Yer: Van, Rescate Otel program ve özetler programme and abstracts


Keywords: Public health, bath, jewelry, flowers, food, plants



Yüklə 6,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/77
tarix04.01.2017
ölçüsü6,58 Mb.
#4502
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   77

Keywords: Public health, bath, jewelry, flowers, food, plants.
77

“Ta’dil-i Emzice” ve Müellifi Hakkında Bilinenler,   
İncelenmeyenler ve   Gözden Kaçırılanlar
Commons, Uninvestigated and Missed Data on
“Tadil-i Emzice”and Its Author
Peruzat ALTINAY
 Yüksek Lisans Öğrencisi
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 
İstanbul Araştırmaları Anabilim Dalı
neyperaltinay@gmail.com
Özet
“Ta’dil-i Emzice”, 61a sayfasındaki  “Allah-ı celle şanuhu ve amme nevaluhu abes 
nesne  halk  etmemiştir.”  cümlesinden    anlaşılacağı  üzere,  Yüce  Allah’ın 
bahşettiklerinin  insanların  mizaçlarına  etkilerinin  anlatıldığı,  halk  sağlığına  ve 
tedavilere yönelik   nesir bir kitaptır.  Şuuri Hasan Çelebi tesbitlerine, kelime kadro-
sundaki müzikaliteye de önem verdiği beyit ve kıt’alarla şevahit getirdiği için, eser 
hafızalarda nazım olarak yer etmiştir.
Kitabın sonundaki kayda göre H.1088/M.1672-1673’ de telif edilen eserde geçen 
“Vezir-i A’zam u Ekrem Cenab-ı Mustafa Paşa” cümlesinden, eserin, Merzifonlu 
Kara Mustafa Paşa için ikmal edildiği anlaşılmaktadır. 
Eserin  telif  tarihi  ile  Şuuri’nin  bazı  eserlerde  beyan  edilen  vefat  tarihi  1639  da 
çelişkilidir. Manfred Götz, yazmanın nüshalarını tanıtırken, müellifin vefat tarihini 
H.1105/2  Eylül  1693  olarak  kaydetmiştir.  1639-1693  farkı  transkripsiyon 
esnasındaki takdim-tehirden kaynaklanabilir. 
Şuuri Hasan Çelebi’nin “Ferheng-i Şuuri” namıyla maruf, dönemine kadar yazılmış 
en kapsamlı Farsça- Türkçe sözlüğün sahibi, edip ve  şair olduğu sözlükteki mukad-
dime ve diğer yazılarından anlaşılmaktadır. 
Edirne’deki  Darüşşifa’da  musiki  ile  tedaviye  yöneldiği  kaydedilen  Şuuri  Hasan 
Çelebi’nin, “Ta’dil-i Emzice’de de kayıtlı, musikiye yönelik bilgilerini ihtiva eden 
yazı  Darüşşifa’daki  duvarda  asılıdır.  Fakat;  “Darüşşifa’da  görev  alan  meşhur 
hekimler” listesinde adı geçmemektedir.  
Osmanlı’da,  hekim  olmayan  münevver  kesimin  de  tıbba  yönelik  eserler  telif 
ettikleri  bilinir.    “Tervihü’l-Ervah”  adlı    manzum  tıp  kitabı  Ahmedi  (şair), 
“Müfredat-ı  Tıbb  (Feraidü’l-Müfredat)”  Yirmi  Sekiz  Çelebi  Mehmed  Efendi, 
“Risaletü’t-Tıbb” Selahaddin Efendi (matematikçi), “Menafi-i Bişumar” Mahmud 
Paşa b. Hüseyin Paşa tarafından kaleme alınmıştır.    
“Ta’dil-  Emzice”  içerdiği  geleneksel  tıp  değerleri  ve  tesbitlerin  dayandırıldığı 
kaynaklar  bakımından  nazmı  kudretli  bir  hekimin  kaleminden  çıktığı  izlenimi 
uyandırmaktadır.  Şuuri  lakabının  ve  hekim  zannının  da  bu  eserden  mülhem 
olduğunu düşünmekteyiz. 
“Aczin ikrar eylemek hayli hünerdir arife,
  Bilmediğin bilmemek cehliyle olur şöhreti.”
beyti nazmının kudretine misaldir. 
Eserin  müellif  nüshasının  4a  sayfasında:  “Ta’dil-i  Emzice”ismiyle  mülakkap  ve 
mükenna  kılındı.”  ibaresi  bulunmaktadır.  “Ta’dil’ül-Emzice”  olarak  transkripti 
hatalıdır.     
Günümüzde  sadece  musikiye  yönelik  bölümleri  üzerinde  kapsamlı  çalışmalar 
yapılan  eserin,  günümüzde  gözden  kaçırılmış  bazı  bölümlerinden  bazılarına 
değinilecektir. 
Anahtar Kelimeler: Halk sağlığı, hamam, mücevher, çiçek, beslenme, bitki.  
Summary 
     
As understood from the phrase in page 61a of “Ta’dil-i Emzice, “Allah Hu’s glory 
is the Mighty, the Supreme,  has not created any unnecessary object among Hu’s 
deigned things to the universe.” It is a book written in prose, on the effects of the 
things that the All-mighty Allah has deigned, on the temperaments of the humans. 
Since Şuuri Hasan Çelebi has brought proofs with couplets and quatrains of which 
he gives importance to the musiquality of their vocabulary, the work has taken place 
in the minds as poetry.  
According to the record at the end of the book that was written in H. (according to 
islamic  calender)1088/Greg.1672-1673,  it  is  understood  from  the  phrase  “Very 
Generous Grand Vizier, Honourable Mustafa Paşa” that the work has been com-
pleted for the Merzifonlu Kara Mustafa Paşa.
The copyright date of this work and the death date of Şuuri which has been declared 
as  1639  in  some  other  works  is  contradictory.  Manfred  Götz,  while  introducing 
copies of writing, has recorded the author's death date as H.(according to islamic 
calender) 1105 / Greg. September 2, 1693. 1639-1693 difference may be caused by 
a typing error during transcription.
It is understood from the foreword of his dictionary and other texts that Şuuri Hasan 
Çelebi is a writer, poet and the author of the most comprehensive Persian-Turkish 
dictionary up to his period which is well known under the name "Ferheng-i Şuuri".
The text of Şuuri Hasan Çelebi (who is recorded to direct his studies toward musical 
therapy  in  the  Darüşşifa  in  Edirne)  containing  information  related  to  music, 
recorded in “Ta’dil-i Emzice as well, is hanging on the wall of Daruşşifa. However, 
he is not mentioned in the list of “Famous physicians who has worked in Daruşşifa". 
In  the  Ottoman  Empire,  the  non-physician  intellectuals  have  known  to  have 
authored works on medicine.  “Tervihü’l-Ervah” which is a medical book written in 
verse was written by Ahmedi (poet), “Müfredat-ı Tıbb (Feraidü’l-Müfredat)” was 
written by Yirmi Sekiz Çelebi Mehmed Efendi, “Risaletü’t-Tıbb” by Selahaddin 
Efendi (mathematician) and “Menafi-i Bişumar” by Mahmud Paşa b. Hüseyin Paşa.    
From the point of traditional medicine values and the resources that the determina-
tions are based on,“Ta’dil- Emzice” gives the impression that it comes from the pen 
of a physician whose poetry is strong. We think that the sobriquet “Şuuri”  and the 
presumption that he was a physician is inspired from this work.
  “The profess of insolvency is a highly skill for the wise, His fame occurs with the 
ignorance of not knowing what he doesn’t know”
  Couplet above is a sample to the strength of Şuuri’s poetry. The expression; “Its 
named and tagged as: Ta’dil-i Emzice.”, exists on page 4a of the author copy of the 
work. Transcription as "Ta'dil'ül-Emzice"  is incorrect. 
   Some portions of the work (on which comprehensive studies were carried out only 
on the sections that are related to music), which has been missed or overlooked 
recently, will be referred to.
Keywords: Public health, bath, jewelry, flowers, food, plants.
78

“Ta’dil-i Emzice” ve Müellifi Hakkında Bilinenler,   
İncelenmeyenler ve   Gözden Kaçırılanlar
Commons, Uninvestigated and Missed Data on
“Tadil-i Emzice”and Its Author
Peruzat ALTINAY
 Yüksek Lisans Öğrencisi
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 
İstanbul Araştırmaları Anabilim Dalı
neyperaltinay@gmail.com
Özet
“Ta’dil-i Emzice”, 61a sayfasındaki  “Allah-ı celle şanuhu ve amme nevaluhu abes 
nesne  halk  etmemiştir.”  cümlesinden    anlaşılacağı  üzere,  Yüce  Allah’ın 
bahşettiklerinin  insanların  mizaçlarına  etkilerinin  anlatıldığı,  halk  sağlığına  ve 
tedavilere yönelik   nesir bir kitaptır.  Şuuri Hasan Çelebi tesbitlerine, kelime kadro-
sundaki müzikaliteye de önem verdiği beyit ve kıt’alarla şevahit getirdiği için, eser 
hafızalarda nazım olarak yer etmiştir.
Kitabın sonundaki kayda göre H.1088/M.1672-1673’ de telif edilen eserde geçen 
“Vezir-i A’zam u Ekrem Cenab-ı Mustafa Paşa” cümlesinden, eserin, Merzifonlu 
Kara Mustafa Paşa için ikmal edildiği anlaşılmaktadır. 
Eserin  telif  tarihi  ile  Şuuri’nin  bazı  eserlerde  beyan  edilen  vefat  tarihi  1639  da 
çelişkilidir. Manfred Götz, yazmanın nüshalarını tanıtırken, müellifin vefat tarihini 
H.1105/2  Eylül  1693  olarak  kaydetmiştir.  1639-1693  farkı  transkripsiyon 
esnasındaki takdim-tehirden kaynaklanabilir. 
Şuuri Hasan Çelebi’nin “Ferheng-i Şuuri” namıyla maruf, dönemine kadar yazılmış 
en kapsamlı Farsça- Türkçe sözlüğün sahibi, edip ve  şair olduğu sözlükteki mukad-
dime ve diğer yazılarından anlaşılmaktadır. 
Edirne’deki  Darüşşifa’da  musiki  ile  tedaviye  yöneldiği  kaydedilen  Şuuri  Hasan 
Çelebi’nin, “Ta’dil-i Emzice’de de kayıtlı, musikiye yönelik bilgilerini ihtiva eden 
yazı  Darüşşifa’daki  duvarda  asılıdır.  Fakat;  “Darüşşifa’da  görev  alan  meşhur 
hekimler” listesinde adı geçmemektedir.  
Osmanlı’da,  hekim  olmayan  münevver  kesimin  de  tıbba  yönelik  eserler  telif 
ettikleri  bilinir.    “Tervihü’l-Ervah”  adlı    manzum  tıp  kitabı  Ahmedi  (şair), 
“Müfredat-ı  Tıbb  (Feraidü’l-Müfredat)”  Yirmi  Sekiz  Çelebi  Mehmed  Efendi, 
“Risaletü’t-Tıbb” Selahaddin Efendi (matematikçi), “Menafi-i Bişumar” Mahmud 
Paşa b. Hüseyin Paşa tarafından kaleme alınmıştır.    
“Ta’dil-  Emzice”  içerdiği  geleneksel  tıp  değerleri  ve  tesbitlerin  dayandırıldığı 
kaynaklar  bakımından  nazmı  kudretli  bir  hekimin  kaleminden  çıktığı  izlenimi 
uyandırmaktadır.  Şuuri  lakabının  ve  hekim  zannının  da  bu  eserden  mülhem 
olduğunu düşünmekteyiz. 
“Aczin ikrar eylemek hayli hünerdir arife,
  Bilmediğin bilmemek cehliyle olur şöhreti.”
beyti nazmının kudretine misaldir. 
Eserin  müellif  nüshasının  4a  sayfasında:  “Ta’dil-i  Emzice”ismiyle  mülakkap  ve 
mükenna  kılındı.”  ibaresi  bulunmaktadır.  “Ta’dil’ül-Emzice”  olarak  transkripti 
hatalıdır.     
Günümüzde  sadece  musikiye  yönelik  bölümleri  üzerinde  kapsamlı  çalışmalar 
yapılan  eserin,  günümüzde  gözden  kaçırılmış  bazı  bölümlerinden  bazılarına 
değinilecektir. 
Anahtar Kelimeler: Halk sağlığı, hamam, mücevher, çiçek, beslenme, bitki.  
Summary 
     
As understood from the phrase in page 61a of “Ta’dil-i Emzice, “Allah Hu’s glory 
is the Mighty, the Supreme,  has not created any unnecessary object among Hu’s 
deigned things to the universe.” It is a book written in prose, on the effects of the 
things that the All-mighty Allah has deigned, on the temperaments of the humans. 
Since Şuuri Hasan Çelebi has brought proofs with couplets and quatrains of which 
he gives importance to the musiquality of their vocabulary, the work has taken place 
in the minds as poetry.  
According to the record at the end of the book that was written in H. (according to 
islamic  calender)1088/Greg.1672-1673,  it  is  understood  from  the  phrase  “Very 
Generous Grand Vizier, Honourable Mustafa Paşa” that the work has been com-
pleted for the Merzifonlu Kara Mustafa Paşa.
The copyright date of this work and the death date of Şuuri which has been declared 
as  1639  in  some  other  works  is  contradictory.  Manfred  Götz,  while  introducing 
copies of writing, has recorded the author's death date as H.(according to islamic 
calender) 1105 / Greg. September 2, 1693. 1639-1693 difference may be caused by 
a typing error during transcription.
It is understood from the foreword of his dictionary and other texts that Şuuri Hasan 
Çelebi is a writer, poet and the author of the most comprehensive Persian-Turkish 
dictionary up to his period which is well known under the name "Ferheng-i Şuuri".
The text of Şuuri Hasan Çelebi (who is recorded to direct his studies toward musical 
therapy  in  the  Darüşşifa  in  Edirne)  containing  information  related  to  music, 
recorded in “Ta’dil-i Emzice as well, is hanging on the wall of Daruşşifa. However, 
he is not mentioned in the list of “Famous physicians who has worked in Daruşşifa". 
In  the  Ottoman  Empire,  the  non-physician  intellectuals  have  known  to  have 
authored works on medicine.  “Tervihü’l-Ervah” which is a medical book written in 
verse was written by Ahmedi (poet), “Müfredat-ı Tıbb (Feraidü’l-Müfredat)” was 
written by Yirmi Sekiz Çelebi Mehmed Efendi, “Risaletü’t-Tıbb” by Selahaddin 
Efendi (mathematician) and “Menafi-i Bişumar” by Mahmud Paşa b. Hüseyin Paşa.    
From the point of traditional medicine values and the resources that the determina-
tions are based on,“Ta’dil- Emzice” gives the impression that it comes from the pen 
of a physician whose poetry is strong. We think that the sobriquet “Şuuri”  and the 
presumption that he was a physician is inspired from this work.
  “The profess of insolvency is a highly skill for the wise, His fame occurs with the 
ignorance of not knowing what he doesn’t know”
  Couplet above is a sample to the strength of Şuuri’s poetry. The expression; “Its 
named and tagged as: Ta’dil-i Emzice.”, exists on page 4a of the author copy of the 
work. Transcription as "Ta'dil'ül-Emzice"  is incorrect. 
   Some portions of the work (on which comprehensive studies were carried out only 
on the sections that are related to music), which has been missed or overlooked 
recently, will be referred to.
Keywords: Public health, bath, jewelry, flowers, food, plants.
79

“Van Gülü” Efsane mi, Gerçek mi?
Is “Rose Van” a Myth or a Truth?
Ayten ALTINTAŞ*, Şevket ALP **
*Prof.Dr.İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik 
Anabilim Dalı,
e-posta: aytenaltintas@mynet.com
** Doç.Dr.Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Ziraat Fakültesi,  peyzaj Mimarlığın 
bölümü
e-posta: alp.sevket@gmail.com
Özet
   Gül konusunu araştıranlar “Van Gülü”nün şöhretini duymuşlardır. Böyle bir gülün 
şöhreti konusunda bir takım bilgiler olsa da bu gülün hangi gül olduğu konusu belir-
sizdir. Van gülü konusundaki araştırmaların yetersiz olduğu bilinmektedir. Prof. Dr. 
Turhan  Baytop  1965-1985  yılları  arasında  Van  bölgesine  yaptığı  beş  araştırma 
gezisi  sırasında  Van  gülü  konusunu  da  araştırmış,  bu  konunun  netleşemediğini 
ancak “çoğunlukla Rosa Centifolia” üzerinde birleşildiğini bildirmiştir. 
        Mevlâna’nın  Dîvân-ı  Kebîr’indeki  bilgilerden  yola  çıkarak  yaptığımız 
araştırmalarda 13. yüzyılda Van gülünün tanındığı ve şöhretinin bilindiği, şiirlerde 
Van  gülünün  örnek  olarak  verildiğini  saptadık.  Ayrıca  17.  yüzyılda  yazılan 
sözlüklerde Van gülü belirtilmiş, “Beyaz ve latif güldür” diye tanımlanmıştır. 
    Bu araştırmada yazılı belgelerden hareketle Van gülünün nasıl bir çiçek olduğu 
hakkında bilgi verilecektir. 
Anahtar kelimeler: Van gülü, gül, nergis, gül tarihi
Summary
   Researchers investigating the subject of rose have heard the fame of “Rose Van”. 
Although there is some information about fame of the rose, knowledge on the kind 
and class of the rose is still ambiguous. It’s known that researches on the rose Van 
are insufficient. Prof. Dr. Turhan Baytop investigated the subject of rose and he 
stated that knowledge on the kind and class of the rose became unclear but research-
ers built consensus on “mostly Rosa Centifolia” during his five research trips being 
done to the Van region between 1965 and 1985. 
   In our researches based on knowledge of the Dîvân-ı Kebîr by Jalal al-Din Rumi 
(Mevlâna), we determined that the rose Van was known in 13th century and its fame 
was heard, the rose Van was given as a sample in poems. Moreover the rose Van was 
specified in the dictionaries written in the 17th century, defined as “It’s a white and 
pleasant rose”. 
   In this work, knowledge on the kind and class of the rose Van will be explained on 
the light of written documents. 
Key words: Rose Van, rose, narcissus, history of rose
Tıp’ta ve Genelde Ahlâki Olmanın Ortak Ölçütü Var mı?
Nazım BERATLI 
- Dr.Girne Amerikan Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Fakültesi. Hemşirelik 
Okulu. Öğretim Görevlisi.
e-mail:beratli@yahoo.com
Özet
 
Bütün zamanlar ve mekânlar için geçerli bir tek ahlâk tanımı yoktur denilir.  
 
Bilindiği gibi batı felsefesi, İmmanuel Kant’ı özellikle ahlâk konusunda, 
bir dönüm noktası olarak kabul eder. Bu kabulün altında, Kant’ın eylemin şeklinin 
değil, içeriğinin ahlâki olması ile ilgili önermesi yatır. Kant’ın söz konusu öner-
meyi,  Spinoza’dan  aktardığı,  bir  sır  değil.  Öte  yandan,  Frankfurt  Okulu 
düşünürlerinden Walther Benjamin’in de İmmanel Kant’tan aktararak, aynı öner-
meyi,  sol  felsefeye  de  aktardığını  biliyoruz:  “  Eylemin  ahlâk  normuna  uyması, 
yetmez! Ahlâk normu için yapılmış olması da gerekir!”
 
Bu çalışma, ahlâk felsefenin dinlerle bağlantısına dikkat çekecektir.
 
Bu  bakımdan,  Spinoza’nın  Musevi,  Kant’ın  ise  “  İsevi”  din  adamları 
olmaları, insanı şaşırtmıyor.
 
İlgi  çekici  olan,  Batı  Felsefesi’ne  17-18.  Yy’larda  giren  bu  ahlâki 
ölçütünün, Hz. Muhammet’in hadisleri arasından beşleyerek, doğu felsefesinde çok 
daha eskiden beri var olmasıdır.  “Ameller, niyetlere göredir!”
 
İtiraf etmeliyim ki bu konuda beni uyaran, Bektaşi postnişini Hamdullah 
Çelebi  olmuştur.  1832’de  Tokat  Şer’i  mahkemesindeki  savunması  esnasında, 
Çelebi  aynı  ölçüyü,  elbette  Kant’tan  değil,  Hacı  Bektaş-ı  Veli’den  aktararak 
söylemiştir. 
 
Günümüzde ahlâkın zaman ve zemine göre belirlendiğini söylüyoruz ama 
bütün dinler, düşünceler, ülkeler ve zamanlarda genel kabul gören bir ahlâk ilkesi de 
vardır!
 
“Ahlâki  olan,  iyi  olandır! Ama  bu  yetmez,  iyi  için  de  yapılmış  olması 
gerekir!”
Summary
       There is no single definition of morality valid for all times and places .
As is known, Immanuel Kant, regarded as a major figure and the turning point for 
moral principles in the Western philosophy.
     Under this assumption, the principle of Kant's moral action determines not the 
moral content but the emphasis in the moral proposition.It's not a secret that Kant 
quoted this proposition 
in question, from Spinoza.On the other hand, prominent thinker of the Frankfurt 
School, Walter Benjamin ,transferred the same philosophical impact from Kant, to 
the left-wing political philosophy.
     "Action, that is comply with the norms of morality, is not enough! Principle of 
action,should also be made for moral norms !"
      This study will draw attention to the connection of ethics with religion.
In this respect, Spinoza's Jewish and Kant's "Christian" cleric personalities does not 
surprise people.
     Interestingly,even though these moral criteria entered in Western Philosophy in 
17-18 Century; feeding from hadiths of Hz. Muhammad all that exists in teachings 
and practice of Eastern Philosophy since time immemorial.
“Deeds are according to intentions!"
      I must admit ,it was Chalabi Hamdullah from Bektashi dargah who first warned 
me about it.During the defense of Shariah court in Tokat 1832, Chalabi, passed the 
same measures referring of course not from Kant; but Haci Bektas-i Veli.
     Today, we say that morality determined by the time and place but also in all 
religions, thoughts, countries, and at times there is a generally accepted principles 
of morality!
     "Morally good it is not enough that it should conform the need to be done for 
good!" 
80

“Van Gülü” Efsane mi, Gerçek mi?
Is “Rose Van” a Myth or a Truth?
Ayten ALTINTAŞ*, Şevket ALP **
*Prof.Dr.İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik 
Anabilim Dalı,
e-posta: aytenaltintas@mynet.com
** Doç.Dr.Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Ziraat Fakültesi,  peyzaj Mimarlığın 
bölümü
e-posta: alp.sevket@gmail.com
Özet
   Gül konusunu araştıranlar “Van Gülü”nün şöhretini duymuşlardır. Böyle bir gülün 
şöhreti konusunda bir takım bilgiler olsa da bu gülün hangi gül olduğu konusu belir-
sizdir. Van gülü konusundaki araştırmaların yetersiz olduğu bilinmektedir. Prof. Dr. 
Turhan  Baytop  1965-1985  yılları  arasında  Van  bölgesine  yaptığı  beş  araştırma 
gezisi  sırasında  Van  gülü  konusunu  da  araştırmış,  bu  konunun  netleşemediğini 
ancak “çoğunlukla Rosa Centifolia” üzerinde birleşildiğini bildirmiştir. 
        Mevlâna’nın  Dîvân-ı  Kebîr’indeki  bilgilerden  yola  çıkarak  yaptığımız 
araştırmalarda 13. yüzyılda Van gülünün tanındığı ve şöhretinin bilindiği, şiirlerde 
Van  gülünün  örnek  olarak  verildiğini  saptadık.  Ayrıca  17.  yüzyılda  yazılan 
sözlüklerde Van gülü belirtilmiş, “Beyaz ve latif güldür” diye tanımlanmıştır. 
    Bu araştırmada yazılı belgelerden hareketle Van gülünün nasıl bir çiçek olduğu 
hakkında bilgi verilecektir. 
Anahtar kelimeler: Van gülü, gül, nergis, gül tarihi
Summary
   Researchers investigating the subject of rose have heard the fame of “Rose Van”. 
Although there is some information about fame of the rose, knowledge on the kind 
and class of the rose is still ambiguous. It’s known that researches on the rose Van 
are insufficient. Prof. Dr. Turhan Baytop investigated the subject of rose and he 
stated that knowledge on the kind and class of the rose became unclear but research-
ers built consensus on “mostly Rosa Centifolia” during his five research trips being 
done to the Van region between 1965 and 1985. 
   In our researches based on knowledge of the Dîvân-ı Kebîr by Jalal al-Din Rumi 
(Mevlâna), we determined that the rose Van was known in 13th century and its fame 
was heard, the rose Van was given as a sample in poems. Moreover the rose Van was 
specified in the dictionaries written in the 17th century, defined as “It’s a white and 
pleasant rose”. 
   In this work, knowledge on the kind and class of the rose Van will be explained on 
the light of written documents. 
Key words: Rose Van, rose, narcissus, history of rose
Tıp’ta ve Genelde Ahlâki Olmanın Ortak Ölçütü Var mı?
Nazım BERATLI 
- Dr.Girne Amerikan Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Fakültesi. Hemşirelik 
Okulu. Öğretim Görevlisi.
e-mail:beratli@yahoo.com
Özet
 
Bütün zamanlar ve mekânlar için geçerli bir tek ahlâk tanımı yoktur denilir.  
 
Bilindiği gibi batı felsefesi, İmmanuel Kant’ı özellikle ahlâk konusunda, 
bir dönüm noktası olarak kabul eder. Bu kabulün altında, Kant’ın eylemin şeklinin 
değil, içeriğinin ahlâki olması ile ilgili önermesi yatır. Kant’ın söz konusu öner-
meyi,  Spinoza’dan  aktardığı,  bir  sır  değil.  Öte  yandan,  Frankfurt  Okulu 
düşünürlerinden Walther Benjamin’in de İmmanel Kant’tan aktararak, aynı öner-
meyi,  sol  felsefeye  de  aktardığını  biliyoruz:  “  Eylemin  ahlâk  normuna  uyması, 
yetmez! Ahlâk normu için yapılmış olması da gerekir!”
 
Bu çalışma, ahlâk felsefenin dinlerle bağlantısına dikkat çekecektir.
 
Bu  bakımdan,  Spinoza’nın  Musevi,  Kant’ın  ise  “  İsevi”  din  adamları 
olmaları, insanı şaşırtmıyor.
 
İlgi  çekici  olan,  Batı  Felsefesi’ne  17-18.  Yy’larda  giren  bu  ahlâki 
ölçütünün, Hz. Muhammet’in hadisleri arasından beşleyerek, doğu felsefesinde çok 
daha eskiden beri var olmasıdır.  “Ameller, niyetlere göredir!”
 
İtiraf etmeliyim ki bu konuda beni uyaran, Bektaşi postnişini Hamdullah 
Çelebi  olmuştur.  1832’de  Tokat  Şer’i  mahkemesindeki  savunması  esnasında, 
Çelebi  aynı  ölçüyü,  elbette  Kant’tan  değil,  Hacı  Bektaş-ı  Veli’den  aktararak 
söylemiştir. 
 
Günümüzde ahlâkın zaman ve zemine göre belirlendiğini söylüyoruz ama 
bütün dinler, düşünceler, ülkeler ve zamanlarda genel kabul gören bir ahlâk ilkesi de 
vardır!
 
“Ahlâki  olan,  iyi  olandır! Ama  bu  yetmez,  iyi  için  de  yapılmış  olması 
gerekir!”
Yüklə 6,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   77




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin