Teqvim-2015. pdf

Ə d ə b i y y a t
Elektrik və maqnetizm: 
dərs vəsaiti /V.Nəsirov, 
G.Aslanlı.- Bakı: Adiloğlu, 
2008.-390 s. 
Kristallar aləmi /V.Nəsirov, 
G.Aslanlı.- Bakı: Adiloğlu, 
2008.- 131 s.
Optika nəzəri materi-
allar: test tapşırıqları: 
[dərs vəsaiti] /V.Nəsirov; 
red. M.Murquzov; rəyçi 
İ.Cəfərov, C.Hüseynov, 
A.Ələkbərov.- Bakı: [ADPU-
nun nəşriyyatı], 2012.- 347s.
Ümumi fizika kursundan 
laboratoriya praktikumu: 
(dərs vəsaiti) /M.Murquzov, 
V.Nəsirov, C.Hüseynov.- 
Bakı, 2010.- 121 s.
Allahmanlı, M. Haqdan 
yanan ocaq /M.Allahmanlı; 
elmi red. A.Əliyev; rəssam 
A.Musayev.-Bakı: Adiloğlu, 
2005.- 272 s.
İ n t e r n e t d ə
www.adam.az
www.anl.az
www.az.wikipedia.org
4
Fizik

---

284
Riyaziyyat.Fizika.Astronomiya
85 
illiyi
Yəhya Məmmədov 
 1930-2000
OKTY
ABR
Yəhya Cəfər oğlu Məmmədov 1930-cu il 
oktyabr ayının 10-da Naxçıvanda anadan ol-
muşdur.
1954-cü ildə ADU-nu fərqlənmə diplo-
mu ilə bitirərək aspiranturada saxlanılmış, 
1957-ci ildə vaxtından  əvvəl namizədlik 
dissertasiyası müdafiə etmiş, universitetdə 
müəllim, baş müəllim, dosent kimi fəaliyyət 
göstərmişdir. 1966-cı ildə doktorluq disserta-
siyasını müdafiə edərək həmin il universitetin 
hesablama riyaziyyatı kafedrasının müdiri se-
çilmiş, 35 il bu vəzifəni uğurla icra etmişdir. 
O, 1971-ci ildən 1987-ci ilədək BDU-nun elmi 
işlər üzrə prorektoru, 1987-1989-cu illərdə 
isə rektor vəzifələrində çalışmışdır. 1967-ci 
ildə professor, 1983-cü ildə Azərbaycan EA-
nın (indiki AMEA) müxbir üzvü seçilmişdir.
Alim prorektor kimi 17 illik gərgin fəa-
liyyəti ərzində universitetdə elmin inkişafına, 
onun beynəlxalq nüfuzunun yüksəlməsinə, 
bir çox elmi-tədqiqat laboratoriyalarının ya-
radılmasına, elmi tədqiqatların inkişafına, 
onların səmərəliliyinin artırılmasına, elmin 
      
istehsalat və  tədris prosesi ilə  əlaqələrinin 
yaxınlaşdırılmasına xüsusi diqqət və qayğı 
göstərmişdir.
Alimin rəhbərliyi altında Azərbaycan, Ru-
siya, Özbəkistan, Türkmənistan, Əlcəzair, Mi-
sir, Polşa, Almaniya, Türkiyə kimi ölkələrin 32 
nəfər nümayəndəsi namizədlik dissertasiyası 
və onlardan 7 nəfəri doktorluq dissertasiyası 
müdafiə etmiş, 60-dan çox namizədlik və dok-
torluq dissertasiyalarına opponentlik etmiş-
dir. Y.C.Məmmədov Moskvada (1966), Var-
şavada, Krakovda (1974) və digər ölkələrdə 
keçirilən beynəlxalq konfranslarda məruzələr 
etmiş, Polşa, Çexiya, Almaniya, Bolqariya, 
Türkiyə  və  İranda mühazirələr oxumuşdur. 
O, 109 elmi məqalənin, 5 dərsliyin və 7 mo-
noqrafiyanın müəllifidir.
Tədqiqatları əsasən diferensial və inteqral 
tənliklər, qeyri-xətti funksional analiz, he-
sablama riyaziyyatı  və başqa sahələri  əhatə 
edir. Y.C.Məmmədov sağ  tərəfi birtərəfli 
qiymətləndirməyə tabe olan qeyri-xətti 
operator-diferensial tənliklərin təqribi həlli 
üçün yeni üsullar vermiş, eləcə  də abs-
trakt qeyri-xətti Volter operator-tənliklər 
nəzəriyyəsinin yaradıcılarından biri olmuş-
dur. Y.C.Məmmədov həllin tez yığılan iterasi-
yalar şəklində axtarılan ekvivalent tənliklərə 
gətirilməsi üçün maraqlı üsul təklif etmişdir. 
Bu üsul riyazi ədəbiyyatda “Məmmədov üsu-
lu” adlandırılır. Onun elmi işləri, araşdırma-
ları  və  əsərləri Azərbaycan elminə misilsiz 
töhfələr vermiş, alimin elmi nailiyyətləri yal-
nız respublikada deyil, ölkədən kənarda da 
uğurla tətbiq olunmuşdur.
1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət müka-
fatı laureatı olmuş, 1980-1981-ci illərdə (2 
dəfə) Azərbaycan Respublikası Ali Soveti-
nin Fəxri fərmanları, 1981-ci ildə “Xalqlar 
dostluğu” ordeni ilə təltif olunmuş, həmçinin 
“Azərbaycanın  Əməkdar elm xadimi” fəxri 
adını almış, 1988-ci ildə akademik Vavi-
lov adına medalla, iki dəfə (1971, 1986-cı 
illərdə) SSRİ Ali Təhsil Nazirliyinin medalla-
rı ilə təltif edilmişdir. O, 1981-ci ildə ABŞ-in 
Minneopolis şəhərinin Fəxri vətəndaşı adına 
layiq görülmüşdür.
Professor Yəhya Məmmədov 2000-ci il 
yanvar ayının 26-da vəfat etmişdir.
2010-cu ildə BDU-da Y.Məmmədovun 
anadan olmasının 80 illiyi münasibəti ilə 
“Yəhya Məmmədov auditoriyası”nın açılış 
mərasimi, həmçinin ona həsr olunmuş “Ri-
yaziyyat və Mexanikanın aktual problemləri” 
adlı beynəlxalq konfransın plenar iclası keçi-
rilmişdir.