Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilmişdir. B a k I 1 6

 
 
Con Cozef Hopfild (ingiliscə John Joseph Hopfield) 
1933-cü ildə anadan olmuşdur. 1982-ci ildə yaratdığı 
assosiasiya olunan neyron şəbəkəsi sahəsində əldə 
etdiyi nailiyyətlərə görə məşhurlaşmışdır, şəbəkə elm 
aləmində “Hopfild şəbəkəsi” adını almışdır. Amerika 

---

. 
İNTELLEKTUAL SİSTEMLƏR VƏ TEXNOLOGİYALAR 
---------------------------------95------------------------------------ 
alimidir. Fizika elmləri üzrə elmlər doktorudur, bir 
müddət Bell Laboratories-də yaradılmış nəzərə qrupda 
çalışmış, Kaliforniya, Priston universitetlərində dərs 
demişdir. 
2001-ci ildə biologiyanın fiziki proses kimi 
anlanılmasının inkişafına verdiyi elmi tövhələrə görə 
Diraka medalı ilə təltif edilmişdir. 2006-cı ildə Amerika 
Fizika Birliyinin prezidenti seçilmişdir. Alim tələbələri 
Terri Seynovski və Devid Makkey ilə fəxr edir.
Teyvo Kalevi Kohonen 11 iyul 1934-cü ildə anadan 
olmuşdur. Süni neyron şəbəkələri və maşınla tədris 
sahəsində görkəmli fin alimidir. Akademik seçilmiş, 
Finlandiya Elmlər Akademiyasının fəxri professorudur. 
Alim assossiativ yaddaş nəzəriyyəsini əsaslı araşdırmış, 
vektor kvantlama şəbəkəsi alqoritmini əldə etmişdir. 
Bununla yanaşı simvol informasiyasının təhlil olunması 
alqoritmini, həmçinin artıq qalan xeş-ünvan problemini 
də təhlil etmişdir. Alimin xüsusi yaradıcılığı neyron 
şəbəkəsinin xüsusi növü – özüidarə edilən Kohonon 
xəritəsidir. 
Xəritə verilənlərin klasterləşməsi məsələlərini həll 
etmək üçün istifadə edilir. Bununla yanaşı xəritədə 
böyük sayda neyron şəbəkələrin varlığı mövcuddur ki, 
onların da əsas elementləri “Kohonen qatı”dır. 
Kohonen ən məhsuldar fin alimi sayılır. Onun nəşr 
etdirdiyi elmi əsərlərin sayı 800-i keçmişdir. 1960-cı ildə 
ilk dəfə Finlandiyanın Texnologiya Universitetində 
Reflac (Reflex Aritmetics Computer) EHM-in 
yaradılmasında yaxından iştirak etmişdir. EHM-də 1200 
tranzistordan istifadə edilmişdi. Verilənlərin təhlili üçün 

---

. 
İNTELLEKTUAL SİSTEMLƏR VƏ TEXNOLOGİYALAR 
---------------------------------96------------------------------------ 
Egon Cronhjortin proqramlaşdırma dilindən istifadə 
edilirdi. 
Con Cozef Hopfild Teyvo Kalevi Kohonen
T.Kohonen “Ümumdünya simaların duyulması 
assossiasiyası”nın vitse-prezidenti seçilmişdir. Avropa 
neyron şəbəkəsi birliyinin ilk prezidentidir (1991).