Qizilo’ngach o’smalari Qizilo’ngach o’smalari: xavfsiz va xavfli o’smalarga bo’linadi.
Qizilo’ngachning xavfsiz o’smalari kamdan-kam uchraydi. Palmer
ma’lumotlariga binoan adabiyotda qizilo’ngach xavfsiz o’smalarining
qariyb 350 hodisasi tasvirlangan. Qizilo’ngachning xavfsiz o’smalari
ko’proq, erkaklarda uchraydi. O’smalar aksariyat qizilo’ngachning yuqori
uchdan bir va o’rta qismida joylashadi.
Morfologik tuzilishi jihatidan bu o’smalar epitelial o’smalar qatoriga
kiradi. Bularga qizilo’ngach poliplari, biriktiruvchi to’qimadan tashkil
topgan o’smalar (fibroma, fibrolipoma), tomir to’qimasidan kelib chiqqan
o’smalar (gemangioma), nerv to’qimasidan paydo bo’lgan o’smalar
(neyrofibroma), mushak to’qimasidan hosil bo’lgan o’smalar (leyomioma)
kiradi. Qizilo’ngachda aksariyat leyomiomalar (70% hollarda) rivojlanadi.
Etiologiyasi va patogenezi. Qizilo’ngachning xavfsiz o’smalari
paydo bo’lishi, umuman o’smalarning paydo bo’lishi singari, etarlicha
o’rganib chiqilmagan. Bu o’rinda juda issiq, qattiq va achchiq ovqatlar
iste’mol qilish natijasida qizilo’ngach shilliq pardasining surunkali tarzda
ta’sirlanib turishining ahamiyatini qayd qilib o’tish lozim.
Patologik anatomiyasi. Qizilo’ngachning xavfsiz o’smalari yakka
va ko’p sonli bo’lishi mumkin. Bo’shliq ichidagi (intramural, shilliq
pardadan tashqaridagi) xavfsiz o’smalar farq qilinadi. Ko’pchilik hollarda
bo’shliq ichi o’smalari uchraydi. Ularda oyoqcha bo’lishi ham, bo’lmasligi
ham mumkin. Oyoqchali o’smalar (aksariyat fibromalar) odatda
qizilo’ngachning eng proksimal yoki distal bo’limida joylashadi.
O’smaning o’lchamlari birmuncha katta. Eng yirik o’smani (leyomioma)
Kepper tasvirlagan, uning og’irligi 1 kg 420 g bo’lgan. Leyomiomalar ko’p
uchraydi, ular yakka-yakka va ko’p sonli tugunlar ko’rinishida bo’ladi.
Qizilo’ngach devorining butun mushak qatlami ichiga diffuz kirgan ko’p
sonli mayda tugunchalar ko’rinishidagi tarqalgan leyomiomatoz ham
