Suleyman-m teze qxd



Yüklə 2,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə57/153
tarix13.12.2023
ölçüsü2,03 Mb.
#174448
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   153
Nitq-mədəniyyəti(1)

Sual və tapşırıqlar 
1.
Dildəki hər bir yeniliyi öündə daha tez əks etdirib xalqa 
çatdıran kütləvi informasiya vasitələri nədir? Həyatınızda onların 
rolunu necə qiymətləndirirsiniz? 
2.
Nitqin ifadəliyinin üç əsas şərti hansılardır? 
3.
Nağıllar, əfsanə və fantastik əsərlərdə məntiqilik anlayışı nə 
dərəcədə gözlənilir? 
4.
Yığcam nitqin əsas məziyyətləri hansılardır? 
5.
Nitqin sadəliyi üçün əsas şərtlər hansılardır? 
6.
Obrazlıhq və bədiilik anlayışlanm necə başa düşürsünüz? 
7.
Poetik və potensial obrazlıhq nədir? 
8.
Nitq üçün emosionallıq nədir? Nitqin emosionallığı özünü necə 
göstərir? 
9.
Potensial obrazlığm bariz nümunələri hansı bədii formalarda 
özünü göstərir? 
10.
İntonasiyanın ünsürləri hansılardır? 
Çabşma 
64. Şifahi xalq ədəbiyyatında nitq mədəniyyətinin əsas 
göstəricilərini müəyyənləşdirin. Mətndə nitqin ümumi və xüsusi 
tələblərinin nə səviyyədə gözlənildiyini izah edin; 
... Koroğlu Keçəl Həmzəni götürüb xanımların, dəlilərin yanma 
gəldi. Dəlilər Keçəl Həmzəni görüb dedilər; 
los 


-
Koroğlu, muni hardan tapıb gətirdin? Keçəllər fənd olarlar, 
munun gözləri Üçtəpə Sağsağanının gözləri kimi qayır-qayır 
qaynayır. Heç sağ-əməlli adama oxşamır, rədd elə getsin. 
Xanımlar da baxıb dedilər: 
-
Bu iyrənci, keçəl xondunu hardan gətirdin? Başına adam qəhət 
olubmu? Qovala, çıxsın getsin. 
Koroğlu xanımları, dəliləri bir təhər sakit eləyib dedi: 
-
Ay canım, niyə əl-ayağa düşübsünüz? Yazığın biridi, bizə ziyanı 
olmaz, qoy süfrəmizin qırıq-quruğunnan yeyib, qapıda, bajada 
dolansın. 
Keçəl Həmzə qırığ-quruğdan dolanıb, qapı-bajanı süpürərdi, 
həyəti tərtəmiz saxlardı. Xanımlar, dəlilər nəyə buyururdularsa 
gedərdi, getdiyi işi yarıdardı. Belə zirəngliyinə görə dəlilərin, 
xanımların yanında Keçəl Həmzənin hörməti xeylax artmışdı 
("Koroğlu" dastanından). 
Çalışma 65. 
Formaca müxtəlif, mənaca eyni, yaxud yaxın 
mənalar bildirən sözləri diqqətlə oxuyun, onlardan hansıların eyni 
mənalı, hansıların yaxın mənalı sözlər olduğunu göstərin: 
oturmaq -əyləşmək, durmaq-qalxmaq, kök-yoğun, insan-adam, 
eynək-gözlük, ürək-könül-qəlb, dünya-cahan-aləm, el-oba- yurd, 
gül-çiçək. 

Yüklə 2,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   153




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin