Cinayət mühakimə icraatının
məhkəmə-tibbi təminatı
159
8.2. Dindirilmə zamanı xüsusi
biliklərdən istifadə olunma.
Dindirilmədə xüsusi biliklərdən istifadə edilmə məsələsi,
həmçinin ekspertin dindirilməyə cəlb olunmasının, onun işinin vəzifə
və təşkilatı əsasları qanunvericiliklə tam müəyyən olunmamışdır.
Xüsusi hüquqi ədəbiyyatlarda bu məsələlər, digər xüsusi bilik növləri
qeyd olunmadan, yalnız cinayətin təhqiqatının kriminalistik
taktikasına aid olan məsələlər kimi nəzərdən keçirilir. Bəzi
hüquqşünaslar isə mütəxəssisin dindirilmədə iştirakını inkar edirlər.
Qanunda mütəxəssisin dindirilmədə mütləq iştirakının iki konkret
əsası göstərilir. Birinci, yetkinlik yaşına çatmayan zərərçəkmiş və
şahidin dindirilməsin-də müəllim iştirak etməlidir (CPM, maddə
282.2). İkincisi isə, CPM-nin 230.3-cü maddəsinə görə zərurət
olduqda dindirmədə tərcüməçi iştirak edir. CPM-nin heç bir maddə-
sində dindirilməyə məhkəmə-tibb ekspertinin və ya məhkəmə
təbabəti üzrə digər mütəxəssisin cəlb olunmasının konkret səbəb və
əsaslarını müəyyən edən normalar yoxdur.
Bununla belə, CPM-nin müvafiq maddəsi ekspertiza prosesini
ilkin və məhkəmə istintaqında tənzimləyən ən vacib prosessual
normalardan biri olaraq, təhqiqatı aparan şəxsin, müstəntiqin,
prokuror və ya məhkəmənin icazəsi ilə ekspertin digər istintaq və
məhkəmə hərəkətlərində olduğu kimi dindirilmədə də iştirak etmək
hüququnu birbaşa göstərir. Bundan əlavə qanunvericilik ekspertə
müstəntiqin (məhkəmənin) icazəsi ilə dindirilən şəxsə ekspertizanın
predmetinə aid sual vermək hüququnu verir və bu ekspertin istintaq
hərəkətinin aktiv iştirakçısı kimi rolunu müəyyənləşdirir. Bir çox
alimlərin ekspert işində bu fəaliyyət növünə diqqət yetirmələrinə
baxmayaraq, məhkəmə-tibb ekspertlərinin iş
təcrübəsinin
ümumiləşdirilməsinə dair digər nümunələr, dindirilmədə iştirak
taktikası üzrə elmi tövsiyələri və həll etdiyi məsələləri yoxdur.
Ekspertin dindirilmədə nadir hallarda iştirakının və məhkəmə-tibbi
profilli mütəxəssislərin bu prosessual hərəkətin icrasına cəlb edilməsi
|