16
gipogiikemiya
deyiladi. Glukozaning plazma tarkibida 0,2% ga oshib ketishi yoki
0,05 dan pasayib ketishi organizm funksiyasining kuchli buzilishiga olib keladi va
o'lim sodir bo'lishi mumkin.
Tinch holda qonda sut kislotasi miqdori 10-30 mg% ga teng. Plazma mineral
tuzlari tarkibiga asosan natriy, kaliy, kalsiy magniy, xlor va fosfatlar kiradi.
Plazma kuchsiz ishqoriy reaksiyaga ega, ya'ni PH=7.4
Qon plazmasi oqsillari va peptidlar quyidagi funksiyalami bajaradi (7, 8-rasmlar):
1. oqsillar kolloid-osmotik bosimining paydo bo'lishida muhim rol o'ynaydi.
Onkotik bosim to'qimalar bilan qon o'rtasidagi almashinuvini tartibga solish uchun
zarur; 2, oqsillar qonning bufer tizimi uchun eng kerakli moddalar hisoblanadi va
kislotaH-ishqoriy muvozanatni saqlashda ishtirok etadi; 3.oqsillar qon plazmasining
yopishqoqligini ta'minlaydi; 4. plazma oqsillari eritrotsitlarni tez cho'kishiga yo'l
qo'ymaydi; 5. plazma oqsillari qon ivishi jarayonida faol ishtirok etadi; 6. qon
plazmasi immunitetning muhim omili hisoblanadi; 7. qon plazma oqsillarni
tashuvchi
vazifasini bajaradi; 8. oqsillar-oziq modda. Plazmadagi umumiy miqdori-200-300 g.
Odam organizmida bir kecha-kunduzda 17 g albumin va 5g globulin sarflanadi va
shuncha oqsil hosil bo'ladi. Albuminlarning yarim parchalanish davri 10-15 kun,
globulinlarniki esa-5 kun.
Albuminlar plazma oqsillarining 60% tashkil etadi. Ularning molekulalari
unchalik katta bo'lmasa ham, harakatchanligi tufayli onkotik bosimning hosil
bo'lishida juda katta ahamiyat kasb etadi. Masalan, albumin qonning tashilish
funksiyasiga faol ishtirok qilib, bilirubin, yog* kislotasi, ba'zi bir farmakologik
moddalar va boshqa antibiotiklarni qon orqali tashilishi uchun asosiy tuzilma
hisoblanadi. Albuminning bitta molekulasi 25-50 ta bilirubin molekulasi bilan
birikish qobiliyatiga ega.
Globulinlar turli oqsilli fraksiyalarga bo'linadi: alfa-1, alfa-2, beta-2 va gamma-
globulinlar. Alfa-1-globulinning oqsillari
Dostları ilə paylaş: