31
saqlawdin` mag`liwmatin saqlaw mu`ddeti adam aldinda turg`an ma`sele menen aniqlanadi ha`m usi ma`seleni
sheshiwge arnalg`an. Bunnan son` mag`liwmat operativ este saqlawdan o`ship ketiwi mu`mkin. Este saqlawdin`
bul tu`ri o`z qa`siyetleri ha`m mag`liwmatti saqlaw dawamlilig`i boyinsha qisqa waqitli ha`m uzaq waqitlinin`
arasindag`i jag`daydi iyeleydi.
Uzaq waqitliq- bul mag`liwmatti derlik sheklenbegen mu`ddetke saqlawg`a uqipli este saqlaw. Uzaq
waqitliq este saqlaw saqlag`ishina tu`sken mag`liwmat, ko`p ma`rte jog`altiwlarsiz ko`z aldina keltiriledi.
Sonday-aq, bul mag`liwmatlardi ko`p ma`rte ha`m sistemali ko`z aldina keltiriw onin` uzaq waqitliq este
saqlawda izin bekkemleydi. Keyingisi adamnin` qashanlardur yadlag`anin qa`legen waqitta esine tu`siriw uqibin
beredi. Uzaq waqitliq este saqlawdan paydalang`anda eske tu`siriw ushin oylaw ha`m erk ku`shi kerek, sonliqtan
da, onin` praktikada ha`reket etiwi a`dette usi eki protsess penen baylanisli.
Genetikaliq este saqlawda mag`liwmat genotipte saqlanadi, miyras bolip o`tedi ha`m ko`z aldina
keltiriledi. Bunday este saqlawda mag`liwmatti este saqlawdin` tiykarg`i biologiyaliq mexanizmi mutatsiyalar
ha`m usinin` menen baylanisli genliq du`zilistin` o`zgeriwi esaplanadi. Adamda genetikaliq este saqlaw-biz
u`yreniw ha`m ta`rbiyalaw arqali ta`sir ko`rsete almaytug`in birden-bir este saqlaw.
Ko`riw este saqlawi- ko`riw obrazlarin saqlaw ha`m ko`z aldina keltiriw menen baylanisli. Ol qa`legen
ka`sip iyeleri, a`sirese injener ha`m su`wretshiler ushin a`hmiyetli.
Esitiw arqali este saqlaw- bul ha`r qiyli
misali muzikali, so`ylew seslerin jaqsi este saqlaw ha`m da`l aniq ko`z aldina keltiriw. Ol filologlarg`a, shet
tillerin u`yreniwshilerge, akustik ha`m muzikantlarg`a kerek.
So`ylew este saqlawinin` ayriqsha tu`rin so`z, oy
ha`m logika menen tig`iz baylanisli bolg`an so`zlik-logikaliqti quraydi. Este saqlawdin` bul tu`ri sonin` menen
xarakterlenedi, bunda og`an iye adam waqiyalar ma`nisin, pikir aytiw yamasa qanday-da bir tastiyiqlawdin`
logikasin, oqip atirg`an teksttin` ma`nisin h.t.b. tez ha`m aniq este saqlap qaladi. Bul ma`nisti ol o`z so`zi menen,
biraq da`l aniq aytip bere aladi. Este saqlawdin` bul tu`rine ilimpazlar, ta`jiriybeli lektorlar joqari oqiw orinlari
ha`m mektep mug`allimleri iye.
Dostları ilə paylaş: