DETERMİNANT (lat. determinans – təyin edici) – qruplaşmada
həyat şəraitini təyin edən edifikator, orqanizm. Adətən avtotrof-bitki D.
rolunu oynayır. Termini V.İ.Sukaçev (1930) irəli sürmüşdür.
DETOKSİKASİYA (de... və yun. toxikon - zəhər) – müxtəlif toksik
(zəhərli) maddələrin orqanizmlər tərəfindən parçalanması və ya
zərərsizləşdirilməsi.
DETRİT (lat. detritus - ovxalanmış) – su mühitində üzvi lil və
orqanizmlərin qalığı; torpaq üçün isə – bitki maddələrinin qalığı –
çürüntü. D.-in qalma müddəti qısa (milçəklərin təsiri ilə işlənən heyvan
cəsətləri – bir neçə həftə, meşədə yarpaqlar – bir neçə ay, ağac gövdələri
– bir neçə il) və olduqca çox müddətə qalır (humus, sapropel, torf,
kömür, neft). D. – ekosistemdə qida ehtiyatı olub onun normal fəaliyyəti
üçün vacibdir. Göllərin lilindən, suvarılan tarlaların qalıqlarından üzvi
gübrə kimi istifadə olunur.
DETRİTOFAQ – su mühitində detritlə, üzvi lil və orqanizmlərin
qalıqlarilə, torpaqda isə çürüntü (humus) ilə qidalanan orqanizmlər.
DEŞİFRLƏMƏ – bax Aerofotoşəkillərin deşifrlənməsi.
Dostları ilə paylaş: |