Eshonqulov O. E. va boshq. Genetika: Akad litseylar uchun darslik / A. E. Eshon e 99 qulov, K. N. Nishonboyev, M. Bosimov

(22-rasm).
III. X — xromosomaga birikkan dom inant irsiylanish (X —D ).
Misollar: Qandsiz diabet, D vitamini bilan davolanmaydigan raxit,
2 — kurak tishi yo‘qligi, tish emali qo‘ng‘ir bo‘lishi va boshqalar.

---

79
- □ D O O B ®
- o f i i c 5 i « )
/
22-r a s m.
Autosoma — resessiv tipida irsiylanish.
Xarakterli belgilari:
1. Irsiylanish vertikal tipda kuzatiladi. 2. Ayol- 
lar erkaklarga nisbatan ikki baravar ko‘proq kasallanadi. 3. Ota 
kasal bo‘lsa, qizlari kasal, o‘g‘illar sog‘lom tug‘iladi. 4. Ota yoki 
ona kasal bo‘lsa, sog‘lom bola tug‘ilishi mumkin. 5. Sog‘lom ota- 
onalardan sog‘lom bolalar tug‘iladi. 6. Ona kasal bo‘lsa, bolalari- 
ning 50%i kasal tug‘ilishi mumkin 
(23-rasm).
IV. 
X — xromosomaga birikkan, resessiv (X —R ) tipda irsiyla­
nish.
Misollar: gemofiliya, daltonizm, namozshom ko‘rlik,
I
■
"# l moot
23-r a s m.
X —
dominant tipida irsiylanish.

---

80
Genetika
miopatiya va boshqalar. 
Xarakterli belgilari:
1. Erkaklar gemi- 
zigotali bo‘ladi ( X — xromosoma bitta bo‘lgani uchun) 2. Kasallik 
otadan o‘g‘ilga o ‘tmaydi. 3. Ona kasal bo‘lsa, uning otasi ham 
kasal. 4. Ona tashuvchi bo‘lsa, genni qizlarining va o ‘g‘illarining 
yarmiga o ‘tkazadi 
(24-rasm).
' O f l O
t
O
«olV> 
"
6
24-r a s m.
X — resessiv tipida irsiylanish.
V. Y — xromosomaga birikkan irsiylanish.
Misollar: giper- 
trixoz, sindaktiliya (2—3 oyoq barmoqlari orasida parda mavjudli- 
gi).