English-Azerbaijani Explanatory

Voice
 Message — 
Səs (nitq) 
şəklində
 ismarış.
Voicemail 
— 
Səsli 
mesaj, 
adından 
da göründüyü kimi 
mesajın,
 mətni 
deyil
 səsli
-436-
-437-

formasıdır.
 Voicemail 
sellular
 rabitə operatorunun 
pullu
 
xidmətidir 
(hazırda 
sosial
 şəbəkələrdə
 və bir 
çox 
chat proqramlarında bu, 
pulsuz
 
da mümkündür). 
Kompüterdə bu xidmətdən 
istifadə
 
etmək üçün 
əvvəlcədən
 
xüsusi Player 
proqramı
 yazılmalıdır.
VoiceView — Rabitə xətləri ilə 
nitqin və məlumatların 
növbəli 
ötürülmə 
texnologiyası.
 Radish 
Communications 
Systems
 
Inc. tərəfindən işlənib 
hazırlanıb.
Void — 
Tutulmamış, boş.
VoIP (Voice
 over IP)
 — 
IP 
şəbəkəsi üzərindən səsin 
(trafikin) ötürülməsi. Voice 
over
 
IP servisinə 
istifadəçilər 
IP 
bazası 
üzərindən telefoniya və 
yaxud
 qısaca
 İP telefoniya 
deyirlər. Servis danışığı 
(xüsusi protokolla) 
kommutasiya paketi ilə 
ötürür.
Volatile — Daimi 
olmayan, 
müvəqqəti.
Volatile
 File — Dəyişən
 [tez- 
tez] fayl.
Volt = V — Volt (V) - Elektrik 
hərəkəti qüvvəsi vahididir 
(e.h.q.),
 italyan
 
alimi 
Alessandro
 
Giuseppe 
Anastasio Volta-nın (1745- 
1827) şərəfinə adlandırılıb.
Voltage — 
(elektrik) 
Gərginlik.
Volume 
—
 
1) Səsin ucalığı 2) 
Tom 
(hissə).
Volume Label — 
Tomun 
(hissə) nişanı. Tomun 
adı.
Voodoo
 
— 
Çipset. Voodoo — 
Fərdi
 
kompüterlərdə 3D- 
qrafik sürətləndiricisidir, 
3Dfx
 Interactive
 
firması 
tərəfindən istehsal 
olunub.
Vortex 
—
 nəşr. 
Burulğan. 
Təsvirdə fırçanın 
burulğanı 
imitasiya edən 
hərəkətləri.
Vote 
— Majoritar 
seçki, 
səsvermə
 
|| səs vermək.
Voting — Səsvermə.
VPN 
(Virtual Private Network) 
— Şəbəkənin virtual 
hissəsi.
 İnternetdə
 
bir və ya 
bir neçə şəbəkənin məntiqi 
birləşməsinə
 
imkan verən 
texnologiya.
VRAM = 
Video RAM — 
Videotəsvir üçün operativ 
yaddaş
 qurğusu.
VRML (Virtual Reality 
Modeling
 Language) — 
HTML
 dilinin 
modifıkasiyası, 
İnternetdə 
«virtual dünya» yaratmaq 
üçün
 
istifadə
 olunur.
Vulgar
 Fraction— Sadə kəsr.
Vulnerability
 
—
 
Zəiflik, «diş 
batma».
-439-
-438-

.
.
..
 
.
.
Bb
<>
٦
-:
٦
4
 
١
؛
٦
ə
 
.
٦
 
٠٠٠
 
٠
 
٦
A
٠
 
؛
Dö
Ee
'
 Ff
٩
Hh
Zi
 
".؛
١
2
'
٩
.
Səh
42
 ؛
 
-
23
 
؛
 
.
səb
<
 
<
 
<
:'؛؛.؛
٠
 
-؛
 
؛،؛-■؛
 
əh
:,
l
؛.
ə
١
2
 
،؛.
sə
 
.
٠ 
4-
 
ə٧
ü
Jj
'
 IJ
J١' 
I
 
g
١١
 .
səh. 
٠
209
٦
 
؛
 
2
 
-
 ؛
 
؛
 
2
 
.
٠
؛
22
-
4
؛'
 
2
 
.
١
əh
:
 səh. 2
٦٦-
2ə6
;səh. 2.■ <■■ „əh
٠
 
٢
o
٠
٠
 
:
Qq : R،،
■
 səh. 271-285
؛؛)؛
3
-
287
 
.
səh
 
'
ə
٠.٦
4
٢
;
؛؛
١.١
əb
350-353
 
.
١١٦
>
‘
.
٦
؛
5٦
-؟
٦
 
.
əh
؛,,
٠
 
Ss
٦
 
٢
Tt
U o.
Vv
[Ww]
٠٠
i
؛
4
-
3
٦
4
 
>
s
 
؛
422
<-
‘
،؛؛؛
 
.
səh
؛
43
'؛-
42
 
.
əh
>
.,əh. 433-439
səh.
 441-453
.
.
.
 
İstifadə
 olı:
١٦٠
in
Xx
'
 
■Yy
Zı
'
 
.
١
d
٠١
bi
٠١٠١
'
u
٢...
sək 455-456
ə0
؛
4
-
١
؛
45
 
.
səh
 
<
٠
4
٦
--؛
٦
əə .əh
-
٦əh.
w
W2K
—
 Bax: Windows 2000
W3C = WWWC(World Wide 
Web 
Consortium) — World- 
Wide
 Web
 konsorsiumu. 
W3C, 1994-cü ildə Tim 
Berners
 Lee
 
tərəfindən 
yaradılıb. 
400 üzvü var. 
Aralarında
 Apple, AT&T, 
America
 Online, 
CompuServe,
 Hewlett 
Packard, IBM, Microsoft، 
Netscape
 Communications, 
Sony,
 Xerox kimi 
korporasiyalar
 
və 
başqa , 
kompaniyalar
 da
 
var. 
Konsorsiumun
 
yaradılmasında
 məqsəd 
İnternetdə
 
vahid
 standartlar 
(HTML,
 
XML və s.) 
yaratmaq
 
idi: httn://w3.org 
W4W(Word for Windows) — 
Microsoft
 korporasiyasının 
mətni
 
prosessoru Word. 
Bəzən WFW abreviaturu da 
işlədilir.
W8(Wait)
 
— (Digispeak) 
Gözlə.
W84M(Wait
 
for 
Me) — 
(Digispeak)
 
Gözlə məni.
W95
— Bax: Windows 95
WAB
— (Digispeak) Ay 
tənbəl...
Wafer— 
[silisium] Lövhə.
Wages
 Accounting
—
 
Əmək 
haqqının
 hesablanması.
Wax
— sl. Sol (yumru) 
mötərizə
 (simvolun adı).
Wait— Gözləmə, 
Wait(ing) List
—
 
Ardıcıllıq 
siyahısı,
 ardıcıllıq 
(növbəlilik)
 cədvəli.
Wake ön
 Clock—
٣ 
Ana 
platanın
 BIOS
 funksiyası. 
Bu 
funksiyaya görə BIOS-u 
elə
 
kökləmək olar ki, 
kömpüter
 lazımı
 vaxtda 
öz- 
özünə
 açıla
 
bilər.
Wake on LAN = LAN Wake 
up
 
٥
 
LAN Power on،— 
Ana platanın BIOS 
funksiyası. Bu 
funksiyaya 
görə BIOS-u elə
 kökləmək 
olar
 ki,
 
şəbəkə kartından 
(lokal
 şəbəkədən) 
gələn 
siqnaldan
 
kompüter lazımı 
vaxtda
 öz-özünə 
açıla bilər.
>440
 
-
-441-

Wake
 on Modern — Ana 
platanın
 BIOS
 funksiyası. 
Bu funksiyaya görə BIOS-u 
elə
 
kökləmək olar ki, 
modernə
 gələn 
zəngdən 
sonra
 kompüter
 
lazımı 
vaxtda
 öz-özünə
 
açıla bilər.
Wake-up
 — İşəsalma, oyatma. 
Wake-up Mode — 
İşəsalma 
rejimi.
Walk — 1) 
Yoxlama 
(parametrləri)
 2) Qulluq. 
Walkie-talkie — 
Yoki-toki - 
mobil
 telefonlarda portativ 
radio 
sistemi.
 Belə 
mobil 
telefonlar CDMA 
şəbəkəsində işləyir, 
həmçinin
 
yerüstü PSTN 
telefon
 
xətlərinə də qoşula 
bilər və məhz bu 
xüsusiyyətlərinə 
görə onlara 
radio-mobil telefonlar 
deyilir. 
Radiotelefonlann 
işləmək
 
prinsipi Bluetooth 
1.2 moduluna əsaslanır və 
«tərəfdaşlar»
 
bir-biri ilə 100 
metrədək
 məsafədə
 danışa 
bilərlər. Bu xidmətin mobil 
operatora
 
aidiyyatı 
olmadığından, pulsuzdur.
Wall
 
— 
Sərhəd; divar.
Wall Outlet
 
—
 Şəbəkə
 qovşağı 
(rozetka), şəbəkəni 
qidalandıran
 rozetka.
Wallet — «Portmanet», 
istifadəçinin
 
mikroödənişlərinin 
(microbilling) hesabını 
aparan
 kiçik
 proqram
 (apps).
Wallpaper — Divar kağızı.
WAN
 (Wide Area Network) — 
Qlobal [hesablama] 
şəbəkəsi, regional şəbəkə, 
ərazi-bölgü 
[intra]
 
şəbəkəsi.
Wand — Elektron karandaş. 
Wanderer
 
— Yolçu, 
səyyah.
World 
Wide Web-də 
səyahətə 
çıxan adam.
Wane
 
—
 sl. Batan Ay 
(sağ 
yumru
 mötərizə simvolunun 
jarqon
 
adı).
WAP 
(Wireless Application 
Protocol)
 
— (bəzən 
Wireless
 
Access 
Protocol 
simsiz
 giriş
 
protokolu) Hərfi 
mənası kabelsiz
 proqram 
protokolu
 deməkdir. 
WAP- 
ın
 mənası 
istifadəçilərin 
istənilən mobil rabitə 
vasitəsilə
 
internetə və 
elektron
 poçta daxil olması 
imkanı
 
deməkdir. WAP 
protokolunu
 WAP Forum 
adlı
 təşkilat
 1997-ci ildə 
işləyib
 hazırlayıb 
(http://wapforum.org
)
,
 WAP 
Foruma Ericsson, Motorola, 
Nokia, Planet.com
 
şirkətləri 
daxildir
 
(bu konsorsiumda 
500-dən
 
artıq təşkilat var). 
Hazırda
 WAP
 
standartının 
2.0 versiyası işlədilir. 
WAP- 
ın arxitekturası WWW-nun 
(WorldWideWeb)
 
texnologiyasına maksimum 
oxşardır.
WAP-brauser — WAP 
xidmətindən istifadə etmək 
üçün
 proqram
 dəstəyidir.
Ward
 
— Qorumaq. 
Himayə 
etmə; 
himayə
 olunan.
Ward 
off 
Virus — Virusdan 
qorunma.
Warehouse — Saxlanc yeri, 
anbar.
Warez — Qanunsuz şəkildə 
yayılan (yəni, oğurlanmış) 
proqram
 
təminatının loru 
(jarqon) dildə
 adı.
Warm Boot 
— «İsti» start, 
proqramın 
kompüteri 
yandırıb-söndürmədən
 
təzədən
 yüklənməsi
 (adətən 
Reset düyməsi 
ilə).
Warn — Xəbərdarlıq etmək. 
Warning —
 Xəbərdarlıq.
Xəbərdarlıq
 ismanşı.
 Mətni, 
qrafik və ya 
səsli (warning 
beep)
 ola bilər.
Warping
 — Deformasiya 
(formasını
 dəyişmə), 
təhrif 
etmə.
Warranty — 
Zəmanət, 
zəmanət
 öhdəçiliyi.
Washout — nəşr. Təsvirin 
yuyulması 
(xüsusi qrafik 
effekt).
WaSP
 
(Web 
Standards Project) 
— Web-standartlar işləyib 
hazırlayan işçi 
qrup.
Watch
 
— Seyr etmək.
Watchdog — Təhlükəsizlik 
sxemi, gözətçi.
Water Marker — nəşr. Su 
markeri 
mənasını verən bu 
alət istənilən təsviri 
flomasterlə
 
çəkilmiş abstrakt 
eskizə
 çevirir.
Watercolor
 — nəşr. 
Akvarel. 
Akvarellə
 çəkilmiş şəkli 
təqlid
 
edir.
Waterfall
 Plot —
 Histoqram 
tipli
 
qrafik.
WAUF 
(Whence
 Are 
You 
Undertook 
From
 
— 
(Digispeak) 
Sən haradan 
çıxdın?
WAV
 (Waveform Audio) — 
WAV
 səs (audio) formatı 
Microsoft
 şirkətinin
 RIFF 
-442-
-443-

(Resource
 
Information File 
Format) faylıdır. 
Daha çox 
Windows sistemində 
istifadə 
edildiyinə görə çox 
populyardır.
 WAV səs 
formatını
 AIFF
 - 
Apple 
şirkətinin səs formatına 
bənzətmək
 olar.
 WAV 
audio 
formatı
 İnternet
 
səhifələrdə 
proqramlaşdırma
 
dili olan 
SGI sistemində
 də 
işlədilir. 
WAV-faylm
 
özü bir 
neçə 
parçadan
 ibarət ola bilər. 
Hər
 
bir parça digər 
informasiyalar da daşıya 
bilər.
Wave — Dalğa, titrəyiş.
Wave
 
Paper — nəşr. Kələ- 
kötürlü kağızda 
rəsm effekti 
yaradır.
Waveform
 — 
1) Dalğa 
forması
 
2) Siqnalın forması 
3)
 
Titrəyiş forması 4) 
Siqnal.
Wavelength
 (to) — Dalğanın 
uzunluğu.
 Dalğanın iki 
ardıcıl
 
təpəsi arasındakı 
məsafə
 
(metrlə).
Way
 —Metod, vasitə, üsul. 
Yol.
WB
 (Welcome
 Back)
 
— 
(Digispeak) 
Qayıdışın 
mübarək.
WCDMA
 
٥
 
W-CDMA
 
(Wideband CDMA) — 
Kodla bölünmüş kanalları 
olan
 geniş-zolaqlı
 
çox- 
stansiyalı
 giriş, geniş-zolaqlı 
CDMA,
 W-CDMA 
standartı.
WD
 (Western Digital) — 
Western Digital 
korporasiyası. Sərt disk 
istehsalçısı.
WDYT (What Do You Think?) 
— (Digispeak) Nə 
fikirləşirsən?
WE (Weekend) — 
(Digispeak)
 Həftəsonu.
Weak
 Context — Zəif 
kontekst.
Weaknesses
 
—Zəiflik, 
qüsurlar; 
çatışmazlıqlar; 
mənfi
 xüsusiyyətlər.
Wear 
—
 Geyinilmə, 
dağılma.
Weasel — «Çaydan» (daim 
axmaq
 səhvlər edən 
təcrübəsiz istifadəçi).
Weather
 
—nəşr. Təsvirə 
qoyulmuş
 «hava hadisələri» 
(qar,
 
yağış, duman).
Weather
 Computer 
—
Meteoroloji məsələlərin 
həlli üçün kompüter.
Web
 (World-Wide
 Web) 
— 
Web, şəbəkə, ümumdünya 
hörümçək
 
toru. 
Qlobal 
hipermətnlər
 
sistemi. Web 
İnterneti nəqliyyat vasitəsi 
kimi
 
istifadə edir, 
yaradıcısı 
Tim
 
Bemes-Lee-dir.
Web Address — 
Web—ünvan. 
Bax:
 URL
Web Application
 —
Web- 
proqram.
 
