2. Reaksiyaning muvozanat konstantasi . To‘g‘ri va teskari reaksiyalar tezliklarining o‘zaro tenglashgan holatida kimyoviy muvozanat
yuzaga kelgan bo‘ladi. , ya’ni :ν1 = ν2 (9) holat yuzaga keladi.Bunday kimyoviy muvozanat dinamik (harakatchan) muvozanat bo‘lib, u doimo
o‘ngdan chapga va chapdan o‘ngga siljib turgan reaksiyalarni aks ettiradi. ν1 = ν2 o‘rniga (7) va (8) tenglamalarda keltirilgan tegishli qiymatlar
qo‘yilsa:k1[A]m·[B]n= k2[D]p·[E]q(10) tenglama hosil bo‘ladi. Tenglamadagi o‘xshash hadlar tegishli tomonlarga o‘tkazilsa: (11) tenglama hosil
bo‘ladi. Bu tenglamadagi (12)muvozanat konstantasining ifodasidir. Muvozanat konstantasining qiymati quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi.:
(13)Ushbu konstantaning qiymati temperatura, bosimgavaeritmalarda boradigan reaksiyalar uchun erituvchi tabiatiga bog‘liq bo‘ladi. Kimyoviy
muvozanatning konstantasi asosida reaksiyalarning yo‘nalishi to‘g‘risida xulosalar qilinadi. Agar K>1, to‘g‘ri reaksiyaning borish ehtimoliyati yuqori
bo‘lgan holatda kuzatiladi, 1Massalar ta’siri qonuni .
Muvozanat konstantasiningtenglamasi (13) kimyoning fundamental qonunlaridan biri bo‘lgan massalar ta’siri qonunining matematik ifodasidir. Bu
qonunga ko‘ra muvozanat holatidagi sistemada reaksiya mahsulotlari konsentratsiyalari ko‘paytmasini reaksiya uchun olingan boshlang‘ich
mahsulotlar konsentratsiyalari ko‘paytmasiga 77
3 Углеводород молекуласидаги бир ёки бир неча водород атомларининг галоген атомлари билан ўрин алмашиниши натижасида
ҳосил бўлган бирикмалар тўйинган углеводородларнинг галогенли ҳосилалари дейилади. Галогенли ҳосилаларнинг сони углеводород
изомерларининг сони ортиши билан кўпайиб боради. Масалан, метандан ҳар бир галоген учун тўрттадан ҳосила олиш мумкин; этандан
эса тўққизтадан ҳосила олиш мумкин. Назарий ҳисобларга кўра фақатгина хлорли ҳосилалардан пропан учун—29 та, н-гексан учун 669 та.
н-гептан учун ,1998 та олиш мумкин. Аммо буларнинг ҳаммаси ҳам амалда ишлатилавермайди. Шу сабабли уларнинг айримларигина
синтез қилинган. Тўйинган углеводородлардаги битта, иккита ёки учта ва ҳоказо водород атомларининг галоген атомларига
алмашинишига қараб галогенли ҳосилалар моногалогенли («монос» грекча сўз бўлиб, бир демакдир), дигалогенли («ди» грекча икки) ва
полигалогенли («поли» — кўп) бўлиши мумкин.