Mavzu: Pedagogik fikr tarixi va maktab amaliyotida o’qituvchi mahorati masalalari. Pedagogik mahoratning asosiy komponentlari
Yüklə 1,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ilg’or pedagogik tajribani o’rganishda materiallar to’plash
|
8- mavzu. PEDAGOGIK TAJRIBANI TO‘PLASH TIZIMI REJA. 1. Ilg’or pedagogik tajribani o’rganishda materiallar to’plash. 2. Ilg’or pedagogik tajribalarni o‘rganish va ularni qo‘llash metodlari. Tayanch iboralar: ilg‘or pedagogik tajriba, pedagogik mahoratni takomilashtirish,pedagogik ijodkorlik, ilmiy pedagogik izlanish, shaxsiy faoliyat tizimi Ilg’or pedagogik tajribani o’rganishda materiallar to’plash Pedagogik faoliyat o’z mehnatiga ko’ra ijodiy tavsifga ega. Pedagogik ijodkorlikning asosiy mohiyati pedagogik faoliyatning maqsadi va xarakteri bilan aniqlanadi. Pedagogik ijodkorlik majmui – pedagogik tajribadir. Ilg’or pedagogik tajriba deganda o’qituvchining o’z pedagogic vazifasiga ijodiy yondashishi, o’quvchilarga ta’lim-tarbiya berishning yangi shakl, metod va vositalarini izlab topishdir. Ilg’or pedagogik tajribani o’rganish, unga asoslanib yangi pedagogik hodisa va qonuniyatlarni ochish o’quv-tarbiya jarayoniga yaxshi sifatli o’zgarishlar kiritadi, o’quvchilarning bilish faoliyatini boshqarish, yangi turdagi o’quv jarayonini modellashtirish muammolarini yechishga sabab bo’ladi. Pedagogik tajriba o’qituvchining o’quv ishlari jarayonida egallaydigan bilim, ko’nikma va malakalari yig’indisidir. Pedagogik tajribani to’plash pedagogik mahoratning muhim tarkibiy qismlaridan biri bo’lib, u pedagogik faoliyatni samarali tashkil etish omili hisoblanadi. Pedagogik tajribani to’plash tizimi quyidagi tarkibiy qismlardan tashkil topadi: ➢ Maqsadni belgilash. ➢ Ma’lumotlarni to’plash. ➢ Ma’lumotlarni tahlil etish, umumlashtirish, xulosa qilish. ➢ Yutuqlarni aniqlash va amaliy faoliyatga tatbiq etish. Ilg‘or pedagogik texnologiyalar va tajribalarni joriy etish bо‘limi faoliyati tartibi О‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2015 yil 19 iyundagi 164-sonli “Xizmatchilarning asosiy lavozimlari va ishchilar kasblarining yangilangan klassifikatorini tasdiqlash tо‘g‘risida”gi qarori, Xalq ta’limi vazirligining 2015 yil 16 fevraldagi 34-sonli “Xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institut (markaz)larining ustavini tasdiklash tо‘grisida”gi va 2015 yil 24 iyundagi 191-sonli “Xalq ta’limi xodimlari asosiy lavozimlarining malaka tavsiflarini tasdiqlash tо‘g‘risida”gi buyruqlariga muvofiq belgilangan. O’qituvchining ijodkor va tashabbuskor bo’lishi lozimligini buyuk nemis pedagogi A.F.Distervergning fikri ham tasdiqlaydi: “Noqobil o’qituvchi haqiqatni shunchaki aytadi-qo’yadi, yaxshisi esa uni topishga o’rgatadi”. Hazrat Alisher Navoiy aytganidek: “Loaqal bir harf o’rgatgan ustozning haqqini yuz ming ganju xazina bilan ham uzib bo’lmaydi”. Biz ulardan umrbod qarzdormiz. O‘qitish tizimida o‘z-o‘zini boshqarishning zarurligi eng avvalo butun o‘quv yurtlari tizimining samarali puxta ishlab chiqilganligidan dalolat beradi. CHunki o‘z-o‘zini boshqarish tufayli o‘qitishdagi o‘zaro munosabat o‘qitishning borishini jadal boshqarish va kamchiliklarni o‘z vaqtida tuzatish keyingi darsga zamin va imkon yaratadi. O‘z-o‘zini boshqarish biz mustaqil ish jarayonlarida turli xildagi tadbirlar uyushtirish va o‘tkazishda tarbiyaviy soat darslarida ko‘rishimiz mumkin. O‘z-o‘zini boshqarish mohiyati o‘quvchilarda birinchi o‘rinda o‘zini mustaqil xis qilishi va o‘zi ko‘proq darsni qabul qilishidan iborat. O‘qituvchi nixoyatda ma’suliyatli kasb, bu esa o‘z ustida ishlash, tajriba almashish, darsga tayyorgarlikni takomillashtirishga da’vat etadi. O‘qituvchilarning o‘z-o‘zini tarbiyalashlarida matbuot sahifalari bilan tanishishi ilg‘or o‘qituvchilarning tajribalariga suyangan holda, dars tahlillarida qatnashishi, kollektivdagi kasbdoshlari bilan uslub almashishi yuqori samara beradi.O‘qituvchi mehnatda, xulq atvorda tirishqoqlik qilib, o‘z imkonyatlarini ishga solishi, o‘ziga-o‘zi xisob berishi, o‘ziga-o‘zi baho berishi singari o‘z-o‘zini tarbiyalashning elementlarini shakllantirib borishi lozim. O‘qituvchilarni tajribalarini, uslublarini ehtiborga olgan holda quyidagicha toifalashtirish maqsadga muvofiq: O‘qituvchining kasbga oid mahoratlarini shakllantirishda pedagogik- psixologik nazariyalarni ahamiyati kattadir. CHunki mahnaviyatimiz shakllanishida o‘z-o‘ziga ega bo‘lgan ulug‘ insonlar yahni o‘qituvchi faoliyati to‘g‘risida ularga qo‘yiladigan talablar ham zamonaviy pedagogik texnologiyalar to‘g‘risidagi nazariyalar sharoitida asosiy mahorat manbai bo‘lib xizmat qiladi. Butungi kunda iktisodiy va siyosiy soxalardagi barcha isloxatlarning asosiy maksadi yurtimizda yashayotgan barcha fukarolar uchun munosib xayot sharoitlarini tashqil qilishdan borishdan iboratdir. SHu jixatdan xam mahnaviy jixatdan mukammal rivojlangan insonni tarbiyalash, ta’lim va maorifni yuksaltirish, milliy istiklol goyasini uzida mujassam etgan yangi avlodni voyaga etkazish davlatimiz siyosatining ustivor yunalishlaridan biri xisoblanadi. Respublikamiz xukumati xalq ta’limi soxasida o‘rtaga qo‘yayotgan vazifalarni bajarish ko‘p jihatdan pedagogga bog‘liq. Ta’lim-tarbiya jarayonida talabalarning xilma xil faoliyatini uyushtirish, ularni bilimli, odobli, e’tikodli, mehnatsevar, barkamol inson qilib o‘stirish o‘qituvchi zimmasiga yuklatilgan. Darxaqiqat, xalqimizning kelajagi, mustaqil O‘zbekistoninng istikboli kup jixatdan pedagogga, uning saviyasiga tayyorgarligi, fidoiyligiga, yosh avlodni ukitish va tarbiyalash ishida bulgan munosabatiga boglik. Kelajak avlod xaqida qayg‘urish, soglom, barkamol naslni tarbiyalab etishtirishga intilish bizning milliy xususiyatimizdir. SHu bois mamlakatimizning istiqlol yo‘lidagi birinchi qadamlaridanoq buyuk madaniyatimizni tiklash va yanada yuksaltirish, milliy ta’lim tizimini takomillashtirish, uning milliy zaminini mustahkamlash, zamon talablari bilan uyg‘unlashtirishga katta ahamiyat berib kelinmoqda. Pedagoglar malakasini oshirish va qayta tayyorlash ishlarini amalga oshirilishi pedagogik mahoratni takomillashtirishda muhim omil bo‘lib xizmat qilmokda. Zamonaviy pedagogga birgina umumiy madaniyatning o‘zi kifoya qilmaydi. SHuningdek maxsus bilimlar va malakalar asosida talabalarini kuzatish, ularning o‘sishidagi muhim narsalarni jamiyatda vujudga kelgan asosiy ijtimoiy g‘oyalar bilan taqqoslash, ta’lim-tarbiya jarayonini rivojlantirish yo‘llari va usullarini aniqlash, turli vositalar bilan tarbiyaviy ta’sir ko‘rsatish, taxlil qilish, pedagogik izlanishlar va yutuqlarni ilmiy jihatdan bir tizimga solish maqsadga muvofikdir. Yüklə 1,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|