Microsoft Word M?mm?dova Lale 709 docx

2.2.5. Nərə balığının ətində ammonyakın təyini.

 

Xarab olmuş qızılbalıq ətinin tərkibində olan amin turşularının parçalanması 

nəticəsində  ammonyak  və  digər  aralıq  məhsullar  əmələ  gəlir.  Əmələ  gəlmiş  bu 

ammonyak  xlorid  turşusu  ilə  reaksiyaya  girərək  ağımtıl  duman  şəklində 

ammoniumxloridə çevrilir. [5] 

NH

3

 +HCl =NH

4

 Cl 

 Ləvazimat  və  reaktivlər:  enli  sınaq  şüşəsi,  ucu  əyilmiş  şüşə  çubuğa 

bərkidilmiş  tıxac.  Eber  qarışığı  (bu  1  hissə  25%-li  sıxlığı  1.12  q\sm

3

  olan  xlorid 

turşusunun məhlulu, 3 hissə 95%-li spirt və 1 hissə efir qarışdırmaqla hazırlanır).  

ş

in gedişi. Enli sınaq şüşəsinə 2-3 ml Eber qarışığı tökülür, ağzı bağlanır və 

2-3  dəfə  çalxalanır.  Sonra  tıxac  çıxarılır,  ucunda  əyri  şüşə  çubuq  olan  tıxacla 

tıxanır.  Şüşə  çubuğa  tədqiq  olunan  balıq  əti  sancılır.  Əti  sınaq  şüşəsinə 

yerləşdirərkən  elə  etmək  lazımdır  ki,  balıq  sınaq  şüşəsindəki  məhluldan  1-2  sm 

hündürlükdə  olmaqla,  sınaq  şüşəsinin  divarına  toxunmasın.  Sınaq  şüşəsində  olan 

ammonyakın və amin birləşmələrinin xlorid-turşusu ilə qarşılıqlı təsiri nəticəsində 

ağ  duman  şəklində  ammonium-xlorid  əmələ  gəlir.  Tədqiqat  nəticəsində  əmələ 

gələn reaksiyanın intensivliyi aşağıdakı kimi qeyd edilir:  

(-) – reaksiya mənfidir (ağ duman əmələ gəlmir), deməli, balıq təzədir;  

(+) – reaksiya zəif gedir (tez dağılan ağ duman əmələ gəlir) balığın təzəliyi 

ş

übhəlidir;  

(++)  –  reaksiya  müsbətdir  (daim  ağ  duman  alınır),  deməli,  balıq  təzə 

deyildir;  

(+++) – reaksiya kəskin müsbətdir (reaktiv əlavə edildikdən sonra ağ duman 

tədricən alınır), deməli, balıq xarab olmuşdur.  

 Nərə  balığının  bu  qayda  ilə  tədqiqi  zamanı  reaksiya  mənfi  (-)  olmuş  və 

buradan balığın təzə olduğu müəyyən edilmişdir 

---

63