Inqirozli kechinmalarning hal qilinmasligi 50 yoshlarda uning
yanada kuchayishiga olib keladi. Inson o‘zidagi o‘zgarishlarni rad
etib, lavozim kreslosiga yanada yopishib oladi: «Men hali shu yer-
da ekanman,
men bilan hisoblashish kerak, menga yana ishingiz
tushadi». So'nggi vaqtlarda jamiyatning
tez rivojlanishi, axborot-
lashuv asrida yetuklik davri inqirozlarining yanada yasharganligi-
ni kuzatish mumkin. 60 yoshga yaqinlashganda nafaqaga chiqish-
ga tayyorlanish munosabati bilan barcha motivatsiyada o‘zgarish
kuzatiladi.
Yetuklik davridagi inqirozlarning
bolalik davridagi inqiroz-
lardan farqlari quyidagilarda kuzatiladi:
— yetuklik davrida asosiy faoliyat turi doimiy bo‘lad i (mehnat,
ishlab chiqarish, oila, muloqot va b.), bolalik davrida esa yetakchi
faoliyat doimiy ravishda o‘zgarib turadi;
— yetuk shaxs asosiy faoliyat turining ichida chuqur o‘zgarish-
lar ro‘y beradi;
— yetuklik davri inqirozlari uzoqroq vaqtda (7—10 yosh) pay
do bo‘ladi, ma’lum bir xronologik yoshga bog‘lanmagan, ko‘proq
ijtimoiy vaziyatga, hayotning shaxsiy sharoitlariga bogliq;
— inqirozlar orasidagi intervallarda
rivojlanish tekis kechadi,
xronologik chegaralar shartlidir;
— yetuklik davridagi inqiroz anglangan holda,
yopiq kechadi,
atrofdagilarga keskin namoyon qilinmaydi;
— inqirozdan chiqish, uni bartaraf etish shaxsning ichki faol-
ligiga, uning o‘zigagina bogliq.
Normal inqirozlardan farqli ravishda
anomal rivojlanishda
ichki qarama-qarshiliklarni hal qilish uchun nuqsonli shakl-
lardan foydalaniladi. Masalan, spirtli ichimliklarga berilish mo-
tivatsion va mazmunli intilishlarning o‘zgarishiga olib keladi.
18.6. Yetuklik davrida psixofiziologik va bilish jarayonlarining
Dostları ilə paylaş: