi. Saylov turli
ko‘rinishda bo‘ladi. Unda aholi qatnashishi yoki ularning vakillari ishtirok etishi
mumkin. Saylov ochiq yoki yashirin ovoz berish yo‘li bilan o‘tkaziladi. Qaysi organ
saylanayotganiga qarab parlamentga yoki prezidentlikka saylov, parlamentning
umumiy yoki bir qismi uchun saylov o‘tkazilishiga qarab yalpi yoki qisman saylov
bo‘lishi mumkin. Hududga qarab umumdavlat yoki mahalliy; o‘tkazilish vaqtiga
qarab navbatdagi yoki muddatdan oldingi; bir partiyali, ko‘ppartiyali yoki partiyasiz;
muqobillik asosida va nomuqobil (agar yagona nomzod ko‘rsatilsa); to‘g‘ridan-to‘g‘ri
yoki ko‘p bosqichli; asosiy yoki takroriy saylov o‘tkazilishi mumkin. Shuningdek,
“saylov” tushunchasi biron bir organni (davlat, jamoatchilik, xalqaro va hokazolar)
ovoz berish yo‘li bilan shakllantirish demakdir.
Shuningdek, amaldagi siyosiy partiyalarning 1994-y., 1999-y., 2004-y.,
2009-y. va 2014-y. 2019-yillardagi Oliy Majlis va xalq deputatlari mahalliy
kengashlariga bo‘lib o‘tgan saylovlarda ishtiroki va saylovlar jarayonida orttirilgan
o‘ziga xos tajribasi ham O‘zbekistonda ko‘ppartiyaviylik tizimining rivojiga ijobiy
ta’sir etadi, albatta.
Siyosiy partiyalar va saylovga oid yana bir jihat saylovoldi tashviqot - saylov
kompaniyasi davrida amalga oshiriladigan va saylovchilarni nomzodni yoki siyosiy
