Sertifikatlaşdırma sxemi – bu, sertifikatlaşdırmanın
aparılması üzrə hərəkətlərin məcmuudur ki, onların
nəticələri məhsulun (xidmətlərin, işlərin) müəyyən edilmiş
tələblərə uyğunluğuna sübut qismində baxılır.
Hazırda məhsul üçün maksimal qüvvədə olan
sertifikatlaşdırma
sxemlərinin
toplusu
Azərbaycan
Respublikasında məhsulun sertifikatlaşdırılmanın aparılması
Qaydasında müəyyən edilmişdir. Azərbaycanda tətbiq
edilən və İSO/BEK beynəlxalq təşkilatlarının tövsiyələri
nəzərə alınmaqla işlənmiş sertifikatlaşdırma sxemləri cəd.
14. 2-də verilmişdir.
Konkret
məhsul
üçün
ə
rizəçinin
seçdiyi
sertifikatlaşdırma
sxemi
eynicins
məhsulun
sertifikatlaşdırılmasının
qaydaları
və
ardıcıllığında
göstərilmişdir.
Bir
çox
məhsul
növlərinin
sertifikatlaşdırılmasını aparmaq üçün icra hakimiyyəti
orqanlarının
sənədlərinin
olması
vacibdir:
sanitar-
epidemioloji nəticə, veterinar şəhadətnaməsi; yanğın
təhlükəsizliyi sertifikatı və s.
511
Cədvəl 14.2
İ
SO/BEK beynəlxalq təşkilatlarının tövsiyələri nəzərə alınmaqla işlənmiş
sertifikatlaşdırma sxemləri
Sxemin
№
Akkreditə edilmiş sınaq
laboratoriyalarında sınaqlar
və uyğunluğun sübutunun
digər üsulları
İ
stehsalın (keyfiyyət
sisteminin) yoxlanması
Sertifikatlaşdırılmış
məhsulun (keyfiyyət
sisteminə, istehsalına) təftiş
nəzarəti
1
2
3
4
1
Məhsul tipinin sınaqları
–
–
1a
Məhsul tipinin sınaqları
Istehsalın vəziyyətinin
təhlili
–
2
Məhsul tipinin sınaqları
–
Satıcıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları
2a
Məhsul tipinin sınaqları
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
Satıcıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları.
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
3
Məhsul tipinin sınaqları
–
İ
stehsalçıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları
3a
Məhsul tipinin sınaqları
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
Istehsalçıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları.
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
4
Məhsul tipinin sınaqları
–
Satıcıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları.
İ
stehsalçıdan götürülmüş
nümunələrin sınaqları
4a
Məhsul tipinin sınaqları
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
Satıcı və istehsalçıdan götü-
rülmüş nümunələrin
sınaqları. İstehsalın
vəziyyətinin təhlili
5
Məhsul tipinin sınaqları
Istehsalın və ya keyfiy-
yət sisteminin serti-
fikatlaşdırılması
Keyfiyyət sisteminə
(istehsala) nəzarət. Satıcı və
(və ya) istehsalçıdan
götürülmüş nümunələrin
sınaqları
6
Ə
lavə sənədlərlə ərizə -
bəyannaməyə baxılması
Keyfiyyət sisteminin
sertifikatlaşdırılması
Sertifikatlaşdırılmış
keyfiyyət sisteminə nəzarət
7
Məhsul dəstəsinin sınaqları
–
–
8
Hər bir məhsul
nümunəsinin sınaqları
–
–
9
Ə
lavə sənədlərlə ərizə – bə-
yannaməyə baxılması
–
–
9a
Ə
lavə sənədlərlə ərizə –
bəyannaməyə baxılması
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
–
10
Ə
lavə sənədlərlə ərizə – bə-
yannaməyə baxılması
–
İ
stehsalçı və ya satıcıdan
götürülmüş nümunələrin
sınaqları
512
Cədvəl 14.2-nin davamı
1
2
3
4
10a
Ə
lavə sənədlərlə ərizə –
bəyannaməyə baxılması
İ
stehsalın vəziyyətinin
təhlili
İ
stehsalçı və ya satıcıdan
götürülmüş nümunələrin
sınaqları. İstehsalın
vəziyyətinin təhlili
Qeydlər: 1. Məhsulun tipinin sınaqları – məhsulun
tipik nümayəndələri qismində götürülmüş bir və ya bir neçə
məhsul nümunəsinin qiymətləndirilməsi əsasında aparılan
sınaqlardır.
2. Təftiş nəzarətini sertifikat verildikdən sonra
aparırlar.
3. 5 və 6-cı sxemlərdə təftiş nəzarəti zamanı
sınaqların zəruriliyini və həcmini, nümunələrin götürülməsi
yerini, məhsulu sertifikatlaşdırma orqanı keyfiyyət
sisteminin (istehsalın) təftiş nəzarətinin nəticələri əsasında
təyin edir.
4. 1, 6, 9a, 10 və 10a sxemləri seriyalı buraxılan
məsulun sertifikatlaşdırılması üçün tətbiq edilir.
5.
7
və
9
sxemləri
məhsul
partiyasının
sertifikatlaşdırılması üçün istifadə edilir.
6. 8 sxemi hər bir məmulatı sertifikatlaşdırmaq üçün
tətbiq edilir.
513
Zəruri sənədlərin siyahısı “Eynicinsli məhsulun
sertifikatlaşdırılmasının
aparılmasının
qaydaları
və
ardıcıllığında” müəyyən edilmişdir. Sertifikatlaşdırma üzrə
orqan sertifikatlaşdırılmasının aparılması sifariş olunan
məhsula aid zəruri sənədlərin barəsində ərizəçini
məlumatlandırır.
Sertifikatlaşdırma üzrə orqan, bir qayda olaraq, 3-7
gün ərzində ərizəyə baxır və sertifikatlaşdırmanın
aparılmasına (və ya ondan imtinaya) dair qərar qəbul edir.
Müsbət qərar verildiyi halda sertifikatlaşdırma üzrə orqan
sertifikatlaşdırma sxeminə uyğun olaraq, məhsulun
nümunələrini (əyarlarını) seçir, onları akkreditə olunmuş
sınaq laboratoriyalarına göndərir.
Ə
rizəçinin təklif etdiyi sxemlə razılığa gəlmədiyi
halda,
sertifikatlaşdırma
orqanı
bu
sxemə
görə
sertifikatlaşdırmanın aparılmasının qeyri-mümkünlüyünü
arqumentlərlə əsaslandırmağa borcludur.
Sertifikatlaşdırma müsbət nəticələr verdikdə ərizəçi
(istehsalçı, tədarükçü) uyğunluq sertifikatı əldə edir, onun
ə
sasında da məhsulunu uyğunluq nişanı ilə nişanlamaq
hüququna malik olur. Əgər bu, sertifikatlaşdırma sxemi ilə
nəzərdə tutulmuşdursa, onda sertifikatlaşdırma üzrə orqan
514
sertifikatlaşdırılmış məhsul üzərində təftiş nəzarətini həyata
keçirir.
Sertifikatlaşdırmanın
nəticələri
mənfi
olduqda
ə
rizəçiyə uyğunluq sertifikatı verilməsindən imtina edilir.
Bu halda sertifikatlaşdırmadan keçməyən məhsul ölkənin
bazarında satıla bilməz.
Məhsul
istehsalçıları
(satıcıları)
məcburi
sertifikatlaşdırmada iştirak zamanı uyğunluq haqqında
bəyannamə
qəbul
etdikdə
aş ağ ıdakıları
etmə yə
borcludurlar:
•
sertifikatlaşdırmanın aparılmasına ərizə göndərmək,
qaydalara uyğun olaraq məhsulun sertifikatlaşdırılmasının
aparılması üçün zəruri olan normativ, texniki və digər
sənədləri təqdim etmək;
•
müəyyən edilmiş tələblərə məhsulun uyğunluğunu
təsdiqləyən
sənədlər
ə
sasında
uyğunluq
haqqında
bəyannamə qəbul etmək və onu sertifikatlaşdırma üzrə
orqanda qeydə almaq;
•
normativ
sənədlərin
tələblərinə
uyğunluğu
sertifikatlaşdırılmış və ya uyğunluğu haqqında bəyannamə
təsdiqlənmiş satılan məhsulun (göstərilən xidmətin)
uyğunluğunu təmin etmək;
515
•
uyğunluğu uyğunluq haqqında bəyannamədə
müəyyən
edilmiş
qaydada
qeydə
alınmış
və
sertifikatlaşdırma sistemində müəyyən edilmiş qaydada
uyğunluq nişanı ilə təsdiqlənmiş sertifikatlaşdırılmış
məhsulu nişanlamaq;
•
müşayiətedici texniki sənədlərdə sertifikat və ya
uyğunluq haqqında bəyannamədə məlumatları göstərmək,
məhsulun uyğun olduğu normativ sənədlərə istinad etmək
və bu informasiyaların istehlakçılara (alıcılara, sifarişçilərə)
çatdırılmasını təmin etmək;
•
Azərbaycan
Respublikasının
qanunvericilik
aktlarını və sistemin qaydalarını rəhbər tutaraq sertifikat,
uyğunluq haqqında bəyannamə və uyğunluq nişanını istifadə
etmək;
•
məhsulun sertifikatlaşdırılması üzrə orqanların
vəzifəli şəxsləri və sertifikatlaşdırılmış məhsul (xidmət,
işlər) və uyğunluğu bəyannamə ilə təsdiqlənən məhsul
üzərində nəzarəti həyata keçirən vəzifəli şəxslərin öz
səlahiyyətlərini maneəsiz yerinə yetirməsini təmin etmək;
•
əgər məhsul uyğunluğu sertifikatlaşdırılmış və
uyğunluğu bəyannamə ilə təsdiqlənmiş normativ sənədlərin
tələblərinə cavab vermirsə, məcburi sertifikatlaşdırılmalı
516
məhsulun (xidmətin, işlərin) satışını dayandırmaq və ya
qadağan etmək;
•
sertifikatın və ya bəyannamənin qüvvədə olması
vaxtı və ya məhsulun yararlılıq müddəti bitdikdə, onun
xidmət müddəti qurtardıqda, həmçinin sertifikatlaşdırma
üzrə orqanın qərarı ilə sertifikatın dayandırılması və ya ləğv
edilməsi zamanı məhsulun satışını dayandırmaq və ya
qadağan etmək;
•
əgər federal icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən
məhsulun müəyyən edilmiş tələblərə uyğunsuzluğu aşkar
edilmişdirsə, üç gün ərzində bəyannamənin qüvvədən
düşməsi haqqında sertifikatlaşdırma üzrə orqana məlumat
vermək;
•
əgər dəyişikliklər sertifikatlaşdırma zamanı
yoxlanan xarakteristikalara təsir edirsə, texniki sənədlərə,
sertifikatlaşdırılmış
məhsulun
istehsalının
texnoloji
proseslərinə
edilmiş
dəyişikliklər
haqqında
sertifikatlaşdırma orqanını məlumatlandırılmaq.
Uyğunluq
haqqında
bə yannamə
istehsalçı
(tədarükçü) tərəfindən yalnız Hökumətin təsdiq etdiyi
siyahıya daxil olan məhsullar üçün qəbul edilir. Bu siyahıya
daxil edilmə həm istehsalçının özünün uyğunluq sübutları,
həm də üçüncü tərəfin iştirakı ilə alınmış sübutlar (akkreditə
517
olunmuş sınaq laboratoriyalarının sınaq protokolları,
keyfiyyət sisteminə sertifikatlar və s. ) əsasında həyata
keçirilir.
Uyğunluq
haqqında
bəyannamə
uyğunluq
sertifikatına bərabər hüquqi qüvvəyə malikdir və
sertifikatlaşdırma üzrə orqanlarda qeydə alınır, bu zaman
onun qüvvədə olma müddəti bəyannamə sahibi tərəfindən
müəyyən edilir. Uyğunluq haqqında bəyannaməni yalnız
Azərbaycan Respublikasında qeydə alınmış hüquqi şəxs
qəbul edə bilər. Uyğunluq haqqında bəyannamənin qəbul
edilməsi və qeydə alınması qaydası Hökumət tərəfindən
təsdiq olunmuşdur.
Hazırda qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğun olaraq
məcburi sertifikatlaşdırma sistemində işlərin ödənilməsi
qaydası icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
AZS
sertifikatlaşdırma
sistemində
məcburi
sertifikatlaşdırma üzrə ümumi qaydalar və ardıcıllıq
“Sertifikatlaşdırma qaydaları. Məhsul və xidmətlərin
sertifikatlaşdırılması üzrə işlərin ödənilməsi” sənədində
müəyyən edilmiş və 2000-ci ilin yanvarında qüvvəyə
minmişdir.
Ə
rizəçinin məcburi sertifikatlaşdırma üzrə işlərin
aparılması ilə bağlı əsas xərcləri aşağıdakı elementlərdən
518
ibarətdir: məhsulun sertifikatlaşdırılmasının ödənilməsi;
sınaqların
ödənilməsi;
keyfiyyət
sisteminin
qiymətləndirilməsi,
istehsalın
qiymətləndirilməsi
və
analizinin ödənilməsi; təftiş nəzarətinin ödənilməsi.
Məcburi sertifikatlaşdırma üzrə işlərin ödənişinin
miqdarı hesablamalar əsasında təyin olunur və seçilmiş
sertifikatlaşdırma sxemi, məhsulun mürəkkəbliyi və tətbiq
edilən sınaq metodlarından asılıdır.
14.4. Rusiya Federasiyasında sertifikatlaşdırma üzrə
orqanların və sınaq laboratoriyalarının (mə rkə zlə rinin)
akkreditləş dirilmə si
“Texniki tənzimləmə haqqında” Rusiya Federal
Qanunu
akkreditləşdirmənin
islahatları
üçün
qanunvericiliyin əsasını qoydu. Bu qanunun 3-cü
maddəsində Rusiya Federasiyasında akkreditləşdirmə üzrə
işlərin vahid bir sistemdə və vahid qaydalar üzrə təşkilinin
prinsipləri müəyyən edilmişdir.
24 dekabr 2004-cü ildə RF Hökumətinin iclasında
belə bir qərar qəbul edildi: Rusiya Sənaye və Energetika
Nazirliyinə tapşırılsın ki, maraqlı federal icra hakimiyyəti
orqanları ilə birlikdə 2005-ci ilin 1-ci rübündə RF
519
Hökumətinə sertifikatlaşdırma üzrə orqanların və sınaq
laboratoriyalarının akkreditləşdirmə qaydaları haqqında
qərarın layihəsini, həmçinin uyğunluğun təsdiqi sahəsində
və akkreditləşdirmə haqqında federal qanunun işlənməsi
konsepsiyasının və texniki tapşırığının layihələrini
hazırlasın və təqdim etsin.
Rusiya
Federasiyasında
milli
akkreditləşdirmə
sisteminin yaradılması ölkə iqtisadiyyatının perspektiv
tələblərinə və inkişafının məqsədlərinə cavab verir və onun
dünya iqtisadi sisteminə inteqrasiyasının ən vacib
şə
rtlərindən birdir.
Bu sistemin qüvvəyə minməsi hər şeydən əvvəl
sertifikatlaşdırma
üzrə
ölkə
orqanlarının,
sınaq
laboratoriyalarının, uyğunluğun qiymətləndirilməsi üzrə
digər orqanların fəaliyyətinin xaricdə tanınması üçün şərait
yaradır. Bütün bunlar isə beynəlxalq ticarətdə texniki
maneələrin aradan qaldırılmasına şərait yaradacaqdır.
Akkreditləşdirmə sahəsində vahid bir siyasətin
aparılması bazara məhsul buraxılışını həyata keçirən
təşkilatların işində təkrarçılığı aradan qaldırır, biznes üçün
inzibati baryerləri azaldır, ölkə məhsulunun təhlükəsizliyini
yüksəldir. Sistemdə sertifikatlaşdırma və sınaqların
uyğunluğunun
qiymətləndirmələrini
həyata
keçirən
520
təşkilatların peşəkarlıq və səriştəliliyinin vahid meyarlarının
müəyyən edilməsi onların fəaliyyətinin obyektivliyini
yüksəltməyə imkan verir və ölkə məhsulunun rəqabət
qabiliyyətinin yüksəlməsinə şərait yaradır.
Hazırda (uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində
Rusiya Federasiyasında akkreditləşdirmə haqqında yuxarıda
adı çəkilən qayda və federal qanun qəbul edilənədək)
Texniki tənzimləmə və metrologiya üzrə Federal Agentlik
bu Federal icra orqanının Əsasnaməsinə uyğun olaraq,
akkreditləşdirmə üzrə işləri RF Hökumətinin qərarı
(06.07.2001, №514) əsasında aparır. Bu sənəd hazırda bu
sahədə akkreditləşdirmənin aparılmasının normativ-hüquqi
ə
sasıdır.
Akkreditləşdirmənin
normativ
bazası
Rusiya
Federasiyasının milli standartlarıdır. Onlar İSO/BEK-in
beynəlxalq sənədlərinin birbaşa tətbiqi metodu ilə qəbul
edilmiş və məhsulun sertifikatlaşdırma orqanlarına,
keyfiyyət
sistemlərinə
və
sınaq
və
kalibrləmə
laboratoriyalarına tələbləri müəyyən edir. Bundan başqa,
milli standartlar həm də sertifikatlaşdırma üzrə orqanların və
sınaq laboratoriyalarının akkreditləşdirilməsinə ümumi
tələbləri müəyyən edir.
Həmin milli standartlar aşağıdakılardır:
521
–
ГОСТ Р İSO/BEK 65-2000 “Məhsulun
sertifikatlaşdırılması üzrə orqanlara ümumi tələblər”;
–
ГОСТ Р İSO/BEK 17025-2000 “Sınaq və
kalibrləmə
laboratoriyalarının
səriştəliliyinə
ümumi
tələblər”;
–
ГОСТ Р İSO/BEK 62-2000 “Keyfiyyət
sistemlərinin qiymətləndirilməsi və sertifikatlaşdırılmasını
həyata keçirən orqanlara ümumi tələblər”;
–
ГОСТ Р 51000.6-96 “Məhsul və xidmətlərin
sertifikatlaşdırılması üzrə akkreditləşdirməyə ümumi
tələblər”.
Akkreditə
olunmuş
sınaq
laboratoriyalarının
(mərkəzlərinin) və sertifikatlaşdırma üzrə orqanların
fəaliyyətinə təftiş nəzarəti akkreditləşdirmə üzrə normativ
sənədlər
ə
sasında
aparılır:Р50.4.003–2000
“Sertifikatlaşdırma üzrə akkreditə olunmuş orqanların
ГОСТ
Р sertifikatlaşdırma Sistemində fəaliyyətinə təftiş nə-
zarəti” və Р50.4.003–2000 “Akkreditə olunmuş sınaq
laboratoriyalarının ГОСТ Р sertifikatlaşdırma sistemində
fəaliyyətinə təftiş nəzarəti”.
2004-cü ildən bəri Rusiya Texniki Tənzimləmə
Agentliyi ГОСТ Р sertifikatlaşdırma sistemi çərçivəsində, o
cümlədən akkreditləşdirmə, yeni müddətə akkreditləşdirmə,
522
ə
lavə sahədə akkreditləşdirmə, yeni hüquqi şəxslərə yenidən
qeydə alınmaqla akkreditləşdirmə üzrə xeyli əməli işlər
aparmışdır.
31.12. 2004-cü ilədək Dövlət reyestrində 2446 sınaq
laboratoriyaları (mərkəzləri) və 1153 sertifikatlaşdırma üzrə
orqan qeydə alınmışdır.
14.5. Beynəlxalq sertifikatlaşdırma
Ümumi müddəalar. Elektrotexnika, elektronika,
radiorabitə,
cihazqayırma
sahəsində
beynəlxalq
standartlaşdırma ilə Beynəlxalq Elektrotexniki Komissiya
(BEK) məşğul olur.
1947-ci ildə İSO yarandıqdan sonra BEK öz
muxtariyyətini qoruyub saxlayaraq İSO-nun bir filialı kimi
işləyir. Hazırda BEK üzvləri müxtəlif ölkələrin, o cümlədən
Rusiyanın milli komitələridir, onlar sənayenin bütün
sahələrinin maraqlarını təmsil edirlər.
Sistemin məqsədi istismarı elektrotexnika sahəsində
mütəxəssislər deyil, adi istehlakçılar tərəfindən həyata
keçirilən elektrik avadanlığının beynəlxalq ticarətinə
köməklik göstərməkdir.
523
BEK-in fəaliyyət sferasına daxil olan məhsullara
ə
sas tələb təhlükəsizlikdir. Buna baxmayaraq, BEK-in
standartları tövsiyə xarakterlidir, ölkələr daxili bazarlarında
tətbiq məsələlərində tam müstəqilliyə malikdir (QATT-a
daxil olan ölkələri çıxmaqla), lakin bu standartlar dünya
bazarına məhsul çıxarılması zamanı artıq məcburi xarakter
daşıyır.
Rusiyada BEK-in bəzi texniki komitələrinin
katiblikləri fəaliyyət göstərir.
BEK çərçivəsində iki sertifikatlaşdırma sistemi
təşkil edilmişdir.
Birinci sistem – BEK standartlarına (OS İET BEK)
uyğunluğa elektron texnikası məmulatlarının: (rezistorlar,
kondensatorlar, tranzistorlar, elektron-şüa boruları və s.)
sertifikatlaşdırma sistemidir və 1980-ci ildə yaradılmışdır.
Hazırda sistemdə onun qayda və prosedurlarını tanıyan 24
ölkə iştirak edir. Rusiya SSRİ-nin varisi kimi bu sistemdə
işini davam etdirir.
İ
kinci sistem – təhlükəsizlik standartlarına (BEKSE)
uyğunluğa elektrik avadanlığının sınaqları üzrə BEK
sistemidir. Bu sistemdə 1984-cü ildən 14 növ elektrotexniki
məmulatların (məişət elektrik cihazları, tibbi, hesablama,
informasiya texnikası, kabellər, işıq texnikası, elektrik qurğu
524
və məmulatları və s.), təhlükəsizlik üzrə BEK standartlarına
uyğunluğunun sertifikatlaşdırılması həyata keçirilir.
Bu sistemin fəaliyyətinin məqsədi – sistemin
iştirakçısı olan ölkələrdə aparılmış sertifikatlaşdırma
nəticələrinin qarşılıqlı tanınması əsasında elektrotexnika
sahəsində qeyri-peşəkarların istismar etdiyi elektrik
avadanlığının beynəlxalq ticarətinə şərait yaratmaqdır.
Hazırda 34 milli sertifikatlaşdırma orqanı sistemin
iştirakçılarıdır: onlar arasında ABŞ, Kanada, İngiltərə,
Fransa, Yaponiya və digər aparıcı dünya ölkələri, 70 sınaq
laboratoriyaları vardır. Onlar istənilən ölkədən olan
sifarişçinin arzusu ilə elektrik avadanlıqlarının sınaqlarını
keçirə və BEK standartlarına məmulatın uyğunluğunu
təsdiqləyən sertifikat verə bilər.
Bu sertifikat əlavə sınaqlar aparılmadan milli
uyğunluq sertifikatını almağa və BEK sistemi iştirakçıları
olan hər hansı bir ölkədə bəyənilməyə imkan verir.
Rusiya bu sistemdə tam hüquqlu üzv kimi 1989-cu
ildən iştirak edir. BEK-in sertifikatlaşdırma Sistemi
çərçivəsində təhlükəsizlik standartlarına uyğunluğa elektrik
avadanlığının sertifikatlaşdırılmasının Rusiya milli sistemi
(ETMSS) fəaliyyət göstərir.
525
ETMSS-nin Mərkəzi orqanı Rusiya Standartlaşdırma
Komitəsinin informasiya texnologiyaları, elektrotexnika və
cihazqayırma
məhsullarının
standartlaşdırılması
və
sertifikatlaşdırılması üzrə Baş idarədir. BEKSE-də birinci
akkreditə olunmuş sertifikatlaşdırma orqanı Rostest-Moskva
olmuşdur.
Hazırda Rusiyanın müxtəlif regionlarında yerləşən
onlarla sayda akkreditə olunmuş sınaq laboratoriyaları
fəaliyyət göstərir. Məcburi sertifikatlaşdırmaya cəlb olunan
elektrotexnika
məhsullarının
siyahısı
Rusiya
Standartlaşdırma Komitəsi tərəfindən təsdiq olunmuşdur.
Bu
siyahıya
nəinki
Rusiya
müəssisələrinin
hazırladıqları, eləcə də idxal edilən, o cümlədən MDB
ölkələrinin məhsulları daxil edilmişdir. Bütövlükdə siyahıda
25 kateqoriyadan olan məmulat vardır və onlar təhlükəsizlik
standartlarına
sertifikatlaşdırma
sxemlərinin
bütün
kateqoriyalarını əhatə edir.
Sistemin normativ bazasını əsasən “üz qabığı”
metodu ilə qəbul edilmiş beynəlxalq BEK standartları təşkil
edir. Bundan başqa, elektrik avadanlığının ayrı-ayrı növləri
üçün təhlükəsizlik üzrə dövlət standartlarının yaradılması
sahəsində böyük iş aparılır, çünki bəzi normativ sənədlərdə
təhlükəsizlik normaları nəzərdə tutulmamışdır.
526
ETMSS beynəlxalq sertifikatlaşdırma sistemi olan
BEKSE ilə harmonikləşdirilmişdir, bu sistemin mərkəzi
orqanı isə BEKSE-nin sertifikatlaşdırma orqanlarının
Komitə üzvü kimi tanınmışdır.
Rusiya sisteminin mərkəzi orqanının strukturunun
ə
sasında BEKSE sistemi rəhbər orqanlarının strukturu
durur: rəhbər komitə (eyni zamanda BEKSE-nin milli
sertifikatlaşdırma orqanı); sınaq laboratoriyaları komitəsi;
sertifikatlaşdırma orqanları komitəsi; standartlaşdırma üzrə
koordinasiya
komitəsi;
nəzarət
orqanları
komitəsi;
apelyasiya komitəsi və katiblik.
Katibliyin funksiyasını Ümumrusiya elmi-tədqiqat
sertifikatlaşdırma institutu (ÜRETSİ) yerinə yetirir, bu
institut eyni zamanda BEKSE-də sertifikatlaşdırma üzrə
Rusiya milli orqanının katibliyini təmsil edir.
Dostları ilə paylaş: |