Mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

Bilim ni tekshirish uchun savollar
1. Baliq konservalari va preservalari to‘g‘risida tushuncha 
bering.
2. Baliq konservalari ishlab chiqarish haqida nimalami 
bilasiz?
3. Qanday baliq konserva turlarini bilasiz?
4. Baliq preservalari qanday tayyorlanadi?
5. Baliq konservalari va preservalari sifatiga qanday talablar 
qo‘yiladi?
X I X BOB. BALIQLARNI TUZLASH, SO‘LDIRISH
VA DUDLASH TEXNOLOGIYASI
B aliqlarni tuzlash
Tuzlangan baliqlar 
saqlash uchun birmuncha 
qulay va chidamli bo‘ladi. Tuz ta’sirida yangi baliq 
konservalanadi va uning oziqaviy qiymatida ayrim 
o ‘zgarishlar yuz beradi. Jumladan, uning mazasi, 
konsistentsiyasi, hidi va go‘shtining hazm bo‘lish 
xususiyati m a’lum darajada pasayadi. Agar baliq semiz 
bo‘lsa, tuzlash uning yog‘ida ham ayrim o ‘zgarishlami 
vujudga keltiradi. Shuningdek, tana to‘qima suyuqligi 
kamayadi, baliq qisman kichrayadi.
Tuzlash 
tadbirining yuqori 
malakali b o iish i 
dastaw al xom ashyoning sifatiga bogiiq. Shuning- 
dek, ishlov berish usuli, tuzning miqdori, tuzlash usuli 
va saqlash sharoitlari ham bu borada muhim ahamiyat 
kasb etadi. Kuzatishlardan m aiu m boidiki, ovlangan 
baliqlar qanchalik zudlik bilan tuzlansa, ular go‘shtining 
sifati yuqori boiadi. Agar tuzlashga qadar m aiu m
vaqt saqlansa, baliqlaming tuzlangandan so‘nggi sifati 
birmuncha pasayib ketar ekan. Ovlangan baliqlami 
tuzlashgacha b o ig an davrda, ko‘proq kun isib ketsa, 
baliq tanasida o‘z-o‘zidan buzilish jarayoni yuz beradi.
206
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Chirituvchi mikroorganizmlar tuzlash jarayonida ham 
o ‘z faoliyatini davom ettiradi. Ayrim hollarda baliqning 
ichki organlari iriy boshlaydi.
Baliqlarni tozalash 
usuli ham salmoqli o‘rin 
egallaydi. Bundan asosiy maqsad: baliqning tez 
buziladigan va kam qimmatga ega b o ig an (qoni, ichki 
organlari) olib tashlanadi. Natijada tuz baliq tanasiga 
yaxshi singadi. Tiriklayin tozalangan baliqlaming 
tanasi va go‘shti tiniq b o iad i. Baliqlarga ishlov be- 
rish quyidagi tartibda olib boriladi: