olduqları dillərin orfoqrafiya qaydalarına uyğun şəkildə yazılmalıdır. Məsələn,
protokol, motor, konsert, komanda, orfoepiya və s. kimi sözlər dilimizdə mənbə
dilin orfoqrafiya qaydalarına uyğun şəkildə (yuxarıda göstərilən kimi) yazılır.
Əslində isə bu sözlər şifahi nitqdə həm alındığı dilin orfoepik qaydası, həm də
(pr(a)t(a)kol, m(a)tor, k(a)nsert, k(a)manda, (a)rf(a)epiya) şəklində tələffüz edilir.
Lakin bununla belə, bir sıra alınmalar dilimizin fonetik sisteminə -
tələffüzünə uyğun olaraq mənbə dildən fərqli şəkildə yazılır. Məsələn, vokzal -
vağzal, nomer -nömrə, stakan - stəkan, çemodan – çamadan və s.
Orfoqrafiyamızın tərtibi prinsipləri ilə bağlı deyilənlərdən belə bir nəticə
hasil olur ki, fonetik prinsip yazımızda əsas və başlıca, morfoloji prinsip isə
köməkçidir. Qalan digər prinsiplər (tarixi-ənənəvi və alınma sözlərin yazılışı
prinsipləri) orfoqrafiya qaydalarının bəzi maddələrində əsas götürülür.
Orfoqrafiyamızın prinsiplərindən vəhdət şəklində istifadə olunur ki, bu, yazımızm
inkişafını, yeniləşməsini, orfoqrafiya qaydalarını ümumxalqın asan mənimsəyə
bilməsini təmin edir.
Dostları ilə paylaş: