5.
N. Titley, Miniatures from Persian Manuscripts: A Catalogue and Subject Index of
Paintings from Persia. India and Turkey in the British Library and the British Museum, London
1977;
6.
Z.V. Togan, On Miniatures in the Istanbul Libraries, Istanbul 1963;
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
473
Müzəffər Müzəffərli, magistrant
Bakı Slavyan Universiteti
m.muzeffer@yahoo.com
II DÜNYA MÜHARİBƏSİ İLLƏRİNDƏ TÜRK XALQLARI
İmperialist ölkələrin qeyri-bərabər inkişafı və onlar arasında ziddiyyətlərin dərinləşməsi
nəticəsində ikinci dünya müharibəsi baş verdi. Müharibə, əsasən, Almaniya, İtaliya və Yaponiyanın
hakim dairələri tərəfindən hazırlanmışdı. ABŞ, İngiltərə və Fransanın dünya bazarında ağalığı,
alman bloku ölkələri tərəfindən qısqanclıqla qarşılanırdı. İstər iqtisadi, istərsə də hərbi mənafelərin
toqquşması Almaniya və onun tərəfdarlarını digər bloka qarşı sıx birləşməyə məcbur edirdi. 1
sentyabr 1939-cu ildə Hitler Almaniyasının Polşaya hücumu ilə ikinci dünya müharibəsi başlandı.
Almaniya hələ 1940-cı ilin ikinci yarısından SSRİ-yə hücum etmək planı hazırlamağa başlamışdı.
Almaniya 1941-ci ilin iyunun 22-də bütün sərhəd boyu SSRİ üzərinə hücuma keçdi. Hitlerçilərin
işğalçılıq planlarına görə, türk xalqları yaşayan ərazilərdə Almaniyadan asılı olacaq “Böyük
Türküstan” dövləti yaradılması nəzərdə tutulurdu. Şimali və Cənubi Azərbaycan,Orta Asiya,
Başqırdıstan, Tatarıstan, Krım, Şimali Qafqaz, Qərbi Çin və Əfqanıstan bu dövlətin tərkibinə daxil
olmalı idi. Müharibənin başlanması, SSRİ tərkibində yaşayan türk xalqlarına da təsirsiz ötüşmədi.
SSRİ-də iqtisadiyyatın hərbi müstəvidə qurulmasına başlanıldı. Volqaboyunda, Uralda, Qərbi
Sibirdə, Orta Asiyada yeni hərbi komplekslər yaradıldı. Xalq təsərrüfatı qısa müddətdə yenidən
quruldu. Düşmən hücumuna məruz qalan Qərb rayonlarından sənaye və digər obyektlərin, əhalinin
Şərqə köçürülməsi tədbirləri həyata keçirildi. Bu işə rəhbərlik edən xüsusi “Köçürmə Şurası”
yaradılmışdı. 1941-ci ildə 1500-dən artıq müəssisənin avadanlığı, fəhlə kollektivləri cəbhəboyu
rayonlardan Şərqə köçürüldü. 1941-1942-ci illərdə ölkənin Şərqinə 25 milyona yaxın adam
köçürüldü. 1942-ci ilin ortalarında hərbi ləvazimat istehsalının dörddə üçü şərq bölgələrinin payına
düşürdü. Ural, Qərbi Sibir, Qazaxıstan və başqa rayonların metallurgiya zavodları hər növ qara və
əlvan metallar istehsalını artırmışdı. Maqnitoqorskda 4 ay ərzində Avropa miqyasında ən böyük
domna peçi tikilib işə salınmışdı. Müharibənin iki ili ərzində Uralda sənaye istehsalı 3,6 dəfə, Qərbi
Sibirdə 2,8 dəfə, Volqaboyunda 3,4 dəfə artmışdı. Ural sovet ordusunun cəbhəxanasına çevrilmişdi.
Müharibə elmi-tədqiqatların dinc istiqamətini dəyişdi. Qısa müddətdə Cənubi Uralda boksit,
Qazaxıstanda volfram, molibden, mis, Tatarıstanda neft yataqları aşkar edilib mənimsənildi. Hərbi
sənayedə yeni texnologiyalar tətbiq olundu.
1941-1945-ci illərdə Azərbaycanda Sovet Ordusuna 640 min nəfərədək adam səfərbər edilib
cəbhəyə göndərildi. Bakı Ordunun mühüm cəbhəxanalarından birinə çevrildi. Bakı neftçiləri
müharibə illərində ölkəyə 75 milyon tona qədər, yəni SSRİ-də istehsal olunmuş neftin dörddə üçünü
verdilər. Sovet hərbi təyyarələrinin istifadə etdiyi benzinin 85-90 faizini Bakı verirdi. Görkəmli
kimyaçı alim Yusif Məmmədəliyevin rəhbərliyi ilə respublikada yüksək keyfiyyətli təyyarə benzini
istehsalının səmərəli texnologiyası işlənib hazırlanmışdı. Bakıda “Katyuşa” raketi, “Şnakin”
pulemyotu istehsal edilir, “YAK-3” qırıcı təyyarəsi yığılırdı. Bakıda 130-dan çox silah və onun
hissələri hazırlanırdı. Azərbaycanın kənd əməkçiləri də müharibə illərində cəbhəyə 500 min ton
pambıq və digər strateji xammal məhsulları vermişdilər. Müharibə illərində Azərbaycan
vətəndaşları müdafiə fonduna 15 kiloqram qızıl, 952 kiloqram gümüş, 311 milyon manatlıq istiqraz
vermişdilər.
Faşist Almaniyası 1942-ci ilin yayında cənubda sovet qoşunlarını darmadağın etmək, Qafqaz
rayonunu tutmaq, Volqaya çıxmaq, Stalinqradı və Həştərxanı işğal etmək istəyirdi. 1942-ci ilin
aprelində sovet qoşunlarının Krımda hücumu uğursuzluqla nəticələndi. Sevastopol işğal olundu.
Cənub-qərb istiqamətində hadisələr daha böyük uğursuzluqla inkişaf edirdi. Krımdakı
məğlubiyyətdən sonra sovet qoşunları xeyli zəiflədilər. 1942-ci ilin sonunda almanlar Volqa və
Şimali Qafqaza doğru hücuma başladılar. Sovet qoşunlarının bir hissəsi mühasirəyə düşdü. Göstəriş
olmadan geri çəkilmək üçün sərt cəza tədbirləri tətbiq olundu. Buna yol verən komandirlər və
komissarlar Vətən xainləri elan edilirdi. Almanlar Qafqazda və Volqaboyunda məğlubiyyətə
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
474
uğradıqdan sonra faşist Almaniyası anladı ki, yerli xalqların köməyi olmadan bu əraziləri ələ
keçirmək mümkün deyil. Müharibənin əvvəlində on minlərlə sovet əsgəri əsir götürüldü. Bunların
arasında qazaxlar, özbəklər, qırğızlar, türkmənlər və digər xalqlar var idi. Bunların 80 faizi faşist
düşərgələrindəki qeyri-insani şəraitə dözməyərək məhv oldu. Qalanları isə 1943-cü ilin mayında
yaradılan “Azad türk diviziyası”nda birləşdi. Diviziyanın tərkibində Azərbaycan legionu da var idi.
Azərbaycan legionu müstəqil Azərbaycan dövlətinin yaranması uğrunda Almaniya tərəfindən
Qafqaz uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edirdi. “Azad türk diviziyası”nın tərkibinə Krım və
Volqaboyu tatarları da daxil olmuşdu. Lakin mühacirlərin Almaniya hökuməti təmsilçiləri ilə
danışıqları heç də uğurlu getmirdi. Belə ki, mühacirlərin müstəqillik uğrunda apardıqları mübarizə
almanlar tərəfindən qəbul edilmirdi. Belə olduqda, Məmməd Əmin Rəsulzadə və Şimali qafqazlı
Səid Şamil Almaniyadan çıxıb getmək məcburiyyətində qaldı.
1943-cü ilin payızında Almaniya hökumətinin köməyi ilə Berlində Azərbaycan parlamenti və
hökuməti yaradılmışdı. Fətəli bəy Düdənginski bu “hökumətin” başçısı idi. Alman hökuməti
“mühacir Azərbaycan hökumətini” tanıdı. Bu hökumət 1944-cü ilin qışına qədər fəaliyyət göstərdi.
Müharibə başa çatdıqdan sonra Azərbaycan legionunun hissələri tamamilə dağıldı. Faşizmə qarşı
mübarizədə Sovet imperiyası tərkibində olan xalqlar, o cümlədən türk xalqları fəal iştirak
etmişdilər. Onların bütün maddi, mənəvi və insan ehtiyatları sovet-alman müharibəsinə səfərbər
edilmişdi. Bu xalqların da yerüstü və yeraltı sərvətləri müharibənin ehtiyaclarına yönəldilmişdir.
Həmin xalqlardan müharibəyə səfərbərliyə alınanlardan 80 milli diviziya və briqada yaradılmışdı.
Onlar öz doğma vətənlərindən uzaqlarda “vətəni” müdafiə etmiş, çoxları öz həyatlarını qurban
vermişdi. Buna cavab olaraq isə Sovet rəhbərliyi bir sıra xalqları, o cümlədən Krım tatarlarını,
bulqarları, qaraçayları, balkarları, ahıska türklərini və başqalarını öz doğma vətənlərindən, guya
cəbhədən uzaq yerlərə-Sibirə, Orta Asiyaya köçürmüşdü. Köçürülənlərin çoxu düşdükləri şəraitə
dözə bilməyərək həlak oldu. 1942-ci ildə Sovet rəhbərliyi bütün Azərbaycan xalqını Şərqə-Sibirə
köçürmək istəyirdi. Burada, şübhəsiz ki, Qafqazda gedən döyüşlərdə azərbaycanlıların türklərlə
birləşəcəyi barədə təbliğatın da rolu olmuşdur. Lakin respublika rəhbərliyi Stalini inandıra bildi ki,
azərbaycanlıların köçürülməsi, neft, pambıq kimi strateji məhsulların istehsalının azalmasına səbəb
olar və orduda döyüşən azərbaycanlı əsgərlərə pis təsir göstərər. Nəticədə Azərbaycanlıların
Mərkəzi Asiyaya köçürülməsi baş vermədi.
Nəhayət, 1945-ci il mayın 8-də faşist Almaniyasının danışıqsız təslim olmaq aktını
imzalaması ilə, türk xalqlarının taleyində böyük təsirləri olmuş ikinci dünya müharibəsi başa çatdı.
Süreyya Kaya
TÜRK DÜNYASINDA DOĞUM İLE İLGİLİ İNANIŞLARA BİR BAKIŞ
Türkler İslamiyet öncesinde ve İslamiyet sonrasında ise Allah inancına sahiptirler. İnanışlar
ise işleri kolaylaştırmak üzere uygulanan gelenekler olarak görülmüştür. Geniş sınırlara dağılan
Türkler inanışlarını ise devam ettirmişlerdir.
Türk dünyasında inanışlar önemli bir yere sahiptir. En eski kültürümüzden günümüze kadar
ritüeller foksyonel özelliklerini koruyarak fakat uygulanışta çeşitli değişikliğe gidilerek günümüze
kadar ulaşmıştır. Temelini Şamanizm olarak belirleyebileceğimiz inanışlar günümüz modern
dünyası içerisinde bile görülmektedir.
Türk kültüründe inanışın önemi kişinin kötü ruhlardan korunması bahtın talihin güzel olması,
bereket ve bolluk kazanılması amacıyla gerçekleştirilir.
Türk Dünyasında İnanışlar ve geleneksel adetler beşikten mezara kadar geçen süreçte
devamlılık gösterir. İnanışın başlangıcı ise Doğum ile başlar. Çocuk annenin karnına cenin olarak
düştüğü andan itibaren çeşitli inanışlar başlar. Bu inanışlar doğum öncesi doğum sırası ve doğum
sonrası olmak üzere üç ana başlık altında incelenmektedir. Bu inanışların fonksiyonel özelliği
çocuğun ve annenin kötü ruhlar tarafından zarar verilmesinden korunmak çocuğu nazardan
korumak ve amacı güdülerek yapılan inanışlarda sağlıklı olmak esas alınır.
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
475
Kolektif bir bilince sahip olan inanışlar birbirlerini etkiledikleri kadar birbirlerinden de
etkilenmişlerdir. Bu etkileniş Balkanlar´dan Doğu Türkistan’a kadar devam eden bir dizim halinde
devam etmiştir. Türklerin Göçebe yaşam tarzı ise kültürel taşıyıcılığın başlangıcı olarak görebiliriz.
Geniş halkalar çizilen sınır aşan yürüyüş bu yürüyüş inanışında taşınmasına olanak sunmuştur.
Türk Dünyasında Beşikten Mezara uygulanan inanışların benzerliklerini ve farklılıklarını
ortaya koymak amacıyla bu bildirimiz önemli bir açar ibare olacaktır. Bu makalemizin konusu hem
konumuzun sınırlarının daha iyi belirlenmesi için hem de sempozyum kurallarına dirayet etmek için
“Türk Dünyasında Doğum İle İlgili İnanışlardır.”
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
476
MÜNDƏRİCAT
Birinci Türkoloji Qurultayın 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı
5
Birinci Türkoloji Qurultay – türk xalqlarının
mədəni həyatında mühüm hadisə
Akif Əlizadə,
AMEA-nın prezidenti, akademik
6
Birinci Türkoloji Qurultayın dərsləri və
müasir çağırışlar
İsa Həbibbəyli,
AMEA-nın vitse-prezidenti,
akademik
7
Birinci Türkoloji Kurultayı’nın 90. Yılında
Terim Çalışmalarının Bugünkü Durumu ve
Geleceği
Şükrü Halûk Akalın,
Prof. Dr.
13
I Türkoloji Qurultay: çağırışları və onların
günümüzdəki aktuallığı
Möhsün Nağısoylu, AMEA-nın
müxbir üzvü
21
BÖLMƏ 1
I TÜRKOLİ QURULTAY: KEÇMİŞƏ VƏ GƏLƏCƏYƏ BAXIŞ
Birinci Türkoloji Qurultayın qarşıya
qoyduğu vəzifələr və AMEA akademik
Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq
İnstitutunda türkologiyanin inkişafı
Gövhər Baxşəliyeva,
AMEA-nın müxbir üzvü
25
1926, Bakû I. Türkoloji Kongresinin Öncesi
ve Sonrasında Türkiyede Yapılan
Çalışmalar
Fikret Türkmen,
Prof. Dr.
29
Birinci Türkoloji Kurultayı’nın 90. Yılında
Kasım Tinistanov’un Alfabe ve Terim
Çalışmaları Üzerine bir Değerlendirme
Hülya Kasapoğlu Çengel,
Prof. Dr.
34
Əli bəy Hüseynzadənin Birinci Beynəlxalq
Türkoloji Qurultaydakı məruzəsi və müasir
qərbdə ikili standartlar
Jalə Əliyeva
fil.ü.e.d., prоf.
35
“Tolerant Türk Birliyi”nin (TTB)
yaradılması tarixi zəruriyyətdir
Mayıl Əsgərov,
fil.ü.e.d., prоf.
38
Naxçıvanda Birinci Türkoloji Qurultaya
hazırlıq
Fərman Xəlilov
fil.ü.e.d.
41
Rəsmi dаirələrin Birinci Türkоlоji
Qurultаyа münаsibətinin аçıq və gizli
tərəfləri
Adil Babayev,
fil.ü.e.d., prоf.
46
I Türkoloji Qurultayda ədəbiyyat məsələləri
Bədirxan Əhmədli,
fil.ü.e.d., prоf.
50
Türkiye Birinci Türkoloji Kongresi’nin
Azerbaycan’da Alfabenin Gelişimine Etkisi
Vefa Kurban,
Doç. Dr.,
Gülmira Kuruoğlu,
Prof. Dr.
53
Hraçya Acaryan’ın 1926 Türkoloji
Kurultay’da sunumundakı Türkçeden
Ermeniceye geçen kelimeler konusu ve
bununla ilgili Ermenice eserleri üzerine
Qafar Çakmaklı Mehdiyev
Prof. Dr.
59
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
477
Bakü Türkoloji Kongresine Katılan Saha
(Yakut) Delegeleri
Mehmet Fatih Kirişçioğlu
Prof. Dr.
60
I Türkoloji Qurultay və Azərbaycanda latın
qrafikali əlifbaya keçid təcrübəsi
Məsud Mahmudov
fil.ü.e.d., prоf.
64
Birinci Türkoloji Qurultayda qoyulan
məsələlərə akademik Tofiq Hacıyevin
münasibəti
Roza Eyvazova,
fil.ü.e.d., prоf.
67
I Bakı Türkoloji Qurultayı - SSRİ türk
xalqlarının modernləşməsi sahəsində sovet
dövlətinin siyasi-ictimai tədbiri kimi.
Qurultayın görünməyən tərəfləri
Solmaz Rüstəmova-Tohidi,
tarix ü.e.d., prоf.
71
I Türkoloji Qurultay və müqayisəli türkoloji
dilçilik məsələləri
İlham Tahirov,
fil.ü.e.d.,
72
I Ümumittifaq Türkoloji Qurultayın
pərdəarxası məqamları: dünya inqilabı və
dünya əlifbası
Güllü Yoloğlu,
tarix ü.e.d., fil.ü.f.d.
75
I Türkoloji Qurultayda türk dünyası üçün
ortaq ədəbi dil ideyasının nəzəri
konsepsiyası
Tofiq Əbdülhəsənli,
fil.ü.e.d., prоf.
80
Muhsin Kadıoğlunun “Küresel düşün,
ulusal davran” əsərində türkçülük məsələləri
Bəsirə Əzizəliyeva,
fil.ü.f.d.
85
1-ый Bсесоюзный Тюркологический
Съезд и его влияние на развитие
крымскотатарского языка
Э.С. Ганиева,
к.ф.н., доц.,
Н.С.Сейдаметова,
к.ф.н., доц.
90
Birinci Türkoloji Qurultayın Qazaxıstan
təmsilçiləri
Ağahüseyn Şükürov, fil.ü.f.d.
91
Abdulla Şaiqin dərsliklərində ümumtürk
mədəniyyətinin təhlili və qiymətləndirilməsi
Arzu Hacıyeva,
fil.ü.f.d.,
98
Qərbin iki dastanında Türk
Aygün Orucova,
fil.ü.f.d.
101
Türk xalqlarının mədəniyyətini birləşdirən
təşkilat
Namiq Abbasov,
kulturologiya ü.f.d.
105
Türk xalqlarının müqayisəli lüğətinin
hazırlanması - Azərbaycan-Türkiyə türkcəsi
örnəyində
Seyfəddin Altaylı,
fil.ü.f.d.
109
“Azərbaycan” jurnalının publisistikasında
türk dünyası
Aynurə Paşayeva,
doktorant
112
Türkiyəli mütəfəkkir Hilmi Ziya Ülkən
Birinci Türkoloji Qurultay haqqında
Aytək Məmmədova
116
Quzey Azərbaycanda milli istiqlal və türk
birliyi ideyalarının yayılmasında mətbuatın
rolu (1875-1918)
Aytən İmanova
120
Kazak ve Moğol halkının orta gelenekleri
ve inançları
İnkar Akhmetova
124
Bakü Türkoloji Kurultayı’nın 90. Yılında
Türk Dil Kurumunun Elektronik Sözlükleri
Üzerine
Mustafa Samet Kumanlı
129
Исследования тюркоязычных
народностей Kитая в материалах
первого тюркологического съезда
Рафиг Аббасов
133
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
478
Türkiyə dövlətinin müasir inkişaf meyilləri
Səadət Məmmədova
134
XVI-XIX əsrlərdə Fransada türkoloji fikrin
inkişafı
Sədaqət Səlimova
138
I Türkoloji Qurultaydakı dil məsələlərinin
C.Məmmədquluzadə yaradıcılığında əksi
Zülfiyyə İsmayıl,
Rəşad Zülfüqarov,
fil.ü.f.d., dos.
142
Xalid Səid Xocayev və onun Birinci
Türkoloji Qurultayına hazırlıq işində rolu
Bəhicə Xocayeva-Mamedova
146
BÖLMƏ 2
ORTAQ ÜNSİYYƏT DİLİ VƏ TERMİNOLOGİYA
Məhəmməd ağa Şahtaxtlının əlifba
layihələri
Əbülfəz Quliyev,
AMEA-nın müxbir üzvü
148
Türklərdə ortaq dil ilə əlaqədar bəzi
mülahizələr
Aydın Abi Aydın,
fil.ü.e.d., prof.
153
Birinci Türkoloji Qurultay ərəfəsində yeni
əlifba uğrunda mübarizə: 1924-cü ildə Krım
və Türküstan elləri
Buludxan Xəlilov
fil.ü.e.d., prof.
155
Türk Dili Qurultayı (iştirakçının qeydləri;
1992-ci il)
Nizami Xudiyev
fil.ü.e.d., prof.
160
I Bakı Türkoloji Qurultayının məruzələrində
və XX əsrin əvvəllərində ərəb və fars
mənşəli terminlərə münasibət
Nadir Məmmədli,
fil.ü.e.d., prof.
164
I Türkoloji Qurultaya gedən yol
Rüfət Rüstəmov,
fil.ü.e.d., prof.
167
Türk dillərində ortaq terminologiya və
ortaq ünsiyyət problemi
Sayalı Sadıqova,
fil.ü.e.d., prof.
169
Rus-tatar dil əlaqələrinin nəzəri problemləri
Zemfira Əliyeva,
fil.ü.e.d.
174
Etrusklar və ya latın əlifbasının sirri
Həcər Hüseynova,
fil.ü.e.d.
178
Тюркологическое наследие А. Е.
Крымского: итоги и перспективы
изучения
О. Д. Василюк, Р.М.Валеев,
д.и.н.проф.
А.М.Абидулин,
к.и.н., доц.
182
Azerbaycan Dilinin İzahlı Luğati’ndeki
Türkçe Tıp Terimleri
Binnur Erdağı Doğuer,
tələbə
191
Azərbaycanda dil situasiyasına təsir edən
amillər
Cahid Kazımov,
fil.ü.f.d.
192
Tatar Türklerinin Dil Durumu ve Tatar
Türkçesinin Kullanımıyla İlgili Sorunlar
Üzerine
Ercan Alkaya,
Prof. Dr.
195
Tatar Edebiyatını Türkçeye Çevirmede
Cinsiyet Bildiren Kelimelerin Aktarılması
Elmira Həbibullina,
müəllim
200
Ortaq türk əlifbasının yaradılmasında
mollanəsrəddinçilərin rolu
Gülbəniz Babayeva,
fil.ü.f.d.
201
Azərbaycan və Türkiyə Türkcələrinin
orfoqrafiya qaydalarının ayrılmasında
sovet izi
Kəmalə Ələkbərova,
fil.ü.f.d.
205
I Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans:
TÜRKOLOJİ ELMİ-MƏDƏNİ HƏRƏKATDA ORTAQ DƏYƏRLƏR VƏ YENİ ÇAĞIRIŞLAR (I hissə)
479
Türk dillərində dilin tətbiqi ilə bağlı
problemlər: transkripsiya və transliterasiya
Nəzakət Qazıyeva,
fil.ü.f.d.
208
XX əsrin əvvəllərində ortaq türk dili
çalışmaları (Hüseyn Cavid)
Lütfiyyə Əsgərzadə,
fil.ü.f.d., dos.
212
Türkologiyanın bəzi aktual problemləri
haqqında
Rasim Həsənov, fil.ü.f.d.
213
Türk dillərinin ortaq leksikoqrafiyası
Sima Quliyeva,
fil.ü.f.d.
214
Türk dillərindən dünya dillərinə keçən
etnoqrafizmlər
Şəbnəm Həsənli-Qəribova,
fil.ü.f.d.
218
Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində alınma
söz və terminlər
Təhminə İsmayılova,
fil.ü.f.d., dos.
223
Суффиксы множественного числа в
этнонимах скифов и средневековых
тюрко-монгольских народов
Заур Гасанов,
доктор философии по
историческим наукам
227
Müasir fars dilinin lüğət tərkibinin
zənginləşməsində Azərbaycan-türk
sözlərinin rolu
Cavanşir Məmmədzadə,
doktorant
233
Türkdilli xalqlar arasında əlifba birliyinin
təmin edilməsi kontekstində əlifba
mücadiləsi (Türkiyədə əlifba islahatları)
Elçin İbrahimov,
doktorant
238
Hərəkət vasitələri və onların hissələri ilə
bağlı dənizçilik terminlərinin xüsusiyyətləri
Gülnar Bəşirova,
243
Проблемы и перспективы формирования
единого языка общения в современном
мире
Gültəkin İsmayılova,
dissertant
246
Maşın tərcüməsində semantik təhlilin ortaq
ünsiyyət dilinin yaradılmasına təsiri və
əhəmiyyəti
Gülnarə Əliyeva, dissertant
249
Azərbaycan ədəbi dilində alınma
turizm terminləri
Ləman Həsənova
253
Türk və Azərbaycan dillərində hərbi
terminalma prosesi
Mehriban Əbdülrəhimova,
dissertant
256
Роль единого языка общения в
современном обществе
Tünzalə Musayeva,
dissertant
261
Azərbaycan dili imlası 1920-ci illərdə
Vəfa Allahverdiyeva Dostları ilə paylaş: |