Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ



Yüklə 3,42 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə137/196
tarix02.01.2022
ölçüsü3,42 Mb.
#2713
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   196
BAX MƏN BUNA YOXAM

İbrahim  çadra,  papaq  və əski əlifba əleyhinə təşkil  olunmuş  mədəni  hücum

kampaniyasında  iştirak  edərək  çox  çalışdığı  üçün  artıq  yolurmuşdu.  Mənzilinə

qayıdarkən,  rəfiqi  Qulamgildə bir  qədər  dincini  almağı  və onun  xəstə oğlunu

yoluxmağı qət etdi.

Qapıdan içəri daxil olduqda Qulamdan başqa, qısaboylu, ortayaşlı, başında 60-

70 manata dəyən bir papağı olan həkimi masa üzərində oturub, resept yazan gördü.

Qulam ilə salamlaşıb xəstə çocuğunun halını sordu.

- Mədəni hücum kampaniyanız nə cür keçdi? – deyə Qulam sordu.

- Çox  gözəl  və şənlikli  keçdi, - deyə İbrahim  cavab verdi.  Doktor  üzünü  ona

çevirib dedi:

- Məncə küçələrə düşüb "çadra daloy" deməyin heç mənası yoxdur. Belə şeylər

öz-özünə məhv  olub  gedəsidir.  Burada  inqilab yox,  təkamül  yolu  ilə getmək

lazımdır.  Yetişməmiş  bir  meyvəni  dərməkdən  mənfəət əvəzinə zərər  və bəlkə də,

xəta  gələ bilər.  O  ki qaldı,  papaq  məsələsinə,  bunda  mən  heç  yoxam.

Ümumiyyətlə,  bir tayfanın  milli  libasını  dəyişdirməyi  mən  tarixi  səhv  hesab

edirəm, istər onu dəyişdirən dəli Petro olsun, istər Mustafa Kamal.

İbrahim:


- Möhtərəm  doktor, - dedi, - fikrinizdən  çox əskilik  qoxusu  gəlir! Mənim  az

olmuş  olsa,  nəbatat  elmindən  bir  qədər  məlumatım  vardır. Min  ildən  ziyadə

meyvəsi  dəyməyən  nəbat  eşitməmişəm.  Hərgah  elə meyvə varsa,  onun  dəyməsi

çox uzun və bəlkə də müşkül olduğu üçün dərib heyvanlara atılması lazım gəlir. O

ki  qaldı  papaq  məsələsinə,  həkimlərdən  papaq  tərəfdarı  olan  şəxsi  indiyə kimi

eşitməmişdim, biləks, onlar papağın zərərindən söyləmişlər...

- Yoldaş, onlar da sizin kimi mətləbə dərin, geniş və ətraflı baxmamışlar. Libas

hər torpağın təbiətinə görə yaranmışdır. Ərəbistanda - aba, əmmamə; Dağıstanda -

yapıncı, başlıq; bizim Azərbaycanda - siz deyən yosma papaq, çuxa. Həmin yosma

papaq - kəndlilərimizi yağmır vaxtı yağışdan, qış vaxtı qardan qoruduğu kimi, yeri

gəldikdə yastıq vəzifəsini də ifa edir. Bu papağı kepka və ya şlyapa ilə əvəz etmək

mümkündürmü? - deyə həkim, dəyərli məlumatını isbat etdi.

Qulam doktora cavab verərək:



Milli Kitabxana

327


- Nə üçün  mümkün  deyil, - dedi, - yay  fəsli  Muğan və Mil  düzlərinin  təndir

kimi  üzü  qarsan  istisində yosma  papağın  altında  tər çeşmə kimi  axıb  türk

kəndlilərini  oda  yaxarkən  həmin  yerdə malaqanlar  yüngül  güləş  papaqla  başlarını

günəşin yandırıcı şöləsindən mühafizə edirlər.

Doktor  məsələyə ancaq  praktiki  tərəfdən  yanaşırdı,  onu  da  sübuta  yetirə

bilməyirdi. İbrahim Qulama müraciətlə dedi:

- Doktor,  papağın  zərərini,  kəsafətini  bizdə ona  bir  "namus"  və "müqəddəs"

kimi  baxılmağı və ekonomiya  cəhətincə kəndliyə əlverişli  olmadığını  unudub,

fəqət bir millətçilik nöqteyi-nəzərindən baxır...

Söhbətin bu yerində doktor saata baxıb:

- Yoldaşlar,  söhbətimiz  çox  maraqlıdır,  fəqət  naxoşlar  məni gözləyir, - deyə

ayağa qalxdı və xudahafiz edib getdi.

Bu vaxt Səlimə nənə podnosda üç stəkan çay içəri girdi.

- Xoş  gəlmişsən,  oğlum,  çoxdan  bəri  bizi  yad  etməyirsən, - deyə Səlimə nənə

İbrahimi məzəmmət etdi.

- Səlimə nənə, şuğlum çoxdur, vaxt tapmayıram ki, gəlib səninlə söhbət edəm...

- Əlbəttə vaxtınız  yoxdur...  Gündə bir  hoqqa  çıxardırsınız...  Bunu  eşitdikcə

Qulam gülməyə başladı.

- Heç bu gün anamın başına gələn qəziyyədən xəbərin varmı?

- Səlimə nənə, nə olmuş? Söyləyiniz, - deyə İbrahim rica etdi.

- Nə söyləyim? Abır-həya çıxdı getdi...

- Səlimə nənə, bircə mənim bu yanımda otur, bu çayı da içə-içə mənə nağıl et,

görüm bu gün başına nə iş gəlmiş? Yoxsa sənin canına, bu saat durub gedərəm.

- Otur,  otur,  oğlum,  söylərəm.  Bu  səhər  uşaqlar  üçün  yumurta  almağa  dükana

getmişdim.  Yumurtaları alıb  çarşafımın  ucuna  bükdüm.  Evə qayıdanda  sizin

dəstələrə rast  gəldim.  Onlar  yanımdan  keçəndə bir  dəcəl  uşaq "çadra  daloy"  deyə

çarşafımı  başmıdan  dartıb  yerə saldı.  Yumurtalar  çilik-çilik  oldu.  Ağzıma  gələni

dedim. Hayasız adamlar da "çadra daloy", - deyə gülməyə başladılar...

Bunu  eşitcək  İbrahim  qəhqəhə ilə gülməyə başladı.  Qulam  da  ona  qoşuldu.

Sonra Səlimə nənə dedi:

- Dediniz: padşah olmasın.

- Dedik: olmasın.





Yüklə 3,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   196




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin