muammo (yun. “to‘siq”, “qiyinchilik”) yoki
muammoli vaziyat tashkil etib, muammoli TT ularning
yechimini topishga xizmat qiladi.
Ko‘p holatlarda muammo va muammoli
vaziyat sinonimlardek qabul qilinadi. Aslida
esa ular bir-biridan farq qiladi.
Mohiyatiga ko‘ra muammo uni keltirib
chiqargan sabablarni o‘rganish, uni hal etishda
ahamiyatli, samarali bo‘lgan yo‘l, metod va vositalarni izlash, ularning samarali
ekanligini asoslovchi dalillarni to‘plash, dalillarni yangicha, yangi tahlitda izohlash
asosida hal qilinadi.
Pedagogika sohasida ko‘p holatlarda “muammo” tushunchasi tashkiliy- pedagogiq
psixologiq ta’limiy va tarbiyaviy masalalarni hal qilishda qo‘llaniladi. Soha nuqtai
nazardan pedagogik jarayonda quyidagi xarakterdagi muammolarga murojaat
qilinadi:
Ma’lum bilimlar, noma’lum bilimlar va mavjud tajriba muammoning tarkibiy
qismlari sifatida namoyon bo‘ladi.
Ta’lim jarayonida muammoni qo‘yish bir necha sathda kechadi. Ular quyidagilar:
Муаммо (юнон.
“тўсиқ”,
“қийинчилик”, араб. “жумбоқли”,
“сирли”, “тушунилиши қийин”) –
ҳал қилиниши муҳим назарий ва
амалий аҳамиятга эга бўлган масала
- дидактик характердаги муаммо;
- амалий характердаги муаммо;
- илмий-методик характердаги муаммо;
-
соф илмий характердаги муаммо
332
Darajal ar Muammoni qo‘yish mohiyati 1- daraja O‘qituvchi muammoni qo‘yadi va talabalarni uni hal qilishga yo‘naltiradi 2- daraja O‘qituvchi muammoli vaziyatni bayon qiladi va