Cinayət mühakimə icraatının
məhkəmə-tibbi təminatı
161
8.3. Dindirməyə ekspertin (mütəxəssisin)
cəlb olunmasının səbəbləri.
Ekspertin dindirilməyə cəlb olunmasının bir neçə konkret
səbəbləri və ya onun dindirilmədə iştirak etməsi barədə vəsatət
qaldırması üçün əsasları var. Təcrübədə istintaqı aparılan cinayətin
hər-hansı
şəraitinin dəqiqləşdirilməsinin vacibliyindən, öz
növbəsində, ekspert qiymətləndirilməsinin predmeti ola bilən və ya
məhkəmə-tibb ekspertizasının icrası üçün nəticəvi məlumatlar kimi
xidmət edə bilən hallar mövcuddur. İşin məzmununu
dəqiqləşdirməyə və konkretləşdirmə zərurət yaranarsa ekspert
müstəntiqə şifahi və ya yazılı müraciət edir. İnformasiya toplamaq
məqsədilə ekspertin dindirilmədə iştirak etmə hallarına təcrübədə
nadir hallarda rast gəlinir. Lakin bu halı əsaslı hesab etmək və bəraət
qazandırmaq olmaz. Çünki, müstəntiq hər zaman xüsusi biliyin
lazımi həcminə malik olmur. Ona görə də ekspertin (mütəxəssisin)
dindirilmədə iştirakı ona müvafiq istintaq hərəkətini maksimal
effektli keçirməyə imkan verir. Ekspert üçün isə gələcəkdə xüsusi
müayinələri optimal planlaşdırmağa və keçirməyə, ekspert
axtarışlarının sərhədlərini dəqiqləşdirməyə, qoyulan suallar üzrə
əsaslı nəticəyə gəlmək üçün lazım olan məlumat qıtlığını aradan
qaldırmağa şərait yaranır. Məsələn, şübhəli, təqsirləndirilən şəxslərin,
müttəhim və ya şahidlərin dindirilməsi yolu ilə hadisə yerində baş
verən dəyişikliklərin ayrı-ayrı detallarını, zədə yetirən alətin
konstruktiv xüsusiyyətlərini, zədələrin yetirilməsinin konkret şəraitini
(zədə yeri, istiqaməti, sayı, travmatik təsirin ardıcıllığı, hadisə
iştirakçılarının duruşu və qarşılıqlı vəziyyəti) dəqiqləşdirmək və ya
bərpa etmək mümkündür. Bəzən dindirilmə yolu ilə zərərçəkmişə
zədə yetirilən zaman və sonra (müdafiə olunma cəhdi, özünə yardım
etmə, qanaxmanın mənbəyi, xarakteri, dərəcəsi, əsas həyat
funksiyalarının sadə xarakteristikası - huş, tənəffüs, hərəkət aktivliyi
və s.) onun vəziyyətini və özünü aparmasının necə dəyişməsini
aydınlaşdırmaq olar.
|