Sahifa: 199 Mavlono Lutfiy lirikasi

---

www.pedagoglar.uz
 
44-son 7–to’plam may 2023
Sahifa: 199 
Mavlono Lutfiy lirikasi. 
Namangan viloyati Uchqo‘rg‘on tumani 31-umumiy o‘rta ta‘lim maktabi ona tili va 
adabiyot fani o‘qituvchisi
Qodirova Rashida No‘monjonovna 
 
Annotatsiya: 
Lutfiy (1366 – Hirot – 1465), Mavlono Lutfiy — oʻzbek shoiri, orif 
va mutafakkir. Oʻz zamonining „malik ul-kalomi“.Yaqin vaqtlargacha Lutfiyning 
tavallud topgan va vafot etgan joyi Hirotning Deqikanor mavzei deb koʻrsatib 
kelingan. Shayx Ahmad Taroziyning Mirzo Ulugʻbekka bagʻishlab yozilgan „Funun 
ul-balogʻa“ asari topilgach, undagi „maʼdan ul-latoyif Lutfiyi Shoshiy“ jumlalariga 
asoslanib, Lutfiyning ona vatani Toshkent boʻlgan, degan fikr ham ilgari surildi. 
Kalit so'zlar: 
Lutfiy,„Funun ul-balogʻa“,“Mashqun ul-haqoyiq”, „Nasoyimul-
muhabbat“, Xondamirning „Makorimul-axloq“,„Harobot“
Lutfiyning hayot yoʻli singari, ijodiy taqdiri ham juda ibratli: u 99 yil yashagan. 
Umrining asosiy qismi oʻqish, oʻrganish va badiiy ijod mehnati bilan oʻtgan. Shoir 
hayotiga oid lavhalar Navoiyning „Majolisun-nafois“, „Holoti Sayid Hasan Ardasher“, 
„Nasoyimul-muhabbat“, Xondamirning „Makorimul-axloq“ kabi asarlarida bor. 
Navoiyning „Majolis unnafois“ tazkirasida maʼlumot berilishicha, Lutfiy umrining 
oxirlarida „oftob“ radifli bir sheʼr yozgan, oʻsha zamonning koʻp shoirlari unga 
tatabbuʼ qilganlar, ammo ulardan hech biri Lutfiyning „panjasiga panja“ ura 
olmaganlar. Navoiyning yozishicha, Lutfiy 90 yoshdan oʻtganda, Abdurahmon Jomiy 
otigʻa radifi „suxan“ sajʼ qasidaye aytib erdiki, zamon xushgoʻylari barcha xoʻbliqqa 
musallam" tutmishlar („Nasoyim ul-muhabbat“).Lutfiy ham zohiriy-dunyoviy, ham 
diniy tasavvufiy ilmlarni chuqur egallagan, davr va zamoniga ochiq nazar bilan 
qarashga qodir, haqiqat va maʼrifatga sodiq ijodkor edi.Alisher Navoiy “Majolis un-
nafois” asarida guvohlik berishicha, Mavlono Lutfiy 99 yil umr ko‘rgan. U 

---