Bevosita (to‘g‘ridan-to‘g‘ri) rivojlanish
--Ontogenezning bevosita rivojlanishi to‘g‘ridan-
to‘g’ri, lichinkasiz va ona qornida rivojlanuvchilar uchun xos.
Bilvosita rivojlanish
--Bilvosita rivojlanish turi esa (o‘zgarish) - metomorfoz, ya’ni lichinkali
rivojlanish bilan boradi.
22-savol: Jinsiy hujayralar – gametalar va gametogenez jarayoni nima?
Gametogenez
— jinsiy hujayralar (gametalar)ning rivojlanish jarayoni bo‘lib, ikkiyo‘nalishda
boradi: spermatogenez va ovogenez.
Spermatogenez
— spermatazoidlarning rivojlanishi bo‘lib, uwrug‘donning egri kanalchalarida
kechadi. Bu kanalchalarning devori biriktiruvchi to‘qima asosidan va
follikulyar (sertoli)
hujayralari
qatlamidan iborat.
Ovogenez
- tuxum hujayraning rivojlanishi jarayoni bo‘lib, u tuxumdonda kechadi. Ovogenez
jarayoni ham homila ona qornida rivojlanishining 4 haftasidan sariqlikda boshlanib, keyin
tuxumdonda davom etadi. Dastlabki jinsiy hujayralar tuxumdonning yuza qatlamini egallab
turadi ya ular
germinativ hujayralar
deb ataladi. Bo‘lajak tuxum hujayralar ovogoniylar
deyilib, ular xromosomalarning diploid to‘plamiga ega va mitoz yo‘li bilan ko‘payadi.
Gametogenez juda sermahsulligi bilan ajralib turadi. Erkak organizmining hayoti davomida
500
mlrd.dan ortiq spermatozoid
hosil qiladi. Yangi tug‘ilgan qiz chaqaloqlarda
2 mln.ga yaqin
ovogoniy
bo‘ladi
Spermatogenezda 4 ta bosqich tafovut qilinadi:
1. Ko‘payish;2. O'sish;3. Yetilish;4. Shakllanish (spermatogenez)
Spermatogenez va ovogenezning asosiy farqlari:
1.
Ovogenez 3 bosqichdan iborat, spermotogenez esa 4 bosqichdan. Ovogenezda shakllanish
bosqichi bo‘lmaydi.
Dostları ilə paylaş: