Iv asrdan XIII asr boshlarigacha 7-sinf o‘quvchilari uchun darslik
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mulohaza uchun
|
Ijodiy faoliyat
55 Ov manzarasi tasvirlangan mis idish. Eftaliylar davri, V asr. Pokistondan topilgan Moniylarning sug‘diy tilli diniy kitobati namunasi Ijodiy faoliyat Yuqoridagi ov manzarasi tasvi- riga qarab, kichik esse yozing. 56 Zardushtiylik diniga oid Chilpiq qal’a (Amudaryo tumani, Qoraqalpog‘iston) Mamlakatimiz hududida yashagan xalqlar tangrichilik, zardushtiylik, bud - daviylik, xristianlik va boshqa dinlarga e’tiqod qilishganliklarini yuqoridagi mavzulardan bilib oldingiz. Mazkur dinlarning ibodatxonalarida maxsus maktablar bo‘lib, ta’lim oluvchilarga din - ning asoslari o‘rgatilgan. Xat-savodi chiqarilgan. Xususan, buddaviylik ta’limoti bilan bog‘liq an’a - nalar o‘rganilganida, har bir ibodatxonada rohib - lar tayyorlaydigan ta’lim muassasalari bo‘lganligi aniqlangan. Misol uchun buddaviy o‘quv maskan - lari – viharalarda asosiy fan sifatida Daxarma, ya’ni diniy qonun-qoidalar va Xudoning mohiyati hamda irodasi (xudojo‘ylik) haqida ta’lim berilgan. Yahudiylar Ossuriya quvg‘inlaridan Eronga, Sa - marqand va Buxoroga ko‘chib keladilar. Yahudiy ja - moalari bilan birga qadimgi Mesopotamiyaning ma - daniyati ham kirib keladi. Yahudiylar ibodatxonalari qoshida diniy ta’lim o‘rgatiladigan maktablar tashkil qilingan. Turon hududidan o‘tgan savdo yo‘llarida eng qimmatbaho tovar bu yozuv materiallari va ki - toblar hisoblangan. Mulohaza uchun Marv shahrining xarobalari V asrda Samarqand va Buxoroda xristian - lik tarqalib, diniy muassasalar tashkil qilingan. Xristian dini ta’lim masalalarida: «Farzandla - ringiz Masihiyning tarbiyasini olsin; ular Xudo oldida qanchalik kamtarlik, Xudo oldida kuchli sevgi nimani anglatishini, Xudodan qo‘rqish qanchalik go‘zal va buyuk ekanini va unda sof aql bilan yurganlarni qutqarishni o‘rgansinlar», – degan tamoyiliga amal qilib, mazkur hudud - lardagi ibodatxonalarda maktablar tash kil etil - gan. Sug‘ddagi katta nestoriyan jamoalarining hujjatlari sug‘d tilida yozilgan. 1. Guruhlarga bo‘lining va yangicha alifbo tuzib ko‘ring. Uni taqdimot qiling. Taqdimotingizni tuz- gan alifboda yozishga harakat qiling. 2. Qanday muammolar yuzaga keldi? Guruhda ishlash jarayonida Matn yozish jarayonida Taqdimot jarayonida 3. Nima deb o‘ylaysiz, yangi alifboni butun jamiyatga joriy etish uchun qancha vaqt kerak bo‘ladi, qanday tadbirlarni amalga oshirish kerak? Bu alifboni keyingi avlodlar ham bilishi uchun nimalarga e’tibor qaratish kerak? 4. Turkiy hukmdorlar davlat ishlarini olib borishda sug‘diy til va yozuvdan foydalanganligining ijobiy va salbiy tomonlarini aniqlang. Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|