Sayali sadiqova

 
Sanu
- fikir, düşüncə, istək: 
 
Qulağu ŋ dan 
sanu
 pənbələrin çək, 
Yəqin odına yansun pərdeyi-şək.
“Sanmaq” feilindən düzəlmiş 
“sanu”
ismi V.Radlovun lü-
ğətində qeydə alınmışdır. Eyni köklü 
“sağınc”/”saqınc”
sözü 
də 
“sanu”
isminin sinonimi kimi qədim və orta çağlara aid türk 
mətnlərində işlənmişdir. Qeyd edək ki, 
“sağınc”
sözü 
“san-
maq”
feilnin sinonimi olan 
“sağınmaq”
dan düzəlmişdir. 
 
 Saz
- sarı (rəng adı):
 
 
Qılıc acısı bə ŋ zin 
saz
 etdi, 
Bu qeyrətdən ki, kəşfi-raz etdi.
1
Радлов В. В. Опыт словаря тюркских наречии. 1-IV,СПб., 1888-1891. 
с.1173 

---

148 
Bu söz eyni mənada XIV əsrin türk şairlərindən Germiyanlı 
Şeyxoğlu Mustafa Cəmalinin “Xurşid və Fərəhşad” adlı məsnə-
visində və eyni yüzillikdə yaşamış Hacı Paşanın “Müntəxəbüş-
şifa” adlı tibbə dair əsərində işlənmişdir. 
 
Səmrimək
- şişmək, piylənmək, kökəlmək: 
 
Bu yatlıq özgəvü bilişlik özgə, 
Ki, 
səmriməkdir
 özgə, şişmək özgə.
Bu feil eyni mənada qədim türk mətnlərində işlənmişdir. 
“Kitab əl-idrak” və “Ət-töhfə”də 
“səmrimək”
sözünün eyni mə-
naları qeydə alınmışdır . Orta çağlara aid Azərbaycan yazılı abi-
dələrində eyni köklü 
“səmiz”/”semiz”
– (kök) sifəti də işlənmiş-
dir. Maraqlıdır ki, 
“səmrimək”
feili indi də Azərbaycanda tərəkə-
mələrin dilində işlənir: 
“Qoyun səmridikcə yavaş olur”
. Təəssüf 
ki, bu söz dilimizin dialektoloji lüğətində qeydə alınmamışdır.