Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ



Yüklə 3,42 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə180/196
tarix02.01.2022
ölçüsü3,42 Mb.
#2713
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   196
Milli Kitabxana

420


idi:  iki gün  idi  ki,  bihuşluğu  davam  edirdi.  Nəcibə xanımın  özünə gəlməyinə

Əlimərdan çox şad oldu. Lakin qorxusundan danışdıra bilmədi. Bu halda vaqonun

qapısı açıldı. Nəcibə xanımın gözləri silahlı əsgərə sataşdı. Əlimərdan durub qapını

örtdü. Nəcibə xanım zəif səslə dedi:

-

Nə fəna yuxu gördüm!.. Vaqon dağılmayıbmış...



Əlimərdan  arvadının  fikri  özünə dürüst  gəlmədiyini  və vaqonun  dağılmasını

yuxu bildiyini görüb dedi:

-

Əzizim,  azarlı  olmağına  görə həkim,  bir  müddət  danışmayıb,  rahat



olmağını əmr etmişdir. İki gündür ki, acsan, al bir az süd iç!

Əlimərdan  Nəcibə xanıma  bir  qədər  südlə bulka  yedirtdi.  Bir  azdan  sonra

Nəcibə xanım yuxuya getdi. Əlimərdan isə onun yanında qəmgin və məyus əyləşib

fikrə getdi.  "Bir  müddətdən  sonra  Nəcibə yaxşı  özünə gələrsə və Əşrəfim hanı? -

deyib sorarsa, nə cavab verəcəyəm, xudaya?"

* * *


O  zaman Əşrəf  Nikolay  İvanoviç  və Sofiya  Aleksandrovna  ilə gəlib,  Samara

şəhərinə çatdılar.  Vaqonda Əşrəf  bir-iki  dəfə ağladısa  da,  axtrda  Nikolay

İvanoviçin səyi ilə sakit oldu. Samaraya çatanda Əşrəf, Ədil (Volqa) çayında üzən

gəmiləri  görüb,  yenə vətənləri  yadına  düşdü.  Lakin  bu  səfər  ağlamayıb, əli  ilə

gəmiləri göstərərkən, Sofiya Aleksandrovnaya dedi:

-

Bax, bizim də boylə gəmimiz var idi. Mənim özümün "lodka"m da var idi.



Həsən lələmlə minib gəzirdik.

Sofiya Aleksandrovna "lodka" sözündən başqa bu danışıqdan heç bir şey anlaya

bilmədi. Əşrəfi qucağına alıb dedi:

-

Gözəl, Əşrəfim!  Qoy  evimizə çataq,  sənə bazardan  bir  yaxşı  lodka



alacağam.  Çarhovuzumuzda  oynadacaqsan.  Ondan  başqa  çoxlu  oyun  şeyləri  də

alacağam. - Əşrəf də bu danışıqdan ancaq "lodka" sözünü başa düşdü.

Barsov aldığı ev, Volqa çayının  kənarında tikilmişdi. Bu evin eyvanından çox

gözəl  mənzərə açılırdı.  Səhərdən  axşama  kimi  cürbəcür  gəmilər  Volqa  çayının

üzərində ağzı yuxarı-aşağı üzürdülər. Əşrəf buradan tamaşa etməyi çox sevərdi.



Milli Kitabxana

421


Bir  tərəfdən  yolun

əziyyətindən,  bir  tərəfdəndə

lazımınca  müqəyyəd

olunmamaqdan Nəcibə xanımın azarı getdikcə şiddət edirdi. Həsən lələyə gəldikdə,

o da ağır yaraların zərbindən həmişə (böhran) içində olub, danışmağa qadir deyildi.

Həsən lələni azarlılara məxsus olan ayrı bir vaqonda aparırdılar. Əlimərdan Həsən

lələsiz çox əziyyət çəkirdi, çünki rus dilini bilməyirdi; bir şey lazım olanda məəttəl

qalırdı. Uzun səfərdən sonra axırda gəlib, hökumət tərəfindən təyin olunan Sibirdə

Tomsk  şəhərinə çatdılar.  Bu  şəhərdə divan  tərəfindən  polisə tapşırılıb  azad

olundular. Həsən lələ ilə Nəcibə naxoş olduqları üçün, bunları xəstəxanaya almağı

hökumət, mütərcim vasitəsilə, Əlimərdana təklif etdi; ancaq bunu Əlimərdan qəbul

etmədi və mütərcim müsəlmandan təvəqqə etdi ki, onun ilə bərabər şəhərdə mənzil

axtarsınlar;  o  da  razı  olub,  öz  evində kirayəyə oturmalarını  təklif  etdi. Əlimərdan

çox şadlıqla bunu qəbul etdi.  Bu adam Həbibulla adlı tomsklı cavan bir oğlan idi

ki, polissedə yazıçılıq  edirdi.  Həbibulla  yazıçılıq  və evlərinin  bir  hissəsini  kirayə

verməklə arvadı Gülsüm ilə bərabər məişət edirdi.

Əlimərdan  Həbibulladan  üç  otaq  kirayə edib,  burada  qaldı.  Gülsüm  Nəcibə

xanıma ürəkdən qulluq edirdi. Bunun belə ürəkdən çalışmasına görə Nəcibə xanım

yavaş-yavaş  sağalmağa  başladı.  Həsən  lələ də sağalmağa  üz  qoyurdu. Əlimərdan

Həbibullanın  gözəl  xasiyyətini  və onlarla  etdiyi  yaxşı  rəftarı  görüb,  onu  qardaşı

kimi sevirdi. Əlimərdan şəhərə bələd olduqda, orada qafqazlılardan tapıb, onlar ilə

tanış  oldu.  Onların əksəri Əlimərdan  kimi  Sibirə sürgün  göndərilmişdilər.

Bunlardan bəzilərinin vaxtı tamam olmuşdusa da, buraya öyrəşib daha öz yerlərinə

qayıtmaq istəmirdilər.

* * *

Tomskda qarlı və çovğunlu bir gün idi. Nəcibə xanım otaqda sandalya üstündə



əyləşib, qəmgin-qəmgin bayıra baxırdı. Külək qarı qaldırıb, oraya-buraya çırpırdı;

bacanın gurultusu Nəcibə xanımın qəmini daha da artırırdı.

Şimal qışının bu dəhşətli mənzərəsinə baxır idisə də xəyalı öz yerlərinin gözəl

mənzərələrində idi.





Yüklə 3,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   196




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin