Microsoft Word 00 KeyNote Speakers Materiallar


IGNITION PROMOTERS FOR DIESEL AND DIESEL



Yüklə 22,28 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə50/148
tarix16.02.2017
ölçüsü22,28 Mb.
#8634
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   148

IGNITION PROMOTERS FOR DIESEL AND DIESEL  

BLENDED FUELS 

 

Aysel YUNUSOVA, Agil MAMMADOV, Aytan YUNUSOVA,  

Arzu JABRAYILOVA, Safa NASIRLI 

Qafqaz University 



aysel.yunusovaa@gmail.com 

AZERBAİJAN 

 

In internal combustion engines operating on diesel fuel, combustion process is characterized by 



cetane number. Ignition is improved if ignition delay time is reduced. The time interval between the 

initiation of injection and the commencement of combustion is delineated as ignition delay in engine 

operating on diesel fuel. This delay period consists of (a) physical delay, where atomization, 


IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

253


 

Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

vaporization and mixing of air fuel occur and (b) of chemical delay attributed to pre-combustion 

reactions. Physical and chemical delays occur concurrently.Highcetane fuels have a short ignition 

delay and initiates the combustion processjust after it is injected into an engine. Molecular 

composition determines the ignition quality of the diesel fuel. It is easy to ignite simple molecular 

components like the n-paraffins, however aromaticsrequire high temperature and pressure to ignite. 

Most of the research results have indicated that as compared to diesel, biodiesel has early start of 

combustion (SOC) and shorter ignition delay (ID) of between1–5 ° and 0.25–1.0°,respectively. High 

cetane number(CN), low compressibility and fatty acid composition of biodiesel resulted in early SOC 

and shorter ID. 

Alkyl nitrates (e.g., amyl nitrate, hexyl nitrate, and octyl nitrate, i-propyl nitrate, n-butoxyethyl 

nitrate, di-t-butyl peroxide and i-octyl nitrate), azo compounds and alkyl peroxides are ignition 

promoters 

The results show the effects on exhaust emissions whencetane number of diesel fuel increases, 

investigation results demonstrate that the NO

x

emissionsreduce due to the decrease in the ignition 



delay, which in turn reduces the fraction of the injected fuel burnt within the premixed phase. The 

UHC level falls down while cetane number increase, as ignition delay time is reduced. However, 

increasing the cetane number tends to raise smoke emission level. 

Decreasingcetane number end in the increase of NOxand the reduction of particulate at high load. 

Investigation results showcase that increasing aromatic content for high CN fuel leads to high NOxand 

particulate emissions. While increasing aromatic content of low CN fuel, produced high THC 

emission at delayed injection timing. For the case of high injection pressure, fuel 

characteristics

had 

almost noeffect on particulate emissions. 



The engine-out NOx increases due to the use of 2-ethylhexyl nitrate cetane improver for 

premixed low-temperature diesel combustion (LTC). Research demonstrate that dissociation of the 

nitrate cetane improver generates NO and NO

2

, adding a supplementary NOx formation mechanism. 



Nitrogen from the EHN may produce other nitrogencontaining substances through secondary chemical 

reactions 

Pine oil has very significant fuel characteristics, such as lower flash point and boiling point, 

viscosity than diesel, however its calorific value is similar to diesel. Nevertheless,cetane number of 

pine oil is much lower and therefore when it is used as blends with diesel, ignition delay period 

increases as well as higher peak heat release rate, all that result in more NO

x

emission.  Investigation of 



50%D(diesel) and 50%B(pine oil) indicated decrease in  CO, hydrocarbon and smoke emission by 

45.9%, 32.4% and 41.5%, respectively. However, results demonstrate that the NO

x

 (nitrogen oxides) 



emission increased. In order to reduce negative impact of pine oil on NO

x

 emission and ignition delay, 



DTBP (di-tertiary butyl peroxide) was added. 

 

 



3,4 - DIBROMOFURANIN SİNTEZİ 

 

Nigar MƏMMƏDOVA

 

Qafqaz Universiteti 



mnigarnika95@gmail.com

 

AZƏRBAYCAN 

 

3,4-dibromofuranın formasiyası zamanı  γ-hidroksi-α,β-doymamış karbon birləşmələri 



dehidratlaşması üçün minerallardan və ya Luis turşularından istifadə olunur. 3,4-dibromofuranın sintez 

olması üçün buxar distilləsi  metodu və ikihəlledici arası metoddan istifadə edilir.Bu metodun müsbət 

tərəflərini araşdırsaq,  müşahidə edərik ki,  halogenfuranların çoxu həmçinin    3,4-dibromofuran 

olduqca sabit olmayan  və arqon iştirakı ilə uzun müddət dondurucuda saxlamaq   qabiliyyətinə 

malikdir. Buna baxmayaraq yavaş dağılma baş verdiyinə görə 1 həftə müddətində istifadə olunması 

lazımdı. Saf, yüngül, sarımtıl özlü yağ kristallaşması -10

0

-dən aşağı  temperaturda baş verir. Digər 



metodda həlledici kimi  heksan və su qarışığından ( yüksək çıxımları da həmçinin mümkündür)  

istifadə edilir. Turşu-həssaslı 3,4 –dibromofuran oksidantdan ayrılır, heksan fazasına əlavə edildikdə,  



Qafqaz U

bu  reak


100

0

T)  r



mikroda

 

 



Bux

(E)


şüşəsinə

distilləyə

suda  h

damlatm


saat dah

üzvi təb


təzyiq  a

45%) ist


İki 

(E)


heksan  

dixroma


Boru  m

temperat


üzvi təbə

aşağı  təz

(0.94 g, 

Sin

Sin


olur.Rea

yəni su 


saxlanıls

üsulunu 


sintezi te

təhlükəli

beləliklə

yüksək t


mmol ol

həmişə  t

iştirakı i

yağ şəkl


IV INTERN

University     

ksiyada artıq 

reaksiya qap

alğalı  reaktor



xar distilləsi

\-2,3-Dibrom

  əlavə olunu

ə başlanılır. K

həll edildi

mahunisindən

a distilləsi a

əqə Na


2

CO

3



altında kənar

tifadəsi ilə ap



həlledici ar

-2,3-Dibrom

20 ml qapa

at (1.47g, 5.0

mikrodalğalı b

toruna qoyul

əqə Na

2

CO



3

 

zyiq altında



85%) istifad

ntezi nəticəsi

ntezdə Gorzi

aksiya mühiti

buxarı dist

sa, sadə efird

ümumi olar

ez-tez etməm

i sayılır. Dig

ə çıxım  80%

təzyiq vasitə

lur. Qeyd etm

təkrar – təkr

ilə saf hala g

ində qalır. R



NATIONAL 

                      

  oksidləşm

palı boruda 

rdan istifadə 



i metodu 

mo-2-buten-1

ur,  buxar d

K

2



Cr

2

O



7

 məh


ikdən sonr

nistifadə edil

aparılır. Heks

3

    ilə yuyulu



rlaşdırılır.Təm

parılır, bu da



rası metod 

mo-2-buten-1

alı mikrodal

0 mmol  1.8g

boşluqda yer

lur və soyud

məhlulu ilə 

a  kənarlaşdır

dəsi ilə aparıl

inskinin  təm

ində məhsul

tilləsi və  sıx

də kəskin dağ

raq müzakir

məlidir çünki

gər üsula nə

% oldu. Bu üs

silə aparılır. 

mək lazımdı

rar aparılan 

gətirirlir, arqo

Reaksiya məh



SCIENTIFIC

                      

mənin qarşısın

aparılmalıdır

etmək müm

1,4-diol (20.

istilləsi apar

hlulu (25.1 g

ra distillə

lir.  Xromlu 

sanla  (2×10

ur. Sonra isə

mizləmə pro

a rəngsiz may

,4-diol məhl

galı reaktor 

g  qatı H

2

SO

rləşdirilir və



dulur. Sulu m

yuyulur. So

rılır. Təmizl

lır, bu da rən

mizləmə met

un artıq oks

xışdırıb cıxa

ğılma baş ve

rə etsək fayd

 ekoloji cəhə

əzər alsaq re

sul 140 


0

 T –


Bu üsulu do

ır ki, az miq

üsullardan 

on həlledicil

hsulunun çıxı

C CONFERE

254


 

                     

nı alır. Buna

r.Kiçik miqd

mkündür.       

       

.0 g, 81.3 m



ratına bağlan

g, 85.4 mmol

davam 

turşu məhlu



00 mL)  disti

 MgSO


4

    ü


osesi işıq ko

ye verir 

lulu (1.23 g,

borusunda 

O



 and 5 mL



  110

0

T -da



məhlul iki də

onra isə  MgS

əmə prosesi

gsiz maye ve

todundan is

idləşməsinə

artma üsulun

erir və suyu  

daları ilə  bə

ətdən xromlu

eaksiya çıxım

–da və  həlled

oğrulasaq   m

qdarda məhsu

olub. Məhsu

lləri bir-birin

ımı 45% olur

ENCE OF YO

                    2

a baxmayara

dar götürüld

             

mmol) və  7

nılır. Alınan 

l) and  H

2

SO



etdiyi mü

ulunun  əlavə

illəsindən 3,4

üzərində    qur

olonu xromo

,  5 mmol), 

85

0

 T qızdır



L  su)  şpris

a  6 saat müd

əfə 50 ml hek

SO

4



  üzərind

i  işıq kolon

erir. 

tifadə edilir



reaksiya mə

na diqqət et

ayırır və sar

ərabər çətinl

u birləşmələr

mı  kəskin  s

dicilərdən bi

mikrodalğalı

ulun sintezin

ul işıq kolon

ndən ayırır v

r. 


OUNG RESE

29-30 April 2

q, yüksək te

dükdə, reaksi

 

7% duru H



2

qarışıq 110

O

4

 (16.1 mL, 



üddətdə 1 

ə edilməsind

4-dibromofu

rudulur və  h

otoqrafiyasın

    3  mL    7%

rılır. 10 dəq

s vasitəsilə  d

ddətində qız

ksan vasitəsi

də  qurudulu

nu xromotoq

r. Reaksiyan

əhsulları təsir

tsək.  Əgər 

rımtıl, xoş iy

ikləri də va

rin sərf olunm

sürətdə artma

iri heksan ol

 reaktorda al

ndə  hər zam

nu xromotoq

və axırda qala



EARCHERS

016, Baku, A

emperatur şər

iyanı kiçik- 

2

SO



4

 (50 m


0

 T-da qarış

300.4 mmol

saat mü


dən sonra qa

uran seçib çıx

həlledici mad

nda heksanın

%-li H

2

SO



4

 

q müddətind



diqqətlə əlav

dırılır. Reak

ilə seçilib çıx

ur. və həlledi

qrafiyasında 

nın çıxımı  4

r etmir. Hər 

otaq temper

yli yağ olur. B

ardır.  Kimy

ması ətraf mü

ası müşahid

duğuna görə

lınan ilkin m

man su distill

qrafiyasında 

an saf madd

Azerbaijan 

raitində ( 

miqyaslı 

mL) sınaq 

şdırılır və 

l), 160 ml 

üddətində 

arışıq 2-3 

xarılır və 

ddə  aşağı 

n (9.2 g, 

 , 10 ml 

də kalium 

və olunur. 

ksiya otaq 

xarılır və 

ci maddə 

heksanın  

40-45 % 

iki üsula 

raturunda 

Bu sintez 

açılar bu 

ühit üçün 

də olundu 

ə reaksiya 

miqdar 20 

ləsi üsulu 

heksanın 

də rəngsiz 



IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

255



 

Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

 

 

 

 

 

PROCEEDINGS 

SECTION I 

NATURAL SCIENCES 

 

 

Biology 

 

 

 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

256



 

Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

AZƏRBAYCANDA

 

AYIDÖŞƏYİ

 

(DRYOPTERIS

 

ADANS.)

 

NÖVLƏRİNİN

 

EKOLOJİ

 

QRUPLARI

 



 

FENORİTMOTİPLƏRİ 

 

Unal AKÇAY 

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti 



akcay10@hotmail.com 

AZƏRBAYCAN 

 

Biotopların rütubətlilik dərəcəsindən və morfo-anatomik xüsusiyyətlərinə görə Azərbaycan 



florasının qıjıları 4 ekoloji qrupa bölünür: 1. Hidrofitlər - əsl su qıjıları; 2. Qeofillər– bataqlıq və 

bataqlıqlaşmış yer qıjıları; 3. Mezofitlər – rütubətli yer qıjıları. 4. Kserofitlər – quraq yer qıjıları. 

Bunlar arasında keçid xarakterli qruplar da vardır (məsələn, mezokserofitlər və s.).  

Azərbaycanda yayılan Ayıdöşəyi (Dryopteris Adans.) növləri  əsasən mezofit ekoloji qrupa 

mənsub olub, meşə bitkiləridir. Biomorfoloji baxımdan Raunker sistemi üzrə, kökümsovlu çoxilliklər, 

İ.Q.Serebryakov sisteminə görə çoxillik otlar hesab edilir. Lakin, qıjıların ekobiomorfları (həyati 

formaları) ali bitkilərdən fərqli olduğu üçün, onların ekobiomorfları rus alimi P.Xoxryakov tərəfindən 

əlahiddə sistemləşdirilmişdir. Ayıdöşəyi növləri ovalıqdan (Lənkəran ovalığı, Samur-Şabran ovalığı 

və b.) subalp qurşağadək (2700 m dəniz səviyyəsindən hündürlükdə) rast gəlinir. 

Aşağıdakı  cədvəldə Azərbaycanda yayılan  Dryopteris Adans. növlərinin hündürlük qurşaqları 

üzrə yayılması verilmişdir (Cədvəl 1). 

Cədvəl 1. Ayıdöşəyi növlərinin dəniz səviyyəsindən hündürlüyə görə yayılması 

Növün adı Hündürlük 

qurşaqları 

oval

ıq 


da

ğə



yi 

A

şa



ğı

 da


ğ 

qur


şa

ğı

 



Orta da

ğ 

qur



şa

ğı

 



Yuxar

ı da


ğ 

qur


şa

ğı

 



Subalp 

qur


şaq 

Alp qur


şaq

 

Dryopteris borreri 

+ + + 



 



 

 

D.schoropanensis 

  + 

 

 



 

 

D. iranica 

  + 

 

 



 

 

D.carthusiana 

+    

 

 



 

 

D. caucasica 

   

 



+   

D.assimilis 

   


 

+   



D.filix – mas 

+ + + 


 

 



 

var. crenata 

+ + + 


 

 



 

var.deorsolobata 

+ + + 


 

 



 

var. affinis  

+ + + 


 

 



 

var. setosa 

+ + + 


 

 



 

D.oreades 

   


 

+   



D.pseudorigida 

   


 

 

+   



D.raddeana 

+ + + 


 

 



 

D.talyschensis 

   


 

 



 

D.remota 

  + 


 

 

 



 

D. x sarvelae 

 + 


 

 



 

 

D. x euxinensis 

 + 



 



 

 

 



D. x initialis 

 + 


 

 



 

 

D. x montoniae 

+ + + 

 

 



 

 

D. x tavelli 

 + 

 

  



 

 

Cədvəldən göründüyü kimi, ayıdöşəyi növləri  ən çox aşağı dağ qurşağında, sonra isə digər 



qurşaqlarda yayılmışlar.  

Azərbaycanın bitkiliyi,  onun legendası və müasir bitki örtüyü xəritəsi L. İ. Prilipko tərəfindən 

işlənilmişdir. Azərbaycanın bitkilik xəritəsi bəzi  əlavələrlə 1996-cı ildə V. Hacıyevin müəllifliyi ilə 

işlənib hazırlanmışdır. Bu xəritədə göstərilən Azərbaycanın bitkiliyinin 12 tipoloji vahidləri içərisində 

(Alp çəmən və xalıları; subalp çəmənləri və hündürotluğu; dağ çəmənləri və çəmən bozqırları; meşə-

lər; kolluqlar; kserofit seyrək meşəlik; bataqlaşmış çəmənlər və otlu bataqlıqlar; düzən gölməçəlik və 



IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

257



 

Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

subasar çəmənlər; bozqırlar; yarımsəhralar; səhralar;  efemerli subtropik bitkilik), yalnız 4-də ayıdö-

şəyi növlərinin rast gəlməsi müəyyən edilmişdir: 1. Meşələr: dağ meşələri; yüksək dağlığın  park me-

şəliyi; dağ kserofit (Araz palıdı ilə) palıdlığı; xeyli hissəsi mədəni subtropik bitkilərlə əvəz olunmuş 

hirkan meşələri; düzənliyin palıd meşəliyi (uzunayaqlı palıdın, qızılağacın, sarmaşıqlı yalanqoz və 

başqalarının bolluğu ilə qarışıq meşələr); tuqay meşəliyi (cənub söyüdün, hibrid qovağın, qarağacın, 

yulğunun və başqalarının qarışığı ilə);  2. Kolluqlar; 3. Kserofit seyrək meşəlik; 4. Subalp çəmənləri 

və hündürotluğu. 

Azərbaycanın Ayıdöşəyi növləri öz ontogenezində, inkişaf ritminin xüsusiyyətlərinə görə 

(fenoritmotiplər) 3 qrupa ayrılır:  



1. Yayda yaşıl ayıdöşəyilər. Buraya aid olan növlər erkən yazdan vegetasiyaya başlayır və payızın 

əvvəlində inkişafını başa vurur: Dryopteris carthusiana, D. assimilis və s. meşə qıjıları 



2. Yayda və qışda yaşıl olan ayıdöşəyilər. Buraya ontogenetik inkişafında yarpaqları bir neçə dəfə 

generasiya edən növlər aiddir və əsasən, hibrid mənşəli ayıdöşəyilərdir. Bu bitkilər payızın axırları və 

bəzi halllarda qışda inkişaf edərək iyul-avqust aylarında solaraq quruyurlar.  

3. Qışda yaşıl olanlar. Bu qrupa aid olan növlər qış mövsümü yaşıl vəziyyətdə qalırlar və onlarda 

inkişaf  əlamətləri müşahidə olunur. Bu qrupa əvvəlki qrupdan olan bəzi növləri aid etmək olar. 

Bundan başqa, hündürboylu, yarpaqları qalın və parıltılı olan, əsasən hirkan tipli meşələrdə yayılan 

ayıdöşəyi növləri də bu qrupa aiddir: D. raddeana, D. talyschensis, D. remota, D. borreri (Cədvəl 2). 

Cədvəl 2. Ayıdöşəyi növlərinin ekoloji qrupları və fenoritmotipləri 

Növlər 


Ekoloji qrupları Fenoritmotipləri 

Mezofit Kserofit  Mezokserofit 

Yayda 

yaşıl 


Yayda-qışda 

yaşıl 


Qışda 

yaşıl 


Dryopteris borreri 

+  


 

+  +  + 


D.schoropanensis 

+  


 

+  +   


D. iranica 

+  


 

+  +   


D.carthusiana 

+  


+  +     

D. caucasica 

+  


 

+  +   


D.assimilis 

+  


+  +     

D.filix – mas 

+  


 

+  +   


var. crenata 

+  


+  +     

var.deorsolobata 

+  


 

+     


var. affinis  

+  


 

+     


var. setosa 

  

+  +     



D.oreades 

 + 


+  +     

D.pseudorigida 

  

+  +     



D.raddeana 

+  


 

+  +  + 


D.talyschensis 

+  


 

+  +  + 


D.remota 

+  


 

+    + 


D. x sarvelae 

+  


 

+  +   


D. x euxinensis 

+  


 

+  +   


D. x initialis 

+  


 

+  +   


D. x montoniae 

+  


 

+  +   


D. x tavelli 

+  


 

+  +   


 

 

 



 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

258



 

Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

COMPARING POULTRY MANURE AND GREEN MANURE 

(LEUCAENA LEUCOCEPHALA LEAVES) ON EARLY GROWTH 

PERFORMANCE OF SALVIA HISPANICA SEEDLINGS 

 

Aminu BONIFACIO 

Sunyani Polytechnic 



abcyeaigh@gmail.com 

GHANA 


Daniel Akoto SARFO

 

University of Energy and Natural Resources 



okatakyiemensah@gmail.com 

GHANA


 

 

Yüklə 22,28 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   148




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin