Азярбайжан республикасы тящсил назирлийи азярбайжан дювлят игтисад университети

 

 

Cədvəl 2 

 

Ağac 

cinsləri 

Həcmi 

çək.q/sm

3

 

Mexaniki möhkəmliyi kq/sm

2

 

Lifin uzunu 

istiqamətdə 

sıxılmada 

Lifin 

uzununa 

istiqa. Dar. 

Statik 

əyilməyə 

qarşı 

Lifin 

uzununa 

yarılmasına 

qarşı 

şam 

0.51 

440 

1150  

790 

70-75

1

 

küknar 

0.46 

423 

1223 

774 

53-52 

qaraşam 

0.68 

515 

1291 

973 

115-126 

palıd 

0.72 

520 

1288 

935 

85-104 

fıstıq 

0.65 

461 

1291 

938 

99-131 

tozağacı 

0.64 

447 

1350 

997 

85-110 

Cökə 

0.51 

390 

1158 

680 

73-80 

ağcaqovaq 

0.50 

374 

1312 

766 

57-77 

 

Ağacın  bərkliyi.  Ağac  kəski  alətləri  ilə  emal  edildikdə,  habelə  zərbələrə, 

təkanlara və sürtülməyə məruz qaldıqda onun bərkliyinin böyük əhəmiyyəti vardır. 

Ağacın baş və yan tərəflərinin bərkliyi bir-birindən fərqlidir. İynəyarpaqlı ağclarda 

baş tərfləri yan tərəflərinin bərkliyindən 50%, enliyarpaqlı ağaclarda isə 15% artıq 

olur.  Bərkliyinə  görə  müxtəlif  ağac  cinsləri  üç  qrupa  –  yumşaq,  bərk,  çox  bərk 

bölünür. 

Yumşaq  ağac  cinslərinə  baş  tərəfinin  bərkliyi  400  kq/sm

2

-dən  az  olan  şam, 

küknar, sidr, ağşam, qovaq. Cökə, söyüd ağacları aiddir. 

---

 

14

Bərk  ağac  cinslərinə  baş  tərəfinin  bərkliyi  401-800  kq/sm

2 

olan  qara  şam, 

tozağacı, fıstıq,qarağac, palıd aiddir. 

Çox  bərk  ağac  cinslərinə  baş  tərəfinin  bərkliyi  800  kq/sm

2

-dən  çox  olan  ağ 

akasiya, şimşad, püstə və vələs ağacları aiddir. 

Ağacın  bərkliyi  həcm  çəkisinə  mütənasibdir.  Nəmliyin  artması  və  nöqsanın 

olması ağcın bəkliyini azaldır.  

 

III. 

Respublikanın istehlak bazarına daxil olan ağac 

konstruksiyalı materiallarının çeşidinin öyrənilməsinin ekspertizası

 

Hazirda inşaatda ağac mallarınını aşağıdakı növlərindən geniş istifadə olunur: 

yuvarlaq meşə materialları, mişarlanmış materiallar, yarımfabrikatlar, oduncaq 

məmulatı və s.