üzərinə lava, kül, zərərli qazlar, su buxarı və dağ cisimlərini püskürən geofiziki
bunlardan 20-40-ı hər il püskürür. Ən çox vulkan İndoneziyada, Yaponiyada,
Mərkəzi Amerikadadır. Vulkanların püskürməsi zamanı əsas zədə yetirən faktorlar
bunlardır: közərmiş lava, qazlar, tüstü, buxar, qaynar su, kül, dağ cisimlərinin
qırıntıları, partlayış dalğası, lil və daş axınları. Maqma dedikdə, yer daxilində
ərimiş, yüksək hərarətli, son dərəcədə közərmiş və qazlarla zəngin olan silikat
maddə nəzərdə tutulur. Vulkan konusunun zirvəsində yerləşən kasa şəkilli və ya
qıfa bənzər boşluğa vulkan krateri deyilir. Bəzən vulkan kraterləri su ilə dolaraq
krater göllərinin yaranmasına səbəb olur. Vulkanın püskürməsi ilə mübarizənin
üsulları:
-vulkanın vəziyyətini daim müşahidə etmək;
-təhlükəli ərazidən əhalinin vaxtında köçürülməsi;
-müdafiə bəndlərinin qurulması;
-lava və lil daşlı axınlarının axması üçün xüsusi kanalların tikilməsi;
-lavanın su ilə soyudulması;
-yaralanmış insanlara ilk tibbi yardımın göstərilməsi.
Dostları ilə paylaş: