440
ifadə edir. Həmin əsərin lent yazısı isə yalnız səsləri kodlaşdırır, hiss və
həyəcanları ifadə etmir.
Ictimai şuur sosial- tarixi reallığın ayrılmaz tərəfidir. Buna görə də
şüurdan kənar, cəmiyyətin mə„nəvi enerjisini, hər bir insanın fəaliyyət
motivlərini səfərbər etmədən varlığı dəyişdirmək mümkün deyildir.
Deyilənlərdən aydın olur ki,
müasir cəmiyyətdə keçirilməsi nəzərdə
tutulan hər bir islahatın ictimai şüurda mə„nalandırılması və
zəruriliyinin dərk olunması çox vacibdir
. Əks halda onun həyata
keçirilməsi arzu olunan nəticələri verə bilməz. Başqa sözlə deyilsə ruhun,
şüurun səfərbəredici qüvvəsinə arxalanmayan, yalnız iqtisadi tərəfə
söykənən islahatlar hərtərəfli uğur gətirmir.
Ictimai şürunun məzmununda çox müxtəlif səviyyələr və tərəflər
vardır. Bu sübut edir ki, o sadəcə «şüur» və «ictimai» anlayışların»ın
məcmusu demək deyildir, mürəkkəb mənəvi hadisədir.
Ictimai şüur sosial təbiətə malikdir. O insanların ictimai
praktikasından törəyir, onların müxtəlif növlü fəaliyyətlərinin nəticəsi ki-
mi çıxış edir. Məhz birgə praktiki fəaliyyət gedişində insanlar onları əhatə
edən dünyadakı hadisə və prosesləri dərk edirlər. (onlardan öz
mənafelərinə uyğun istifadə etmək üçün). Həyatdakı müxtəlif hadisələr və
münasibətlər ilə onların ictimai şüurda inikası vahid praktiki fəaliyyətin
iki ayrılmaz tərəfidir. Belə ki, ictimai praktikanın, sosial gerçəkliyin insan-
lar tərəfindən mə„nalandırılan məzmunu bir növ onların ictimai şüurunun
məzmununa çevrilir. Beləliklə,
Dostları ilə paylaş: