Lim vazirligi samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov, I. I. Ayubov
Soliq organlarining tarkibi, tuzilishi va vakolatlari
Yüklə 8,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Viloyat davlat soliq boshqarmasi
- Davlat soliq inspeksiyasi
|
4. Soliq organlarining tarkibi, tuzilishi va vakolatlari
Davlat boshqaruvi organining tashkiliy tuzilishi (ichki tuzilmasi) deganda uning huquqiy va tashkiliy jihatdan nisbatan mustaqil va alohida tusdagi bir-biriga o‘zaro bog‘langan bo‘linmalarining uyushmasi tushuniladi, ularning har biri alohida tarzda va barchasi birgalikda davlat vakolatlarining amalga oshirilishini ta’minlaydi. Organning tuzilishi unga yuklangan vakolatlarning samarali tarzda bajarilishini, har bir tarkibiy bo‘linmaning vakolatlari va mas’uliyatining aniq chegaralab qo‘yilishini, hammaning yagona bir butun mexanizmning unsurlari sifatida kelishilgan holda ish olib borishini ta’minlashi lozim. Davlat soliq qo‘mitasi tuzilmasi va faoliyatini tashkil etish O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligi 248 va Davlat soliq qo‘mitasi 2020-yilning 1-yanvaridan boshlab O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi yangi tahrirda amalga kiritildi. Respublika soliq idoralarining tuzilishi bu uch darajali iyerarxiya bo‘lib, u markaziy idora, ya’ni Davlat soliq qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Toshkent shahri, viloyatlar soliq boshqarmalarini hamda tumanlar va shaharlardagi soliq inspekpiyalarini o‘z ichiga oladi. Viloyat davlat soliq boshqarmasi – soliq qonunlariga rioya qilinishini ta’minlash, davlatning iqtisodiy va mulkiy huquqlarini himoya qilish sohasidagi davlat nazoratining hududiy organi hisoblanadi. Viloyat davlat soliq boshqarmasi O‘zbekiston Respublikasining Davlat soliq qo‘mitasi to‘g‘risidagi Nizomning bajarilishini ta’minlashda mahalliy bojxona idoralari bilan hamjihat harakat qilinishini amalga oshiradi. Davlat soliq inspeksiyasi – muayyan ma’muriy birlik (shahar, tuman) miqyosida tashkil qilinadi. Tumanlardagi, shaharlardagi va shaharlar tumanlaridagi davlat soliq inspeksiyalari davlat soliq boshqarmasi tasarrufida bo‘lgan va u bilan birgalikda soliq idoralarining bir yagona tizimini tashkil etadigan idoralar hisoblanadi. Davlat soliq boshqarmasi o‘zining faoliyati to‘g‘risida faqat O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi oldida javob beradi. Soliq inspeksiyasi esa o‘zining bevosita rahbari bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar davlat soliq boshqarmalari oldida javob beradi. Soliq inspeksiyasi Davlat soliq qo‘mitasi to‘g‘risidagi Nizomga amal qilgan holda ushbu Nizomning uning vakolatlariga tegishli talablarini to‘liq amalga oshiradi. Tuman (shahar) soliq inspeksiyasi idorasining tuzilishi va xodimlar soni Qoraqalpog‘iston Respublika- sining Davlat soliq bosh boshqarmasi, viloyatlar va Toshkent shahar davlat soliq boshqarmalari tomonidan Davlat soliq qo‘mitasi belgilagan ish haqi fondi va xodimlar soni doirasida tasdiqlanadi. Davlat soliq qo‘mitasining tuzilmaviy bo‘linmalari, odatda, funksional asosda tashkil etiladiki, uning mohiyati rahbarlikning 249 mustaqil funksiyalarga taqsimlanishi va har bir ana shunday funksiyani maxsus tuzilmaviy bo‘linmaning (boshqarma, bo‘lim, sektor) amalga oshirishidan iboratdir. Davlat soliq qo‘mitasining tuzilmaviy bo‘linmalari ushbu boshqaruv organining ishchi idorasi hisoblanadi. Ularning faoliyati rang-barang bo‘lib, mazkur organ funksiyalarining o‘ziga xos xususiyatlariga bog‘liq bo‘ladi. Bu bo‘linmalar turli materiallarni tayyorlaydi, Davlat soliq qo‘mitasining boshqaruviga taalluqli o‘zga faoliyatni bajaradi, shu jumladan, muvofiqlashtirish tusidagi funksiyalarni bajaradi, maslahatlar beradi, fikr-mulohaza va xulosalar taqdim etadi, loyihalarning ekspertizasini o‘tkazadi, hujjatlarning loyihalarini, yuqori hokimiyat va boshqaruv organlariga takliflarni tayyorlaydi. Boshqaruv organlarining butun faoliyati, barcha tashkiliy munosabatlari va huquqiy munosabatlari organning o‘z vakolatlarini amalga oshirishining natijasi hisoblanadi. Idoraning vakolatida boshqaruvning irodaviy mazmuni hammadan ko‘proq namoyon bo‘ladi. Davlat huquqiy normalarni chiqarish yo‘li bilan boshqaruv idorasining vakolatini belgilar ekan ushbu organning har qanday sohadagi hatti-harakatlarining chegaralarini belgilab beradi. Yüklə 8,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|