Zaxiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti xorijiy tillar fakulteti

Pooh was very proud when he heard this and he felt that Heffalump was as good as 
caught already but there was just one other thing which had to be thought about 
 
Hamroyev: ―Ikki yoki undan ortiq sodda gaplarning mazmunan, grammatik va ohang jihatidan 
birikuvidan tuzilgan gap qo`shma gap deyiladi‖,- deya ta’kidlagan. 
Dekabr boshlanib, qish o`z hukmini o`tkaza boshladi. 
Sodda gap tarkibida bitta ega va kesim birligi ishtirok etsa, qo’shma gap tarkibida ikki va undan 
ortiq ega va kesim birligi (ya’ni grammatik asos) qatnashadi. 
Qo’shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bog’lovchi vositalar quyidagi guruhlarga bo’linishi 
mumkin: 
1) bog’lovchilar (teng va ergashtiruvchi bog’lovchilar); 
2) bog’lovchi vazifasidagi vositalar (yuklamalar, bo’lsa, esa, deb so’zlari, nisbiy so’zlar, 
ko’makchili qurilmalar, fe’l shakllari); 
3) ohang. 
Mazmun munosabati va bog`lovchi vositalarining qo`llanishiga ko`ra qo`shma gaplar 
3xil bo`ladi: 

---

13 
1) bog`langan qo`shma gaplar; 
2) ergash gapli qo`shma gaplar; 
3) bog`lovchisiz qo`shma gaplar. 
Bog`langan qo`shma gaplar va ularning turlari. 
Teng munosabatdagi sodda gaplarning o`zaro teng bog`lovchilar yoki shu bog`lovchilar 
vazifasidagi vositalar yordamida bog`lanishidan tuzilgan qo`shma gap bog`langan qo`shma gap 
deyiladi: 
Kechasi qalin qor yog`di, lekin havo sovimadi. 
Tarkibidagi sodda gaplarning o`zaro mazmun munosabatiga ko`ra bog`langan qo`shma gaplar 
quyidagi turlarga bo`linadi: 
1.Biriktiruv munosabatli bog`langan qo`shma gaplar: 
Bunday qo`shma gaplar tarkibidagi sodda gaplar o`zaro va, hamda bog`lovchilari, ham, -u(-yu), -
da yuklamalari yordamida bog`lanib, payt, sabab–natija munosabatlarini ifodalaydi, shuning 
uchun ikkinchi qism oldidan ―natijada‖ so’zini keltirish mumkin: