English-Azerbaijani Explanatory

Tape
 
Cartridge — Maqnit 
lentinin kasseti.
Tape
 Printer
 — 
Lentli çap 
qurğusu.
Tape Recording — 1) Lentə 
yazılma
 (maqnit 
yazısı) 
2) 
Lentdə
 
yazı.
Tape Reel — Lent tağalağı 
(bobina,
 
makara).
Tape 
Speed — Lent dartma 
sürəti.
Tape
 
Spooler — Lenti dolayan 
qurğu.
Tapper
 
—
 Klaviş (çap 
aparatında).
TARGA (Truevision
Advanced Raster Graphics 
Adapter) 
— Truevision 
firmasının
 
təkmilləşdirilmiş 
rastr
 qrafik 
adapteri 
(videokontroller).
Target 
— 
Hədəf. 
Target
 
Balance —
 
nəşr.
Verilən
 
təsvirin 
nümunələrinə
 
əsasən kölgə, 
işıq
 və keçid tonlarının 
tarazlaşdırılması.
Targeting — 1) Pozisiya 
aşkarlama 2) Ensiz banner 
reklamı.
Tariffing
 —
 Tarifikasiya 
(şəbəkə xidmətlərində).
Task — Tapşırıq. Microsoft 
Windows-un işə salınmış 
bir 
neçə
 proqramından 
biri.
Task Allocation —
Tapşırıqların
 
bölüşdürülməsi. 
Task 
Queue —، Tapşırıqların 
növbəsi.
Task
 
Manager 
— 
Tapşırıqların
 
dispetçeri 
(proqramların
 icrasını 
dayandırmağa və işə 
salmağa
 xidmət 
edir).
Task
 
Switching — 
Tapşırıqların dayandırılıb 
işə 
salınması.
Taskbar
 
— Tapşırıqlar paneli
- Microsoft
 Windows-da 
interfeys
 elementi
 (ekranın 
aşağısında yerləşir).
Taught
 System 
— Tədris 
sistemi.
Tayste — 
İkibitli kombinasiya. 
TCB 
(Taking Care 
of
Business)
 
— (Digispeak) 
Öz işinlə
 məşğul ol! 
TCP/IP (Transmission Control
Protocol/Intemet
 Protocol)
—
 ötürülmənin
 
idarəetmə 
protokolu/İntemet
 
protokolu,
 internetin
 işləmə 
prinsipi.
Teach-Box 
— Tədris üçün 
pult.
Teaching 
—
 Öyrətmə. 
Tədris.
Teal
 — nəşr. Yaşıla çalan- 
mavi (rəng çalan).
Team —
 Komanda, 
qrup.
Teamware
 
— Qrupda 
iş üçün 
proqram təminatı.
Tearing
 
—
 1) Bölünmə; 
parçalanma
 
2) 
Təsvirin 
parçalanması
 
(sinxronlaşma xətası 
üzündən
 kadrlarda 
dalğavari
 təhriflər).
Tech(nical) — Texniki, 
sənayeyə aid.
Technique
 —
 1) Metodika, 
texnologiya 2) Metod 3) 
Aparat,
 
avadanlıq.
Technology — 
Texnologiya; 
texnika.
Texel 
(Texture Element) — 
Tekstura
 
elementi. 
Tekstura 
pikseli.
Text Based 
= 
Text-Based
 — 
Mətni interfeysli, 
qrafik 
interfeysi
 
olmayan.
Text
 
File — Mətn faylı. 
Görünməz 
(çapolunmayan) 
simvolları
 olmayan fayl. 
Adətən
 mətni redaktorlarla 
yazılan fayl.
Text
 Justification — Mətnin 
(qıraqlarının)
 
düzləndirilməsi.
-408-
-409-

Text 
Layout— 1) Mətnin 
formatlaşdınlması 
2) Mətnin 
yerləşdirilməsi
 sxemi.
Text
 Link
— Kontekst əlaqə.
Text
 
Mode— Mətni rejim. 
Mətn
 
rejimi.
Text
 Wrap = 
Irregular Text 
Wrap
 
— nəşr.
 
Pəncərənin 
içindəki
 və
 
ya ətrafındakı 
mətnin (məsələn, təsvirlə 
birgə)
 tərtibatı. İllüstrasiya 
ətrafında
 mətnin 
yerləşdirilməsi.
Texting
— 
Mətni 
proqramlaşdırma. 
SMS 
vasitəsilə
 ötürülən mətnlərin 
xüsusi üsullarla qısaldılması. 
Məsələn:
 CU@8
 
= 
See 
You 
at Eight 
= 8-də görüşək 
anlamını verir.
Text-Only — ASCII-fayl. 
Formatlaşdırma
 
elementləri 
olmayan mətn. Təmiz mətn.
Textsetter— Yığma qurğusu. 
Text-to-Speech—
;
 
«Mətnin- 
nitqə» çevrilməsi.
Textual
— Mətni 
olan, mətni.
Texture— Tekstura, altlıq. 
Üçölçülü
 
qrafıkdə - 
qrafik 
səth.
 
Üçölçülü
 obyektin 
«karkas»ını örtən «dəri», 
nəşr. Real
 
xarici 
görünüşləri 
(daş, 
ağac, parça, dəri və s.) 
imitasiya
 
edən 
qrafik.
T elecine — T elekino.
Telecommunication
 —
Distansiyalı rabitə, 
telerabitə;
 məlumatların 
distansiyalarla
 ötürülməsi.
Telecommute
—
Distansiyadan
 giriş 
həyata 
keçirmək.
T
 eleconfer ence
—
Telekonfrans.
Telediagnosis—
Telediaqnostik,
 distansiyalı 
diaqnostik.
Telequery
— 
Rabitə xəttinin 
köməyi
 ilə sorğu 
aparılması.
Telemarketer—
Telemarketçi. 
Elektron 
ismarışların köməyilə mal 
satan
 və
 ya xidmət 
təklif 
edən.
Telephone Communication
Unit
— Telefon
 
kanalları ilə 
rabitə 
bloku.
Telephone 
Dialer—
Telefonun yığım qurğusu.
Telephony— 
Telefoniya; 
məlumatların telefon 
kanalları
 ilə ötürülməsi.
Teletext
— 
Telemətn, teletekst, 
ötürülmə
 
videoqrafiyası.
Teletypewriter
 = 
TTY —
Teletayp.
Television
—Televiziya. 
TV. 
Telework
 
— Distansiyalı iş, 
distansiya
 
rejimində 
tapşırıqların icra olunması.
Telnet
 
— Terminalın 
emulyasiya
 protokolu.
Temp
 Folder
 — 
Məlumatların 
müvəqqəti saxlanması
 
qovluğu.
Template)
 
— Şablon, trafaret, 
nümunə.
Temperature
 
— 1) 
Temperatura 2) İsitmə 
dərəcəsi.
Temporal — Müvəqqəti, 
zamana aid olan.
Temporary 
— Müvəqqəti, 
Müvəqqəti
 
iş 
(fayl).
Tenancy
 
— Üzvlük, məxsus 
olma.
Tenant — Üzv, 
iştirakçı (məs., 
məlumatların yığımında).
Tending 
Robot — Xidmət 
göstərən
 
robot.
Tendinitis
 
— Tendinit, 
vətərlərin
 iltihabı. 
Kompüterlə iş zamanı 
professional qaydalara riayət 
etməməyin
 üzündən 
meydana 
gələn xəstəlik.
Tension
 — 
1) Gərginlik, 
gərgin vəziyyət 2) Dartılma 
(məs.,
 lentin) 3) (Elektrik) 
gərginliyi.
Tentative
 — 
İlkin.
Tenth — Onuncu; onda bir.
Tera---- Tera- 
(bir trilyonu
ifadə 
edən sözönü və ya 2 
üstü
 
40).
Terabit Storage — Terabit 
həcmdə
 
yadda saxlayan 
qurğu
 (1024 Gbit-dən yuxan 
tutum).
Terabyte (2
4
٠
 
byte)
 — 
Terabayt,
 tbayt.
Terahertz
 
— Teraherts 
(1000 
Ghs).
Term
 — 1) 
Termin 2) Term; 
üzv;
 element 
3) Müddət, 
period.
Termal
 
Shock — 
İstilik 
zərbəsi.
Terminal
 — Terminal, ucluq 
qurğu
 || ucluq
Terminate
 
— 
Bitirmək, 
dayandırmaq, 
saxlamaq.
Termination — Bitmə, 
dayanma;
 saxlanma.
Terminator 
— Terminator; 
sonun 
əlaməti [göstərici]; 
yaddaşda son 
yazı.
-410-
-411-
٠

Termwise —
 Hər 
bir üzvün, 
hər bir elementin || Hər bir 
üzvə, hər bir elementə 
Ternary
—Üçlü hesablama 
sistemi,
 
üçqiymətli, üçüzvlü.
Terrazzo
 —
 
Mozaik təsvirin 
yaradılması.
Tertiary
 
Memory— Üçüncü 
səviyyə
 
yaddaş.
Test — Test, sınaq, yoxlama. 
Test 
Run — Testin işə 
salınması; testolunma.
Testability
 — Yoxlanıla 
bilən, 
yoxlanma qabiliyyəti.
Testbed—Sınaq stendi, sınaq 
mühiti.
Tester —
 
Tester, sınaq 
qurğusu.
Testing
—Test, 
sınaq, 
yoxlanma.
Testing
 Aids — 
Yoxlama 
vasitəsi;
 sınaq vasitəsi.
TFT (Thin-Film 
Transistor) — 
Nazik
 
plyonkalı tranzistor, 
TFT
 
texnologiyası LCD- 
panellərin 
istehsalında 
istifadə olunur.
TFT
 
Display (Thin-Film- 
Transistor 
Display) —
 Aktiv 
matrisalı
 
maye 
kristal 
ekran. 
TFT
 display nazik
 plyonkalı 
tranzistorlarla 
idarə olunur. 
Əsasən
 portativ 
kompüterlərdə
 
- Notebook- 
larda
 
istifadə 
olunur. 
Bəzi 
cib
 kompüterlərində, 
planşetlərdə və 
Smartfonlarda
 
da TFT-yə 
rast
 gəlinir.
TFT
 LCD
 (Thin 
Film 
Transistor
 
LCD) — Maye 
kristal - nazik plyonkalı 
tranzistor
 
texnologiyası.
TGA Format
— 
TGA 
standartlı
 format. Qrafik 
fayllar üçün format. 
TARGA
 (bax) 
videokontrolleri.
Theme
— 
Mövzu.
Thermal 
Bonding— Termiki 
qaynaq, termiki
 birləşmə.
Thermal
 
Computer— İstilik 
hesablamaları
 
aparmaq üçün 
hesablama 
qurğusu.
Thermal
 Ink
 Jet—
Termoqrafik
 
şırnaqlı printer.
Thermal
 
Printer—
Termoqrafik
 
printer. 
Thermistor—
Termorezistor, 
termistor.
THX 
(Thanks) — (Digispeak) 
Sağ
 ol. Məsələn, 
TNX 
1.0E6
 (TNXE6) 
— Milyon 
dəfə sağ ol, milyon təşəkkür 
sənə.
Thick Client— «Kök» klient 
(müştəri).
 Fərdi 
kompüterdən 
ibarət iş yeri 
(klient-terminaldan
 fərqli).
Thicknet—
Qalın kabelli 
şəbəkə.
Thin Client—Klient 
(müştəri)-terminal.
 «Arıq» 
(zəif) klient 
şəbəkə. 
Hesablama resursları 
məhdud kompüter.
Thin-Film 
Disk— Nazik 
plyonkalı
 
disk.
Thinker
—Həlledici blok. 
ThinkPad
—
Notebook
٠
lar
 
ailəsi (IBM firmasının).
Thinnet
—
Nazik kabelli 
şəbəkə.
Third
 Generation 
٥
 
3G(Third 
Generation)
 
— 3-cü nəsil 
(bax:3G).
Thoroughness — Səli qəlilik, 
mükəmməllik; 
müfəssəllik.
Thread — «Zəncir», 
axın, 
əmrlərin
 ardıcıllığı.
Thread Content—Axının 
məzmunu
 
(kontent).
Threat— 
Təhlükə (kompüter 
sistemi Üçün potensial 
təhlükə).
Three-Dimensional
 
Sound 
— 
Stereosəs.
Threshold — Seçmənin 
kənarlarını
 və tuşlama 
effektlərini
 təmizləyir. 
Seçmənin
 rezolyusiyasınm 
(kəskinliyinin)
 aşağı 
qiyməti.
Throttle
 
Back— Geriyə 
təzyiq.
Through
 
— İçindən.
Throw— Yerdəyişmə, 
gediş. 
Thumb
— 
Kursorun 
müxtəlifliyi.
 
Nişan
 
(işlənilən 
sənəddə pozisiyası).
Thumbnail
—
 1)
 Eskiz, maket 
(səhifənin 
kiçildilmiş 
miqyasda
 
maketi)
 2) 
Təsvirin
 
yığılması, 
bürmələnməsi
 (piktoqrama 
çevrilmə).
 Tam
 
təsvirə girişi 
özündə
 
saxlayan
 piktoqram. 
Thunking
— 
Keçirilmə, 
dəyişdirilmə
 (16-razryadlı 
kadrların
 32-razryadlıya 
və 
əksinə).
 
’
THz
 
— 
Bax: Terahertz 
TIA
 (Thanks 
In Advance) -— 
(Digispeak)
 Qabaqcadan 
təşəkkür
 edirəm.
Tick— 1) Sayıb ayırma, 
addım, dövr 2) Zərbə.
Tic-Tac-Toe Game 
— 
Tik، 
tak-toy oyunu; O va x 
qoyma.
-412-
-413-

Tie — 
Rabitə, birləşmə; 
bağlılıq.
Tier
 
— Təbəqə, səviyyə. 
TIFF
 (Tag Image
 File Format)
—
 Təq 
təsvir 
fayl formatı. 
Tightly
 Coupled — Güclü 
bağlanma.
Tilde
 
— Tilda; işarəsi. 
Tile 
—
 nəşr. Təsvirdə 
mozaik 
bloklar 
formalaşdırır
 
və 
onları
 
tor şəklində 
yerləşdirir.
 
Blokların 
ölçülərini sətirlərə
 və 
sütunlara
 
görə 
istifadəçi özü 
verə
 
bilər.
Tile Horizontally
 —
Pəncərələrin bir-birinin 
yanında 
üfüqi olaraq 
yerləşdirilməsi.
Tile Vertically — Pəncərələrin 
bir-birinin
 üstündə 
(yuxandan
 aşağıya) 
şaquli 
olaraq yerləşdirilməsi.
Tiled
 Window 
—
 Qoyulmuş
(yerləşdirilmiş) pəncərə. 
Tiling —Təsvirin 
ffaqmentasiyası.
Tilt — 1) 
٥٥
z
 
olmama [diskin 
üzərinin],
 «qabanqlıq» 2) 
Maillik.
Time
 
— Zaman.
 Vaxt. 
Time
 
Exceeded — Vaxtı 
ötürmə.
Time
 
Lag 
— 
1) Vaxta görə 
gecikmə [yubanma]
 2)
 
Zaman intervalı.
Time-Division
 — Vaxta görə 
bölünmə.
Time-Domain
 Method —
Zamana
 
görə 
analiz 
metodu 
(sistemi).
Time-Event — Hadisə zamanı. 
Timeline
 
— Zaman axarı 
(Facebook-un dizayn 
termini).
Time-out 
= 
Timeout —
Boşdayanma;
 boşdayanma 
zamanı; 
taym-aut.
Time-phased 
— 
Vaxta 
görə 
bölmə.
Timer — 1) Sinxronlaşdıncı 
qurğu;
 xronometrik qurğu
 2) 
Taymer; zamanı qeydə alan 
qurğu. Zamanölçən.
Timer Clock —Zaman 
qurğusu,
 taymer.
Timesaver — Vaxta qənaət 
vasitələri.
TimesTen
 
— 
TimesTen 
kompaniyası
 - məlumatlar 
bazası
 yaradıcısı.
Time-to-Live
 (Life Time) — 
Həyat
 
zamanı, mövcudluq 
zamanı.
Timing —Vaxta görə 
hesablama, tayminq.
Tin
 
(Threaded internet 
Newsreader) — İnternet 
xəbərlərin
 
istifadəçisi.
Tint
—Çalar, rəngin 
intensivliyi.
Tip—Məsləhət, 
söyləmə.
Tip
 
Wizard
—Məsləhət- 
ustası,
 
söyləmə-ustası.
Title
—
Sərlövhə.
Title
 Bar
— Sərlövhə sətri.
Titling— Titrlərin 
yaradılması.
TMP
— Bax: Temporary
TNX (Thanks) 
—
 (Digispeak) 
Təşəkkürlər.
TNXE6
 
(Thanks A Million) — 
(Digispeak)
 Bax: THX 
TNTL 
(Trying Not To Laugh) 
—٠
 
(Digispeak)
 Çalışıram 
gülməyim.
Toggle— Bayraq, açıb- 
bağlayan.
Toggle
 
off— Bağlamaq 
(söndürmək).
Toggle
 on
—
Açmaq 
(qoşmaq).
Token— 1) Müəyyən olunma; 
Tanınma
 işarəsi 
2) 
Əlamət, 
nişan.
Tolerance
 —
 Dözümlük, 
davamlılıq.
Tonal
 
Correction—nəşr. 
Qrafik
 proqramlarda 
çalar 
korreksiyası, dəyişikliyi.
 
Təsvir 
pikselinin 
parlaqlığının
 
dəyişdirilməsi, 
bütün
 
diapazon boyu 
bərabər
 parlaqlıq verilməsi.
Tone Curve — 
nəşr. Qrafik 
proqramlarda
 sazlama əyrisi 
vasitəsilə 
rəngin və başqa 
xarakteristik xüsusiyyətlərin 
tənzimlənməsi.
Tone
 
Dialing—Nömrənin ton 
yığımı 
[telefonla].
Toner
— Toner, boyayıcı toz.
Toner
 
Cartridge
—Tonerli 
kartric.
Tool—Alət.
Toolbar
— İdarəedici 
düyməli 
panel.
 
Alətlər dəsti.
Toolbars—
 Sazlama 
pəncərəsinin
 açılması. 
Sazlama
 
rejimlərinin alətlər 
panelinin
 
düzülüşü.
Toolbox
— Alətlər pəncərəsi.
Toolkit
— 
Alət vasitələri 
yığımı, alətlər yığımı.
Tools—Uyğunlaşdırma, 
alətlər.
T
 ooltip 
— Göstəricinin 
(kursorun)
 kontekst 
sətri.
Top
— Təpə, kəlləsi || yüksək 
səviyyə,
 ali.
Top 
Key— Yuxan 
reqistrin 
klavişi.
-414-
-415-

Top-Down — Get-gedə 
əksilən;
 yuxandan aşağı.
Topic — Tematik bölüm, 
mövzu; təsvir edilmişin 
bölünməsi.
Top-Level
 
Domain — Ali 
(yuxan)
 səviyyəli domen.
Topmost
 
—
 Ən yuxanda. 
Torque — 
Fırlanma anı. 
Toshiba
 —
 
Tokyo Denki
(Tokyo Electric Co) elektrik 
kompaniyasının
 xalq 
istehlakı
 malları 
istehsal 
edən
 Shibaura Seisaku-sho 
(Shibaura
 Engineering 
Wbrks) şirkətilə 
birləşməsindən əmələ 
gələn 
elektron
 kompaniya.
Tot
 — 
Toplamaq, cəmləmək.
Total
 —
 Yekun; son;
 Məcmu 
|| 
cəm.
Total
 Disk
 Space — 
Diskin 
tam tutumu.
Total Error — 1) Ümumi xəta 
2) Yığılmış [yekun] xəta.
Total
 Loss
 —
 Yekun [ümumi] 
itirilmə.
Totality
 — Cəm.
 Məcmu. 
Touch Screen — Hissedən 
ekran.
 Sensorlu
 ekran.
Tough User
 — Səliqəsiz 
istifadəçi.
Tournament Sort — 
Təkrar 
seçmənin çeşidlərə 
ayrılması.
Tower — «Qüllə».
 Kompüter 
korpusunun
 tipi.
Toy
 Computer— Oyun 
oynamaq
 
üçün kompüter.
TP (Twisted Pair) — 
«Burulmuş cütlük» əsaslı 
kabel.
tpi (Tracks
 per 
Inch) — 
Düyümə
 düşən 
cığırların 
sayı 
(ədəd). Yazının eninə 
sıxlığını
 göstərən rəqəm.
tps 
(Transactions
 per 
Second) 
—
 Saniyədə
 
transaksiya 
(ədəd).
Trace— 
1)
 
İz
 
|| 
izləmə; 
izləmək 2)
 Yazı, əyri 
(özüyazanm);
 
istiqamətlənmə
 
nişanı || 
yazmaq.
Trace Contour — nəşr. 
İstiqamətlənmə
 
konturu. 
Təsviri
 
uyğun həddə kontura 
çevirir.
Traceroute
 
—
 
Siqnalın 
şəbəkədən
 ötürülməsinə 
nəzarət
 edən 
proqram, 
siqnalın
 marşrutunu 
izləməyə
 imkan
 verən 
proqram.
Tracing—1) İzləmə; güdmə; 
izləmək
 2) İz 
formalaşdırma.
Track
—Cığır.
Tracker
—«Musiqi 
konstruktoru», Luplann 
(bax: - Loop) 
köməyi ilə 
ritmik
 kompozisiya 
yaratmaq
 üçün çoxlu Xüsusi 
cığırlar
 
yaradan
 proqram. 
İndikator.
Tracking—Trəkinq. 
Bütün 
simvollararası
 mütənasib 
məsafəni saxlama.
 
Trəkinqin 
optimal
 
kəmiyyəti 
şriftin 
ölçüsündən asılıdır.
Tracking Mode— İzləmə 
rejimi,
 güdmə 
rejimi.
Tractor 
— Səhifənin 
avtomatik
 dartılması.
Trademark
—Ticarət nişanı. 
Trade-off—
 
Kompromis. 
Trading
 
—
 Kompromisli 
axtarış.
Traffic—
 
Şəbəkə ilə 
informasiyanın
 ötürülmə 
axınının həcmi. Trafik.
Traffic
 Rank
— Trafik 
növbələmə.
Trail—
İzinə düşmək.
Train— Sıra; seriya; zəncir; 
ardıcıllıq.
Training— Təlim, 
məşq.
Training 
Aids — Öyrətmə 
vasitəsi.
Trans (Transformer) — 1) 
Transformator
 2) Dəyişdirici 
(cərəyanı
 və s.).
Transaction — Transaksiya, 
məlumatların
 
ötürülməsi, 
həmçinin 
pul vasitələrinin 
köçürülməsi.