Yulduzli tunlar (roman). Pirimqul Qodirov
www.ziyouz.com kutubxonasi
314
Yigirma uch yoshlik Humoyunning yigit yuragi otasi ko‘rsatgan
ruhiy madaddan kuch
olib, og‘ir kasallikni axiyri yengdi. Oradan bir hafta o‘tgach, u kasal ko‘rishga kelganlarni
o‘rnidan turib qabul qildi. Yana ikki kundan so‘ng otasini borib ko‘rish uchun xobgohidan
chiqdi.
Bobur o‘g‘lini Orombog‘ning to‘ridagi xonayi xosda qabul qildi. Humoyun uning
qarshisida tiz cho‘kib, ko‘ziga yosh olib gapirdi:
— Hazratim, men sizning iltijongiz bilan shifo topmishmen. O‘zimga
kelganimdan beri
xudodan tilaymenki, sizning umringiz uzoq bo‘lsin! Bu ulug‘ davlatni siz barpo etdingiz.
Hammamizning pushti panohimiz o‘zingizsiz. Parvardigor bizga rahm qilsin!
Bobur o‘g‘lini yelkasidan olib o‘rnidan turg‘izdi:
— Mana, shukr, yuribmen-ku, o‘g‘lim. Sen ko‘p xavotir bo‘lma.
— Ammo shayxlar: «Hazratim o‘g‘liga kelgan ajalni o‘zlariga oldilar», deb ko‘nglimga
g‘ulg‘ula soldilar.
Bobur o‘g‘liga o‘ng yonidan joy ko‘rsatdi.
— Humoyun, o‘g‘lim, mardona bo‘l, eng og‘ir yuklar endi sening yelkangga tushadigan
ko‘rinadir. Xayriyat, tuzalib ketding. Agar mutaassib
shayxlarning gapiga kirib, Ko‘hinur
olmosini tasaddiq qilsam, ular g‘olib chiqmasmidi? «Humoyunni biz o‘shal tasaddiq
evaziga qutqarib qoldik, biz podshohdan ham zo‘rmiz!» deb tantana qilmasmidi? Imonu
e’tiqod bunday g‘arazlardan baland turmog‘i
kerak-ku, axir!
— Ilohim, siz haqqingizdagi karomatlari ham yolg‘on chiqsin!
— Har qalay, sen Ollohu taologa g‘arazli shayxlar orqali emas, bevosita imonu e’tiqoding
orqali iltijo qilishga o‘rgangin. Shayxlar mudom podshohning tepasiga chiqib, unga
hukmini o‘tkazishga intilurlar. Shundan ehtiyot bo‘lgin.
—
Toki tirikmen, bu o‘gitingizga hamisha amal qilgaymen!.. Endi... Hazratim, Sambxal
chegarasida yana qonli to‘qnashuvlar bo‘lmoqda emish. Ijozat bersangiz,
men borib
chegaralarni tinchitsam...
Bobur indamay o‘rnidan turdi-da, xonayi xosning to‘ridagi sandiqni ochdi. Humoyun tik
turgan holda otasiga yuzlanib qo‘l qovushtirdi.
Bobur sandiqdan oq ipak matoga o‘ralgan qilichni oldi.
— Humoyun, o‘g‘lim, mening qancha umrim qolgani xudoning o‘ziga ayondir. Sohibqiron
bobokalonimizning mana shu qilichini endi sen taqmog‘ing kerak. Bu qilichga «Kuch —
adolatdadir» degan so‘zlar bitilgan. Doim odil bo‘lginu mag‘lub bo‘lmagin!
Bobur qilichni o‘g‘liga ikki qo‘llab uzatdi. Humoyun tabarruk qilichni tiz cho‘kib oldi-da,
uning muqaddas yozuv bitilgan joyini ko‘zlariga surib o‘pdi.
— Mayli, — dedi Bobur. — Sambxal notinch bo‘lsa, borib tinchitginu o‘rningga
Hindubekni qo‘yib qaytgin. Endi davlat ishini zimmangga olmog‘ing kerak...
* * *
Yomg‘ir fasli o‘tib, osmon
yana bulutlardan tozalandi, tunlar salqin bo‘lib qoldi. Bobur
uyqusiz tunlarda boqqa chiqar va yulduzlarni tomosha qilgisi kelib osmonga qarardi.
Lekin tanida isitmaning balandligidan osmondagi yulduzlar joyidan ko‘chib, girdobga
tushib aylanib ketayotganday ko‘rinar, ko‘ngli behuzur bo‘lib, osmondan darhol ko‘zini
olardi.
Kunduz saroyda davlat ishlarini qilgan paytida goh shayxulislomni, goh nufuzli a’yonlarni
uchratur, ular
Boburga avvalgidan ham pastroq, egilib ta’zim qilishar, lekin o‘lishi
muqarrar bo‘lgan bemorga qaraganday musibatli ko‘zlar bilan qarashar,