nın arasındakı uyğunsuzluq onlann ünsiyyətə aid yararlı olmasına
görə dildə saxlanılmışdır. Bu prinsipə görə alınma sözlərin böyük
qismi mənsub olduğu dilin orfoqrafiya və ərfəepiyasmı saxlayır:
konsert-[kansert], komanda-[kamanda], orfoepiya-[ar- faepiya],
protokol-[pratakol] və s.
Müşahidələr göstərir ki, gənclərimiz mürəkkəb sözlərin nitq
normalarına tabeliyini həmişə düzgün qiymətləndirə bilmirlər. Onlar
daşürəkli,
kcçəlbaş,
sözəbaxan,
sinifdənkənar,
ölkəda-
xili,məq$ədyönlü, kcçisaqqal, ördəkburun, şirindil, daşsifət
və s.
kimi məcazi mənalı sözlərin ərfəqrafiyasmda olduğu kimi,
orfoepiyasında da səhvə yəl verirlər. Bu qəbildən olan sözlər se-
mantika və funksionalhğa görə bitişik yazıldığından, bir vurğu altında
deyildiyindən və bir mənanı ifadə etdiyindən yazıda olduğu kimi,
tələffüzdə də birnəfəsə, ardıcıl deyilməlidir.
Deflslə yazılan mürəkkəb sözlərin kəmponentləri mənaca
bir-birini tamamlayır, onlardan biri semantik cəhətdən yardımçı
səciyyə daşıyır:
pal-paltar, sür-sümük, cır-cındır, çör-çöp,
qara-qura, əzik-üzük, ala-bula, qızıl-mızıl, pul-mul, xırda-mır-
Dostları ilə paylaş: