O’t-tosh kasalligi
O’t-tosh kasalligi ko’pincha 40 yoshdan oshgan odamlarda uchraydigan
tarqalgan kasallik. 70 yoshdan oshgan kishilarda kasallanish 30-40% ni tashkil
qiladi. Aksariyat ayollar kasallanadilar.
O’t-tosh kasalligining morfologik substrati pufak va o’t chikaruvchi
yo’llardagi toshlar hisoblanadi. O’t toshlari o’tning odatiy tarkibiy qismlari –
bilirubin, xolesterin, kaltsiydan tashkil topgan. O’t toshlari asosan o’t pufagida
xosil bo’ladi, toshlar o’t yo’llarida kamdan-kam paydo bo’ladi. O’t toshlari
paydo bo’lishining asosiy sababi 3 ta: moddalar almashinuvi buzilishi, o’t pufagi
epiteliysidagi yallig’lanish o’zgarishlari va o’t dimlanishidir. O’t-tosh kasalligi
simptomlarsiz o’tishi mumkin va o’t pufagida toshlarni bemorni boshqa kasallik
sababli tekshirayotganda, qorin bo’shlig’i organlarini operatsiya qilayotganda
yoki yorib ko’rish vaqtida tasodifan aniqlanadi. Klinik jihatdan o’t-tosh kasalligi
ko’pincha jigar (o’t pufagi) sanchig’i ko’rinishida namoyon bo’ladi. Og’riq
aksariyat parhez buzilganda, jismoniy zo’riqishda paydo bo’ladi. Og’riq xuruji
paydo bo’lishiga o’t po’fagi bo’ynida pufak yo’lida tosh qisilib qolishi sabab
bo’ladi. Og’riq o’ng qovurg’alar ostida va epigastral sohada joylashgan bo’lsa,
bel sohasiga, o’ng kurakka beriladi. Ko’pincha jigar sanchig’i xuruji ko’ngil
aynishi va safro aralash bir necha marta qayt qilish bilan o’tadi, biroq bunda
bemor engil tortmaydi.
469
Ko’zdan kechirishda qorinning bir oz kepchishi e’tiborni o’ziga tortadi,
qorin devorining o’ng yarmi nafas aktidan orqada qoladi, qorin paypaslab
ko’rilganda o’ng qovurg’alar ostida, ayniqsa o’t pufagi proektsiyasida keskin
og’riq paydo bo’ladi. Mushaklarning o’z-o’zidan tarang tortishi bo’lmaydi yoki
kam ifodalangan, Ortner-Grekov, Myusse-Georgievskiy simptomlari musbat.
Laborator analizida leykotsitlar miqdori normal yoki birmuncha oshgan.
Dostları ilə paylaş: |