İslamda şİƏLİK Əllamə seyyid məHƏMMƏd hüseyn təbatəBAİ

SİFƏTİN
 
MƏNASI
 
BARƏDƏ
 
ƏLAVƏ
 
İZAH
 
Sifətlər iki qismdir: kamal sifətləri, qeyri-kamal 
sifətləri. Əvvəldə qeyd olunduğu kimi, kamal sifətləri 
isbati mənalar olub vəsf olunan şeyin daha artıq vücud 
“Nəhcül-bəlağə”, “Tövhid”, “Üyun” və “Biharul-ənvar”, 2-ci 
cild. 
1 İmam Baqir (ə), imam Sadiq və imam Riza (ə) buyurur: 
“Allah-taala zülmətlə qarışmayan nur, cəhaləti olmayan elm, 
ölüm olmayan bir həyatdır.” (Biharul-ənvar, -ci cild, səh-129. 
İmam Riza (ə) buyurur: “(İlahi) sifətlərlə əlaqədar camaat üç 
qrupa bölünür: Bəziləri sifəti Allah üçün, başqalarına təşbih 
etmək yolu ilə isbat edir, digər bir qrup bu sifətləri inkar edirlər. 
Haqq olan üçüncü yol bundan ibarətdir ki, başqalarına təşbihi 
inkar etməklə sifətləri Allah üçün isbat etsinlər. “Biharul-
ənvar”, 2-ci cild, səh-91 

---

144 
dəyərinə malik olmasına və vücud əsərlərinin artmasına 
səbəb olur. Bu məsələ hər hansı bir canlı, elimli və 
bacarıqlı varlığı ölü, elimsiz, qüdrətsiz bir varlıqla 
müqayisə etdikdə məlum olur. Qeyri-kamal sifətlərində 
isə məsələ tam əksinədir. 
Qeyri-kamal 
sifətlərinin 
mənası 
barədə 
dəqiq 
fikirləşdikdə, onun mənfi mənaya malik olduğu üçün 
kamaldan məhrum olmasından, bir növ vücud dəyərinə 
malik olmamasından danışıldığı məlum olar. Cəhalət, 
acizlik, çirkinlik, sağlam olmamaq və s.-ni buna misal 
göstərmək olar. Deməli, qeyri-kamal sifətlərinin inkar 
olunması kamal sifətlərinin mənasını aşılayır. Məsələn, 
nadanlığın inkar olunması elimli olmaq mənasını, 
zəifliyin inkar olunması isə qüdrətli olmaq mənasını 
çatdırır. 
Buna görə Qurani-Kərim hər bir kamal sifətini birbaşa 
Allah üçün isbat edir, hər bir qeyri-kamal sifətlərini 
Ondan uzaq bilir, həmçinin nöqsan sifətinin mənfiləşmiş 
mənasını Allah üçün isbat edib buyurur: