1-mavzu. Zamonaviy antropologiyaga kirish. Boshqa fanlar bilan aloqasi va fandagi nazariyalar. Zamonaviy antropologiya tadqiqot usullari. (2-soat) reja

yig‘indisi sifatida ko„rsatib, kopchiziqlilikni insonning ekologik muhitga 
moslashuvi natijasi sifatida izohladilar. 
O‘ylab ko‘rib, fikr yuriting!  
❖ Nima sababdan mustamlakachilik imperiyalarining yemirilishi tarixiy 
antropologiya taraqqiyotiga sezilarli ta‟sir qilgan?
❖ XX asrning 50-yillaridan boshlab AQSHda antropologiya nega aynan 
madaniy antropologiya nomi ostida rivojlandi?
❖ Madaniy dominantlik (ustun kelishlik, ustun turishlik) qonuni deganda 
nimani tushunasiz? Fikringizni antropologik tahlilllar asosida izohlang.
3. Zamonaviy antropologiyaning boshqa fanlar bilan aloqasi. 

---

Quyidagi roʻyxatdan mos atama yoki tushunchani tanlab, quyidagi jumlalarni 
toʻldiring: 
A) hominizatsiya; b) antropogenez; v) polimorfizm; d) Charlz Darvin e) 
antropologiya; f) Aristotel; g) moslashish; g) falsafiy antropologiya; h) Immanuel 
Kant; i) Klod Levi-Stros; j) instinkt; j) filogenez; k) ekologiya; l) etologiya; m) 
etnologiya; o) zoopsixologiya; o) antroposotsiogenez; p) paleontologiya; v) 
tilshunoslik; r) antropogen; y) paleolit; t) sistematika; x) usul; v) aniqlik; w) 
immunologiya; x) inson fiziologiyasi; y) J. Freyzer; b) kognitiv fan (bilim 
nazariyasi); s) ijtimoiy soha; b) antropologizm; e) sotsiobiologiya; j) 
antropometriya; i) fenotip. 
Javoblar quyidagi tarzda berilishi kerak (masalan): 1c; 2a; 3t; va boshqalar. 
9. “ibtidoiylar”ning fikrlash jarayonlari va texnik jihatdan rivojlangan 
sivilizatsiya vakillari oʻrtasidagi bogʻliqlikni isbotlash uchun struktural tilshunoslik 
va semiotikaning gumanitar usullarini keng qoʻllagan frantsuz antropologi, 
strukturalist faylasuf, Janubiy Amerikaning tub xalqlari tadqiqotchisi. ... 
10. Individning ontogenezi jarayonida uning genotipi asosida shakllangan 
barcha ichki va tashqi belgilari va xususiyatlarining yig'indisi ... deyiladi. 
11. Organizmlar va ular birlashmalarining atrof-muhit bilan aloqasini 
o'rganadigan bilim sohasi .... 
12. Hayvonlarning tabiiy sharoitdagi xatti-harakati haqidagi fan bu .... 
13. Hayvonlar tomonidan voqelik modellarini qurish xususiyatlarini 
tavsiflovchi naqshlarni o'rganuvchi fan .... 
14. Xalqlarning kelib chiqishi, ko„chishi, madaniy, ijtimoiy, psixologik 
aloqalari va munosabatlarini tushuntiruvchi fan bu .... 
15. Maymunning “insonlashtirish” jarayoni ... deyiladi. 
16. Qazilma organizmlar, ularning oilaviy aloqalari, yashash sharoitlarini 
o„rganuvchi biologik fan bu .... 
17. Tilshunoslikning yana bir nomi .... 
18. Hozirgi zamon insoni ajdodlarining madaniy-texnik taraqqiyotining o„ziga 
xos xususiyatlariga ko„ra shunday nomlangan tosh davrining eng qadimiy davri ... 
hisoblanadi. 
19. Pleystotsen va Golosenga boʻlingan kaynozoy erasining (“yangi hayot” 
davri) geologik davrlarining oxirgisi .... 
20. Biologiyaning barcha mavjud va yoʻq boʻlib ketgan organizmlarni 
tavsiflash, belgilash va tizimli tasniflash, shuningdek, alohida turlar va turlar 
guruhlari oʻrtasida oilaviy aloqalarni oʻrnatishga bagʻishlangan boʻlimi ... 
hisoblanadi. 
21. Asosiy farazlar bilan belgilab berilgan voqelikni nazariy o„zlashtirish 
usullari va operatsiyalari, olimning o„rganish predmetini idrok etish yo„li ... 
hisoblanadi. 
22. Jarayon yoki hodisaning shartlarini aniqlashning lotincha nomi .... 
23. Muayyan turga mansub hayvonlarga xos bo„lgan, ularning eng stereotipik 
muhit sharoitlariga moslashishini ta‟minlovchi evolyutsion rivojlangan (tug„ma) 
xulq-atvor shakli ... hisoblanadi. 

---

24. Muvaffaqiyatli yashash va raqobatni ta'minlaydigan individ, populyatsiya 
yoki turning moslashish xususiyatlari majmuasi biologiyada ... deb ataladi. 
25. Psixologiya, informatika, tilshunoslik, falsafa va nevrologiyada inson 
ongining qanday ishlashini tushuntirish uchun ishlatiladigan usullarni birlashtirgan 
fan ... . 
26. Shaxs yoki odamlar guruhining xulq-atvoriga ta'sir etuvchi ijtimoiy 
xarakterdagi o'zaro ta'sir qiluvchi omillarning yig'indisi ... hisoblanadi. 
27. Insonning mohiyatini ma'lum bir tushunchaga asoslanib jamiyat 
tushunchasini quruvchi sotsiologik yondashuv ... hisoblanadi. 
28. Gumanitar va tabiiy fanlar chorrahasida joylashgan, predmeti Homo 
sapiensning biologik va xususan insoniy asoslari oʻrtasidagi “chegaralar”ni izlash 
boʻlgan fan ... deb ataladi.