Web-də işləmək 
üçün
 yazılmış kiçik proqram 
(apps).
Web Browser — Web-brauzer 
(İnternet
 
şəbəkəsində web- 
səhifələrə
 
baxmaq 
vasitələri).
Web
 
Designer — Web- 
dizayner,
 İnternet 
səhifələrin 
[portalların] qurucusu 
[yaradıcısı].
Web Form
 — 
Web-forma, 
web-blank.
Web
 
Hosting — Müştəri 
saytlarının
 
web [qovşaq] 
serverlərdə yerləşdirilməsi.
WebLog
 
—Şəbəkə
 jurnalı 
(gündəlik).
Web Page
 
= Web Page — 
Web-səhifə,
 
Web-sənəd, 
İntemet-səhifəsi, 
HTML- 
sənəd. 
Bax: Web Site
Web
 Publisher — 
Web-naşir, 
İnternet-naşir, naşir. 
İnternet-materialların
 
təşkilat
 və
 
ya fiziki 
şəxs 
tərəfindən 
İnternetdə 
yerləşdirilməsi.
Web Server
 — Web-server, 
İnternet-server (İnternetdə 
və
 
intraşəbəkədə 
istifadəçinin
 
web-səhifəsinə 
giriş
 
verən, İnternetdə 
axtarış
 və 
başqa xidmətlər 
təklif edən kompüter).
Web Service 
— Web-xidmət, 
XML, SOAP sistemlərinin 
köməyilə
 
İnternetdə ismanş 
mübadiləsi
 
xidməti.
Web 
Site = Website = Site — 
Web-qovşaq,
 ümumi
 
adla 
mövzu və naviqasiya sistemi 
ilə
 
bağlı
 web-səhifələr qrupu 
-
 
sayt (bəzən səhifə də 
adlandırılır). Sayt
 ölçüsünə 
görə bir neçə və ya bir 
serverdə
 
yerləşə bilər.
Web Site Address — 
İnternet 
səhifəsinin ünvanı.
WebSpace —(Web-məkan) 
Web serverdə seçilmiş yer.
Web-Based
 
— 
Web 
texnologiyasına əsaslanmış.
Web-Cast 
— 
Web-veriliş 
(yayım).
Webhead —Weboman 
(İnternet
 
həris istifadəçi, 
İnternet-konfransların və
-444-
-445-

chat-lərin iştirakçısı, 
İnternet-nəşrlərin müəllifi) 
WebMail— Şəbəkə elektron 
poçtu. İnternet saytda 
elektron
 poçt xidməti.
Web-Master
—Web-master 
(konkret
 
saytın 
normal 
işləməsinə
 cavabdeh
 işçi).
WebMoney
—
 
«Online 
ödənişlər»in
 populyar 
sistemi.
Webteam— 
Web-komanda. 
Webzine— Elektron 
jurnal. 
WeChat
 -
— Mobil telefonlar 
üçün
 səsli,
 mətni chat
 (çət) 
sistemi - 
Çin istehsalh 
proqram
 
əlavəsi (apps). 
Proqram pulsuzdur müxtəlif 
platformalarda işləyir.
Weight
—
 1)
 Çəki, kütlə 2) 
Ağırlıq 3) Qiymət, məna 4) 
Doyma dərəcəsi, rənglilik 5) 
Şriftin sıxlığı.
Weld
—
Qaynaq 
birləşməsi; 
qaynaq.
Well-Structured
—
Yaxşı 
strukturlaşdınlmış.
Wet
 Paint — 
nəşr. Maye boya, 
ilkin
 təsviri o 
hala salır ki, 
elə bil o
 maye boya ilə 
çəkilib. Təsvirdə damcı 
axınları meydana gəlir 
ki, 
onları
 da tənzimləmək olur.
Whacker
 —
 Psevdo-haker 
(proqramı
 
sındırmaq istəyən, 
amma
 
əsl hakerdən fərqli 
olaraq sındıra bilməyən 
proqramçı).
What— 
sl. 
Sual işarəsi 
(simvolun
 
jargon adı).
What
 You See is What You 
Get
 
— Bax:
 WYSIWYG 
Whats
 
App — Mobil telefonlar 
üçün
 ani
 mesaj laşma 
sistemi. Mətn, foto, video və 
audionu
 (səsi) mübadilə 
etməyə
 
imkan verir. 
Messencer
 2009-cu ildə 
ABŞ-da
 
yaradılıb. 
İstifadəçilərinin sayı 100 
milyonu
 ötür 
(2013-cü ildə). 
WhatsApp-ın
 
unikallığı 
ondan ibarətdir ki,
 bu sistem 
istifadəçiləri
 mobil nömrə 
vasitəsilə qeydə alır.
WHD 
(Width, 
Height, Depth) 
— 
Eni, hündürlüyü, 
dərinliyi,
 məhsulların 
qabaritini
 ifadə etmək üçün 
istifadə olunan 
abreviatura.
Wheel
— 
1) sl. 
İmtiyazlı 
istifadəçi
 2) Təkər, fırlanan 
disk.
Wheel
 
Printer— Təkərli 
çap 
qurğusu.
Whirlpool — nəşr. Xov. 
Təsvirin
 
üzərinə 
qoyulan 
narın 
tüklərdən ibarət naxış.
Whirlpool
 
— sl. Girdab 
(burulğan)
 («@» 
simvolunun
 
jarqon adı).
White
 
—
 
1) Ağ rəng 
2) Boş 
məkan
 
(mətndə).
Whiteboarding — İsmarış 
lövhəsi
 vasitəsilə 
mübadilə.
Whitespace
 
= 
White
 Space 
— 
Araburaxma
 
(probel) 
simvolu.
WHOIS (Who
 is Who) — Kim 
kimdir 
(abonentlərə 
domenlər
 haqqında
 məlumat 
verən
 İnternet-proqram 
şəbəkəsi.
Whole
 
— 
Tam vahid, sistemin 
bütövlüyü.
WXGA
 (Wide Extended 
Graphics
 
Array)
 — 
Videoqrafik
 
standartı. 
Ekranın rezolyusiyası 
(kəskinlik)
 1366x1280 
pikselə çatır.
WIBNI = Wibni (Wouldn't It 
Be Nice If...) — 
(Digispeak) Əgər
... 
olarsa, 
çətin yaxşı olar.. 
Ant:
IWBNI
Wicking
 —
 
«Tor», axma. 
Rəngli çap
 
qüsuru.
Wide-Area Network
 —
Qlobal
 şəbəkə.
Wideband — Genişzolaqlı.
Widget — «Şey-şüy», «hoqqa» 
(istənilən
 
faydalı 
interfeys 
vasitəsi), vidjet. İdarəetmə 
elementi.
Widow
 —
 nəşr. Asılı
 
qalan 
sətir,
 «dul». Nəşriyyat 
işlərində
 - səhifənin və ya 
sütunun
 sonunda gələn 
abzas, 
sərlövhə və 
ya 
sətir. 
Tərtibat
 səhvi. Syn: Orphan 
Width 
— 1) En; üfiiqi ölçü 2) 
Davametmə (impulsun).
Wi-Fi =
 WiFi =
 
Wi Fi 
(Wireless
 Fidelity)
 — 
(vay- 
fay 
kimi tələffüz olunur) 
Kabelsiz
 (simsiz)
 rabitənin 
bir
 
növü - standart. Wi
٠
Fi
 
sözü
 bu standartın 
loqotipi 
kimi
 geniş tanınıb. 
Wi-Fi-ı 
WECA assosiasiyanın 
sertifikatını
 almış 
avadanlıqlar
 
işlədə bilir. Wi­
Fi
 
rabitə sistemi PC
٠
kart 
LAN rabitəsinin 
bir 
növüdür,
 buna görə onu 
W- 
LAN
 ilə qarışıq 
salırlar.