Tafakkur ziyosi

YOSH TADQIQOTCHILAR

---

“TAFAKKUR ZIYOSI”
 
ilmiy-uslubiy jurnali 2021/4-son
196 
yangilanishlar, jamiyatning barcha sohalarida 
jadal islohotlar va mamlakatni tubdan 
modernizatsiya qilish davom etmoqda. 
Bunda jamiyatimizda barqaror taraqqiyot, 
ijtimoiy-siyosiy hayotni, davlat va jamiyat 
boshqaruvini yanada isloh etish, xususan, 
Konstitusiyada aniq va ravshan belgilab 
berilgan inson manfaatlari, erkinligi, ehtiyojlari 
va farovonligini tо‘la ta’minlash, har bir insonni 
jamiyatdagi о‘rnini mustahkamlash, uning 
oliy qadriyat sifatidagi maqomini yuksaltirish 
hamda tо‘laqonli hayot kechirishi uchun shart-
sharoitlar yaratib berish chuqur ahamiyat kasb 
etmoqda. 
Mamlakatimizda milliy yuksalish va inson 
faravonligini ta’minlash jarayonlari nufuzli 
xorijiy institutlar tomonidan chuqur e’tirof 
etimoqda. Amerika Qо‘shma Shtatlarining 
“J.P.Morgan” investitsiya banki tomonidan 
e’lon qilingan tahliliy hisobotda e’tirof 
etilishicha, “О‘zbekiston sо‘nggi 20 yil ichida 
О‘rta Osiyo, Sharqiy Yevropa, Yaqin Sharq va 
Afrika (CEEMEA) mamlakatlari orasida yuqori 
va barqaror о‘sish sur’atiga erisha olgan sanoqli 
mamlakatlardan biri bо‘lgani e’tirof etilgan. 
Xususan, respublika iqtisodiyoti sо‘nggi о‘n yil 
mobaynida yiliga о‘rtacha 6 foizga о‘sib borgan 
va bu bilan kо‘pgina mamlakatlarning havasiga 
sazovor bо‘lgan. Ulkan islohotlar rejasi esa 
kelgusida sо‘nggi yillardagidek yoki undan 
ham yuqori iqtisodiy о‘sishni ta’minlaydi”
3
. 
Milliy yuksalish davrida 
mamlakatimizning har tomonlama taraqqiyot 
darajalariga erishganligi va bu kо‘rsatkichlar 
aholining faravonligiga real ijobiy ta’sir 
etmoqda. 2017-2020 yillarda О‘zbekistonda 
iqtisodiy о‘sishining yuqori darajasi qayd 
etilganini e’tirof etish, joiz. Mamlakatimizda 
bu boradagi kо‘rsatkich 18,3 foizni tashkil 
etib, yalpi ichki mahsulot 60 milliard dollarga 
yetdi. Jahon banki tomonidan tashkil etilgan 
“Biznesni yuritish” xalqaro reytingi tahliliga 
kо‘ra, О‘zbekiston besh yil mobaynida 
141-о‘rindan 69-о‘ringa kо‘tarilganligi qayd 
etildi. 
Jamiyatimizda Prezidentimiz tomonidan 
ilgari surilgan “Inson о‘zgarsa – butun 
jamiyatimiz о‘zgaradi” g‘oyaviy tamoyili asosida 
ijtimoiy hayotda insonning о‘rni va nufuzini 
oshirish jarayonlari yuksalib bormoqda. Bu 
jarayonda ijtimoiy sohaning muhim tarmog‘i 
bо‘lgan ta’lim sohasini rivojlantirish Uchinchi 
renessansning muhim poydevori ekanligi e’tirof 
3 Ўзбекистоннинг қуёш каби кўтарилиши. “J.P.Morgan” ҳисоботи. https://xs.uz.
4 Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 январдаги «Иқтисодиётни янада ривожлантириш ва иқтисодий сиёсат самарадорлигини оширишнинг қўшимча чора-
тадбирлари тўғрисида»ги Фармони. 2019 йил 8 январь. ПФ-5614-сон. www.lex.uz.ташриф.07.10.2021
5 Programme for International Student Assessment. https://ru.wikipedia.org. ташриф .27.09.2021
6 Trends in Mathematics and Science Study. https://ru.wikipedia.org. ташриф.18.10.2021
7 Progress in International Reading Literacy Study. https://ru.wikipedia.org.
etildi. Ta’lim sohasini rivojlantirish borasidagi 
raqamlarga e’tibor bersak, maktabgacha 
ta’lim muassasalariga qamrov darajasini 62 
foizga yetib, nodavlat ta’lim maskanlari 200 
tadan oshib ketdi. Bitiruvchilarni oliy ta’limga 
qamrab olish darajasi 2016-yilda 9 foiz bо‘lgan 
bо‘lsa, bugungi kunda u 28 foizga yetdi. 
Istiqbolda ushbu qamrov kо‘rsatkichini 60 
foizga yetkazish mо‘ljallangan.
О‘zbekiston Respublikasida tarkibiy 
islohotlar asosiy yо‘nalishlarida
4
ijtimoiy 
sohaning quyidagi tizimlarini innovatsion 
rivojlantirish borasida “Yо‘l xaritasi” vazifalari 
yо‘nalishlari ishlab chiqilgan. 
Unda quyidagi yо‘nalishlarda tegishli 
tizimlashgan maqsadlarni amalga oshirish 
nazarda tutilgan:
- ijtimoiy kafolatlar tizimini 
takomillashtirish bо‘yicha «Yо‘l xaritasi»da 
ijtimoiy kafolatlar registrni joriy etish, ijtimoiy 
nafaqa tizimlarini jamlash, ijtimoiy himoya 
tizimlari holati va darajasini aniqlash;
- mehnat bozorini isloh qilish bо‘yicha 
kompleks chora-tadbirlarda ish haqi fondini 
isloh qilish, vaqtincha ishsizlikni sug‘urtalash, 
ishlovchilarni ijtimoiy sug‘urtalashni xalqaro 
normalarga moslashtirish;
- sog‘liqni saqlashni yanada rivojlantirish 
bо‘yicha “Yо‘l xaritasi”da sohada xususiy 
sektorni kengaytirish, aholini arzon dori-
darmonlar bilan ta’minlash, majburiy tibbiy 
sug‘urta mexanizmlarini joriy etish;
- ta’limni rivojlantirish milliy strategiyasini 
ishlab chiqishda zamonaviy ta’lim tizimini 
yaratish, PISA
5
, TIMSS
6
va PIRLS
7
kabi xalqaro 
baholash tizimlari bilan ishlash, hukumat, 
universitetlar va ish beruvchilar о‘rtasida 
muloqotni kengaytirish.
Bugungi kunda ijtimoiy siyosatdagi tubdan 
yangilanishlar, iqtisodiy sohadagi о‘zgarishlar, 
shahar va qishloklarimizning obodonlashuvi 
va kо‘rkamlashuvi, xalqimizning turmush 
tarzi farovonlashib, hayot kechirish darajasi 
yuqorilashib borishi ushbu tamoyillarning 
naqadar tо‘g‘ri ekanligini isbotlamoqda. 
Prezidentimizning ta’kidlashicha, “Biz bundan 
buyon ham aholimizning daromadi va turmush 
darajasini muntazam yaxshilab borishga 
jiddiy ahamiyat qaratamiz. Yurtimizda ijtimoiy 
muammolarni hal etishning о‘ziga xos yangi 
tizimi yaratilganidan barchangiz yaxshi 
xabardorsiz. “Temir daftar”, “ayollar daftari”, 
“yoshlar daftari”, “mehr daftari”, “mahallabay”